Với cá nhân tôi, đây là một bộ phim đáng xem và nếu được mong muốn thì tôi muốn rằng mỗi người trẻ hãy một lần xem bộ phim "Mưa đỏ" để thấy sự khốc liệt của chiến tranh, tinh thần chịu đựng, lòng quả cảm, sự hy sinh của các thế hệ cha anh và giá trị của hoà bình. Cũng mong rằng những chiến sĩ Thành cổ Quảng Trị năm xưa sẽ được trân trọng mời xem bộ phim này, chắc chắn nhiều cô chú không cần một tấm vé miễn phí nhưng đó là trách nhiệm của lớp người đi sau.

Năm 1964, nhà thơ Nguyễn Mỹ trong bài thơ “Cuộc chia ly màu đỏ” đã viết:

Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ

Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa

Chồng của cô sắp sửa đi xa

Cùng đi với nhiều đồng chí nữa

Trong phim “Mưa đỏ”, trên sân ga ấy chắc hẳn có cả những người vợ tiễn chồng, mẹ tiễn con và có cả những chàng trai chưa từng được nắm tay con gái nên chỉ có người thân ra tiễn.

Hình ảnh cảm động nhất chính là một người mẹ (mặc áo dài, đi giày cao gót, giống như một nữ cán bộ) tiễn con trai mình ra trận. Đó là một chi tiết tâm lý rất người, rất đời bởi cổng trường đại học vẫn dành chỗ cho Cường (nhân vật trong phim) nhưng anh làm sao có thể vui vẻ lên giảng đường khi những người cùng thế hệ anh, nhiều người đã viết đơn bằng máu để xin ra chiến trường mà nhân vật người lính trẻ Tú trong phim là một minh chứng.

Viết đến đây tôi lại nhớ lời người mẹ trong “Một người Hà Nội” của Nguyễn Khải rằng, bà đã xác định con trai mình đi chiến đấu thì xác suất hy sinh là rất lớn, song bà cho rằng, con trai mình không thể ở nhà khi những người đồng trang lứa đang ngoài mặt trận.

Không chỉ mẹ Cường mà khi ấy, nhiều con cháu của các nhà lãnh đạo quốc gia cũng từng xung phong ra mặt trận và nhiều người đã không trở về. Con trai độc nhất của Thủ tướng Phạm Văn Đồng là Phạm Sơn Dương, dù có cha là Thủ tướng, mẹ bị bệnh nặng và đương nhiên có suất đi học đại học ở nước ngoài nhưng cũng đã xung phong ra mặt trận; con trai Phó Thủ tướng Hoàng Anh là phi công Hoàng Tam Hùng đã hy sinh trên bầu trời Hà Nội khi chiến đấu chống lại không quân Mỹ đánh phá miền Bắc Việt Nam; con gái Thủ tướng Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam Huỳnh Lan Khanh hy sinh ở chiến trường Tây Ninh bằng cách nhảy khỏi máy bay địch khi bị bắt,v.v…

Nhà thơ Thanh Thảo trong “Khúc Bảy” đã viết:

Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

(Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc)

Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc?

Đã có một lớp thanh niên trí thức khi ấy xếp bút nghiên lên đường ra mặt trận và nhiều người trong số họ đã không trở về. Tất nhiên, ở chiến trường có cả những người không có điều kiện học như tiểu đội trưởng Tạ người Thanh Hoá, nhưng cũng có nhiều sinh viên khi ấy xung phong ra chiến trường nên dù giữa khói lửa chiến tranh, cận kề giữa cái sống và cái chết, họ vẫn vẽ, vẫn chơi với chú chim nhỏ…

Vì sao tiểu đội trưởng Tạ lại nói giọng Thanh Hoá đặc sệt ngay từ lời thoại đầu tiên? Chi tiết này hẳn nhiều người chưa biết, song nếu có dịp thăm Thành cổ Quảng Trị sẽ hiểu: đó là ở chiến trường khốc liệt ấy có rất nhiều người lính đến từ Thanh Hoá, họ đã chiến đấu can trường và rất nhiều người trong số họ đã hy sinh.

Tiểu đội trưởng Tạ can trường như vậy nhưng khi người lính phía bên kia thất thủ và tấm hình người thân văng ra đất, Tạ bỗng chùng lại và không nỡ bắn người lính phía bên kia. Giữa sự sống và cái chết ấy nhưng lòng người đã chiến thắng.

Có lẽ những ngày bình thường do khốc liệt của chiến tranh đã phần nào làm cho Tạ vơi đi nỗi nhớ vợ, nhớ con, nhưng trong giây phút của khoảng lặng ấy, người lính can trường với tuyên bố “cứ thấy địch là bắn” không những đã không bắn mà còn ôm mặt khóc rưng rức, nhưng rồi súng nổ rền vang lại đưa anh trở lại với thực tại khốc liệt của chiến trường.

Tạ, dù ít học song lại có tư duy và mẫn cảm đặc biệt, có lẽ vì vậy mà anh “trụ” được lâu hơn, ra đi muộn hơn chăng? Tạ đã đánh giá chính xác nơi phía bên kia sẽ cắm cờ bởi “không ai khoe chiến tích trên vũng lầy”.

“Mưa Đỏ” sẽ khiến người xem nhiều lần bật khóc. Thực ra nhiều nhân chứng của Thành cổ Quảng Trị trong 81 ngày đêm cho biết, sự thật chiến trường khi ấy khốc liệt hơn trong phim rất nhiều, bởi dù sao thì một bộ phim với dung lượng và thời lượng có hạn khó có thể lột tả hết được sự khốc liệt. Thế nhưng, những tình tiết trong phim cũng đã phần nào nói lên sự khốc liệt ấy. Đó là chiến sĩ Tấn đã sống sót trong khi 19 đồng đội của anh đều hy sinh lúc qua sông, đó là những ngày đói khi không nhận được tiếp tế, đó là những bức tường loang lổ đầy vết đạn pháo, đó là tiếng gầm rú của xe tăng, máy bay, đạn pháo của địch, là phẫu thuật không có thuốc tê,…

Tú và Cường bị thương nặng được chuyển về bờ bên kia để điều trị nhưng Tú đã hy sinh giữa dòng sông vì đạn pháo của địch. Cường đau đớn vô cùng khi cảm nhận rõ sự hy sinh của Tú nhưng bản thân anh cũng đang bất động vì vết thương băng bó đầy người. Đó là sự bất lực và nỗi đau đớn tột cùng của những người lính ở mặt trận khi chứng kiến đồng đội của mình hy sinh ngay trước mắt.

Khi thân thể chìm xuống mặt nước, Tú đã gọi mẹ của mình. Đã có rất nhiều câu chuyện của những người trong cuộc kể lại rằng, nhiều người lính bị thương trước lúc hy sinh đều gọi mẹ. Thân xác Tú đã hoà vào dòng sông cùng bao đồng đội của anh. Sau này khi tiểu đội trưởng Tạ hy sinh, những người lính cũng đã thuỷ táng anh.

Cựu Chiến binh Lê Bá Dương khi thăm lại chiến trường xưa đã viết:

Đò lên Thạch Hãn ơi chèo nhẹ

Đáy sông còn đó bạn tôi nằm.

Có tuổi hai mươi thành sóng nước

Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm.

Sự khốc liệt của chiến trận vẫn không làm mất đi vẻ đẹp trong tâm hồn người lính: người lính trẻ Tú vẫn nuôi một chú chim nhỏ, tình yêu vẫn nảy nở nơi chiến hào… Tuy nhiên tình yêu mới chớm nở ấy của Cường và y tá Hồng đã bị chiến tranh cướp mất. Trong cuộc chiến tranh giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước đằng đẵng 30 năm ấy đã có biết bao nhiêu mối tình phải dừng lại như mối tình của Cường và Hồng. Lời hứa của Cường khi hoà bình sẽ đưa Hồng ra Bắc thăm mẹ đã không bao giờ được thực hiện nữa, nhưng sự hy sinh cao cả ấy để cho triệu triệu đôi lứa sau này được yêu nhau trong hoà bình.

Có lẽ không quá để nói rằng, đây là lần đầu tiên hình ảnh người lính phía bên kia đã không hiện lên như những nhân vật phản diện mà là những con người. Xét đến cùng thì họ cũng chỉ là người lính và đã không thoát khỏi bánh xe của lịch sử. Thế nhưng, ít nhất, Quang, một người lính phía bên kia đã nhận ra chân tướng của cuộc chiến bên phía mình khi nói với má của mình rằng, các tướng lĩnh và cố vấn Mỹ đã dẫn anh và nhiều người phía bên anh vào cuộc chiến hoang tưởng.

Có lẽ vì vậy mà khi quan sát thấy thuyền chở thương binh của Quân Giải phóng về bờ Bắc, Quang đã không ra lệnh tấn công và rồi cuối cùng chính anh cũng bị giết. Anh bị giết không phải bởi Cường, người lính Giải phóng mà bị giết bởi chính một người lính phía bên anh, người ta đã giết anh và giết cả Cường. Cái sự “hoang tưởng” mà anh nói đã vận vào chính số phận của anh và anh đã đã trả lời câu hỏi ấy bằng cái chết của chính mình.

Con người bao giờ cũng có xu hướng hướng tới điều thiện, điều tốt đẹp nên dù Quang không phải kẻ tàn ác song anh vẫn không nhận được câu trả lời từ Hồng, người y tá của phía Quân Giải phóng ngay từ đầu phim. Hồng đã dành nụ hôn của mình cho Cường, đó là tình yêu của những người cùng chung lý tưởng, cùng chung sự đồng điệu của tâm hồn. Chiếc khăn Hồng trao cho Cường cuối phim đã trở thành “vũ khí” giữa hai “kỳ phùng địch thủ”: Cường - Quang. Họ có chung tình yêu nhưng khác về lý tưởng.

Dù sao thì cuối cùng họ cũng đã “gặp nhau”. Họ “gặp nhau” trên dòng sông khi mẹ Cường và mẹ Quang thả hoa lên mặt nước dòng sông. Đó là hình ảnh đẹp nhất trong phim, đoạn cảnh thanh bình nhất, thanh bình bởi chiến tranh đã kết thúc, hoà bình đã trở lại: “Máu xương đổ xuống, đất trời lưu danh". Dù sao tôi sẽ thích câu này hơn: “Máu xương đổ xuống, muôn đời lưu danh”.

Dù phim vẫn còn vài “hạt sạn”, song không đáng kể, bởi đó chỉ là những tình tiết nhỏ. Vả chăng, không có cái gì là tuyệt đối và trọn vẹn, hãy vui vẻ bỏ qua những tình tiết “sạn” kia để cảm nhận trọn vẹn nhất nội dung của bộ phim đáng giá này.

Người viết mới chỉ xem một lần nên có thể có chi tiết nào đó trong bài viết chưa thật chính xác, mong được lượng thứ và đón nhận ý kiến góp ý.

Mưa đỏ - Bộ phim chiến tranh đặc biệt với ê-kíp chính toàn nữ

VOV.VN - "Mưa đỏ" là bộ phim điện ảnh tái hiện 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị. Đạo diễn Đặng Thái Huyền không chỉ khiến khán giả xúc động bởi câu chuyện bi tráng mà còn gây ấn tượng bởi một chi tiết hậu trường đặc biệt: phần lớn ê-kíp sản xuất chính là phụ nữ.