KPI không thể thay thế cho các phản hồi thường xuyên và những chế tài khác

Cập nhật: 1 giờ trước

VOV.VN - Bộ Nội vụ trình Chính phủ dự thảo Nghị định về đánh giá, xếp loại chất lượng công chức, trong đó điểm mới quan trọng là áp dụng chỉ số KPI để đo lường kết quả làm việc theo từng vị trí việc làm.

Theo TS Đoàn Văn Tình, Phó Trưởng khoa Quản trị nhân lực, Học viện Hành chính và Quản trị công, đây là bước đi quan trọng giúp sàng lọc, xây dựng đội ngũ công chức có năng lực, động lực, nhưng để thành công cần cách tiếp cận linh hoạt, đồng bộ và nhân văn, tránh biến KPI thành công cụ máy móc.

Sàng lọc và xây dựng đội ngũ công chức có năng lực

PV: Bộ Nội vụ nêu rõ tiêu chí đánh giá công chức trong dự thảo tập trung vào các nhóm nội dung sau: Phẩm chất đạo đức và kỷ luật công vụ; Năng lực chuyên môn và hiệu quả công việc; Tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ dám làm. Theo ông, những nhóm nội dung này cơ bản đã đánh giá được chất lượng công chức hay cần bổ sung thêm nhóm nội dung nào nữa để việc đánh giá, xếp loại công chức được chính xác hơn?

TS Đoàn Văn Tình: Dự thảo Nghị định đánh giá, xếp loại công chức (ngày 28/7/2025) thể hiện một bước tiến quan trọng, chuyển đổi tư duy từ một hệ thống đánh giá định tính, nặng về hậu kiểm sang một mô hình đánh giá hiện đại, liên tục và dựa trên chỉ số lượng hoá then chốt. Nếu dự thảo được hoàn thiện và ban hành sẽ là công cụ quan trọng để sàng lọc và xây dựng một đội ngũ công chức thực sự có năng lực, động lực, cam kết đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. Đây là cơ sở cho các quyết định nhân sự công bằng, minh bạch và tạo động lực làm việc.

Các nội dung đánh giá trong dự thảo Nghị định thể hiện cách tiếp cận toàn diện, bao quát các khía cạnh cốt lõi đối với công chức trong nền công vụ hiện đại. Tuy nhiên, để thúc đẩy nỗ lực của công chức vào thực thi các nhiệm vụ trọng yếu, nội dung đánh giá cần đặt trọng tâm vào những chỉ số then chốt, như: khối lượng, tiến độ, hiệu quả thực hiện công việc.

Tiêu chí “đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm” nên được áp dụng cho công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý - những người có thẩm quyền và trách nhiệm ra quyết định để thúc đẩy sự thay đổi trong cơ quan, đơn vị.

Đối với công chức chuyên môn, việc đánh giá cần đặt trọng tâm vào “năng lực tự chủ và tự hoàn thiện”. Đây là yếu tố then chốt giúp họ làm việc có trách nhiệm hơn, học hỏi từ những sai lầm và liên tục nâng cao trình độ chuyên môn. Việc trao quyền tự chủ không chỉ nâng cao hiệu suất mà còn tăng sự hài lòng và tạo động lực để công chức cống hiến lâu dài. Đối với các tiêu chí định tính nên áp dụng phản hồi 360 độ, kết hợp với nhận xét. Một hệ thống đánh giá linh hoạt, kết hợp giữa các tiêu chí định tính và định lượng không chỉ giúp cải thiện sự công bằng, chính xác trong đánh giá mà còn cải thiện hiệu suất, tăng cường động lực làm việc.

PV: Các tiêu chí liên quan đến phẩm chất, đạo đức, thái độ làm việc, kỷ luật và văn hóa công vụ sẽ chiếm 30% tổng điểm, trong khi kết quả thực hiện nhiệm vụ thông qua KPI chiếm tới 70%. Theo tiến sĩ, cơ chế phân bổ trọng số trong hệ thống đánh giá như vậy đã hợp lý hay chưa?

TS Đoàn Văn Tình: Việc phân bổ tỉ trọng 70% dành cho kết quả thực hiện nhiệm vụ thông qua KPI và 30% cho các tiêu chí liên quan đến phẩm chất, đạo đức, thái độ làm việc, kỷ luật và văn hóa công vụ là cơ bản hợp lý và là một điểm đổi mới quan trọng trong Dự thảo Nghị định, phù hợp với nỗ lực chuyển dịch từ tư duy “quản lý hành chính” sang quản trị dựa trên dữ liệu và kết quả.

Trọng số 70% khuyến khích công chức tập trung vào việc tạo ra sản phẩm cụ thể, có thể đo lường được, từ đó khắc phục tình trạng “đếm số lượng” và “tuân thủ quy trình” thay vì hiệu quả thực chất. Tuy nhiên, việc gán điểm số cụ thể cho phần 30% với các tiêu chí có tính định tính cao vẫn là một thách thức đáng kể. Để tối ưu hóa có thể đánh giá tiêu chí định tính dựa trên phản hồi đa chiều và xếp loại ở các mức “Đạt” hoặc “Không đạt”, giúp giảm gánh nặng hành chính và tăng tính minh bạch.

Mặt khác, chúng ta cần nhìn nhận rằng trong nhiều khâu của chu trình quản lý công chức, như tuyển dụng, quy hoạch, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển,… các tiêu chí định tính đã được đánh giá thường xuyên. Mặt khác, KPI không thay thế cho các phản hồi thường xuyên trong hoạt động công vụ và không thay thế các chế tài khác trong điều chỉnh hành vi, phẩm chất, thái độ của công chức.

Cần tạo sự đồng bộ trong triển khai

PV: Khi đánh giá chất lượng công chức theo chỉ số KPI, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan trong giao nhiệm vụ và đánh giá công chức sẽ thay đổi như thế nào, thưa tiến sĩ?

TS Đoàn Văn Tình: Khi áp dụng hệ thống đánh giá mới dựa trên KPI, vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan sẽ có sự thay đổi mang tính đột phá. Thay vì ra quyết định về đánh giá, xếp loại chất lượng công chức mang nặng tính hình thức, dựa trên ý kiến nhận xét và bình bầu của tập thể, người đứng đầu cơ quan, đơn vị sẽ trở thành một nhà quản lý hiệu suất thực sự, thông qua quá trình thiết lập, phân bổ mục tiêu, chuẩn hóa quy trình, đánh giá, phản hồi và cải tiến hiệu suất một cách liên tục. Điều này buộc người đứng đầu phải chịu trách nhiệm cao hơn đối với thành công của tập thể, không chỉ là hiệu suất cá nhân.

PV: Theo tiến sĩ, việc đánh giá công chức theo chỉ số KPI có phải là giải pháp nâng cao chất lượng của cán bộ công chức hay chỉ là một bước trong tiến trình cải cách?

"KPI là một công cụ mạnh mẽ để lượng hóa hiệu suất và tạo ra cơ sở dữ liệu vững chắc cho các quyết định nhân sự, từ đó hiện thực hóa các nguyên tắc như “có vào, có ra”; “có lên, có xuống” trong quản lý công chức".

TS Đoàn Văn Tình: Đánh giá công chức theo chỉ số KPI không phải là một giải pháp độc lập mà là một bước đi then chốt trong tiến trình cải cách công vụ tổng thể. Áp dụng KPI là một bước tiến lớn, thể hiện cam kết xây dựng đội ngũ công chức chuyên nghiệp, nhưng nó không phải là “cây đũa thần” có thể giải quyết mọi vấn đề. KPI là một công cụ mạnh mẽ để lượng hóa hiệu suất và tạo ra cơ sở dữ liệu vững chắc cho các quyết định nhân sự, từ đó hiện thực hóa các nguyên tắc như “có vào, có ra”; “có lên, có xuống” trong quản lý công chức.

Sự thành công của hệ thống đánh giá phụ thuộc vào mức độ đồng bộ hóa với toàn bộ hệ sinh thái quản lý công vụ, bao gồm tuyển dụng, đào tạo, quy hoạch và đãi ngộ... KPI là một bước đi mang tính chiến lược, là công cụ để thực hiện các cải cách khác, nhưng bản thân nó không thể thành công nếu không được triển khai trong một tổng thể đồng bộ.  

PV: Việc gắn kết quả KPI với bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng và cho thôi việc sẽ tác động thế nào đến động lực làm việc và sự cạnh tranh trong đội ngũ công chức? Quy định công chức có KPI dưới 50 điểm, vi phạm kỷ luật hoặc suy thoái đạo đức sẽ bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ” và có thể bị điều chuyển sang vị trí khác hoặc buộc thôi việc có cần tính đến yếu tố đặc thù công việc hay hoàn cảnh khách quan không thưa tiến sĩ?

TS Đoàn Văn Tình: Việc gắn kết quả KPI với các quyết định nhân sự như bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng sẽ tạo ra động lực và sự cạnh tranh tích cực trong đội ngũ công chức. Điều này giúp thúc đẩy tinh thần làm việc dựa trên kết quả, khuyến khích công chức nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Quy định công chức có KPI dưới 50 điểm, vi phạm kỷ luật hoặc suy thoái đạo đức sẽ bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ” và có thể bị điều chuyển sang vị trí khác hoặc buộc thôi việc. Điều này là cần thiết để sàng lọc những công chức không đáp ứng được yêu cầu công việc.

Mặc dù vậy, giải pháp buộc cho thôi việc không nên áp dụng một cách cứng nhắc, mà chỉ nên xem là giải pháp cuối cùng, sau khi đã áp dụng các biện pháp hỗ trợ, bồi dưỡng và luân chuyển phù hợp. Cần thiết phải tính thêm đến các yếu tố đặc thù của công việc hoặc hoàn cảnh khách quan. Một số nhiệm vụ hành chính mang tính đột xuất, phức tạp, không lặp lại và khó lượng hóa bằng các hệ số quy đổi chuẩn. Nếu việc quy đổi không chính xác, công chức có thể bị đánh giá thấp một cách “oan uổng”. Thêm vào đó, cần tính đến các yếu tố khách quan như khủng hoảng, thiên tai hoặc các yếu tố bên ngoài không thể kiểm soát. Việc xem xét các yếu tố này sẽ đảm bảo tính công bằng, nhân văn và tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai.  

PV: Xin cảm ơn ông!

Từ khóa: KPI , Bộ Nội vụ, dự thảo Nghị định, xếp loại chất lượng công chức, áp dụng chỉ số KPI

Thể loại: Nội chính

Tác giả: nguyễn vân/vov.vn

Nguồn tin: VOVVN

Bình luận






Đăng nhập trước khi gửi bình luận Đăng nhập