VOV.VN - Khởi nghiệp từ những điều gần gũi, gắn bó với đời sống hằng ngày, nhiều bạn trẻ và phụ nữ vùng cao, vùng dân tộc thiểu số ở miền Trung – Tây Nguyên đang tìm hướng phát triển bền vững bằng cách khai thác, sáng tạo và thương mại hóa tài nguyên bản địa, gìn giữ văn hóa và tạo ra sản phẩm xanh, an toàn cho sức khỏe.
Với chị Phạm Thị Thu Hằng ở phường Tân Lập, tỉnh Đắk Lắk, tài nguyên bản địa gồm những đặc sản nổi tiếng của tỉnh như cà phê, chanh dây, quả bơ, không chỉ là nông sản thực phẩm. Nhà sáng tạo thương hiệu mỹ phẩm Pơ Lang đã trao cho những nông sản, đặc sản ấy sứ mệnh mới là chăm sóc sắc đẹp. Sau 5 năm từ khi khởi nghiệp, chị đã nghiên cứu, sáng tạo 11 dòng sản phẩm từ những đặc sản quê hương, được khách hàng đón nhận. Chị Phạm Thị Thu Hằng nhận định, dựa vào tài nguyên bản địa sẽ là lợi thế của cộng đồng khởi nghiệp.
"Quan điểm cá nhân là phát triển các sản phẩm chế biến sâu từ nguồn nông sản bản địa và hướng tới sản phẩm xanh, sản xuất xanh, tiêu dùng xanh. Trong quá trình khởi nghiệp, chúng tôi đánh giá là đây là một xu thế tất yếu và thông qua các dự án hỗ trợ doanh nghiệp tạo tác động xã hội cũng như các doanh nghiệp xanh, tài chính xanh, tài chính bền vững”, chị Hằng chia sẻ.
Chị Phạm Thị Thu Hằng, đã nghiên cứu - sáng tạo ra 11 dòng mỹ phẩm từ những quả bơ Đắk Lắk.
Với phụ nữ Raglai, K’Ho và Chăm ở xã Phan Sơn, tỉnh Lâm Đồng, món Kataya là món ăn quen thuộc. Nhưng với nhóm của chị Tạ Huyền Thuật, đây là điểm tựa quý giá cho hành trình khởi nghiệp. Vẫn dùng nguyên liệu cá, muối từ biển quê hương, nhóm của chị Thuật kết hợp lá gia vị, thảo dược bản địa; điều chỉnh hương vị, chăm chút mẫu mã, để trở thành hàng hóa được tiêu thụ rộng rãi. Chị Tạ Huyền Thuật cho biết, Kataya truyền thống giờ đã lột xác thành thương hiệu, đem lại giá trị kinh tế.
“Nhóm chúng tôi gọi sản phẩm là ‘Hương vị núi rừng - tâm hồn người bản địa’, với phương châm ‘Vị quê nuôi sống tương lai’. Bởi từ sản phẩm này, nhiều chị em phụ nữ, nhất là các mẹ “bỉm” trước kia không có việc làm ổn định, nay đã có sinh kế bền vững, thêm tự tin và có cơ hội phát triển lâu dài”, chị Thuật cho biết.
Món Kataya truyền thống ở xã Phan Sơn, tỉnh Lâm Đồng giờ đã xây dựng được thành thương hiệu, đem lại giá trị kinh tế cho người dân địa phương
Cũng giống như trong lĩnh vực giao thông, những con đường mòn đang được quy hoạch xây dựng thành đường lớn, tài nguyên bản địa ở Đắk Lắk cũng dần được cộng đồng khởi nghiệp quy hoạch, phát triển thành thương hiệu. Anh Lê Anh Thông, 1 startup với mô hình sản phẩm bò - gà tuần hoàn ở xã Sơn Hòa cho rằng, bò vàng địa phương, gà ri giống cũ cũng sẽ phát huy được giá trị riêng của nó khi được phát triển trong chiến lược phù hợp. Nhưng để thực sự mở ra những con đường thương hiệu mới, cần thỏa đáng về vốn và nhân lực đồng hành :
“Khó khăn lớn nhất hiện nay của cơ sở là thiếu vốn, khó tiếp cận các chính sách hỗ trợ nông nghiệp cũng như thiếu nguồn nhân lực đồng hành. Các startup mong muốn được Nhà nước quan tâm hỗ trợ về vốn, quảng bá sản phẩm trên các kênh truyền thông địa phương, đồng thời tạo điều kiện để tổ chức sản xuất tập trung, có thêm nhiều hộ dân cùng tham gia, góp phần phát triển kinh tế bền vững cho vùng”, anh Thông mong muốn.
Anh Lê Anh Thông, trình bày dự án khởi nghiệp với mô hình sản phẩm bò - gà tuần hoàn
Miền Trung – Tây Nguyên, vùng đất đa văn hóa, đa tài nguyên rừng- biển, đang được thúc đẩy bằng tinh thần sáng tạo, khát vọng làm giàu, gìn giữ văn hóa và bảo vệ môi trường. Những sản phẩm như mỹ phẩm dầu quả bơ, cá giã tay Kataya hay mô hình bò vàng tuần hoàn… cho thấy nếu biết kết hợp tri thức với bản sắc địa phương, những giá trị truyền thống hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm thương mại hiện đại, có chỗ đứng trên thị trường.
VOV.VN - Trong hai ngày 20 – 21/9, vòng Bán kết khu vực Tây Nguyên và Miền Trung Cuộc thi Khởi nghiệp Xanh lần thứ 11 năm 2025 đã diễn ra tại Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. 26 dự án tham gia đã vẽ nên một phần của bức tranh khởi nghiệp sinh động ở khu vực.
Từ khóa: tài nguyên bản địa, tài nguyên bản địa,phụ nữ vùng cao, dân tộc thiểu số, khai thác sáng tạo, thương mại hóa sản phẩm, gìn giữ văn hóa, sản phẩm xanh, khởi nghiệp xanh