"Năm 2024, lãnh đạo Bộ Công an quy trách nhiệm rất lớn. Nếu như địa phương nào để tồn tại các điểm, tụ điểm ma túy kéo dài không giải quyết, gây dư luận bức xúc trong nhân dân, hoặc có dấu hiệu bảo kê, làm ngơ thì xử lý nghiêm trách nhiệm của trưởng công an cấp quận, huyện, không có tình tiết giảm nhẹ. Đây là thông điệp rất mạnh mẽ của lãnh đạo Bộ. Vì để chuẩn bị cho Đại hội nhiệm kỳ sắp tới, nếu kỷ luật là không còn chức. Có lẽ, đây cũng là thông điệp để yêu cầu công an địa phương giải quyết triệt để vấn đề này”- Đây là chia sẻ của Trung tướng Nguyễn Văn Viện- Cục trưởng Cục Cảnh sát Điều tra về tội phạm ma túy- Bộ Công an mới đây với PV VOV.VN.

Nhiều kết quả phòng chống ma túy năm 2024

PV: Thưa Trung tướng, năm 2024 gần kết thúc. Dịp này, ông có thể thông tin về kết quả đấu tranh phòng, chống ma túy trong năm thế nào? Và ông có nhận định gì về kết quả này.

Trung tướng Nguyễn Văn Viện: Có thể nói, trong năm 2024, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt, trên 4 tuyến trọng điểm như: Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc miền Trung- Tây Nguyên và Tây Nam. Nhưng nhận được sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đặc biệt là lãnh đạo Bộ Công an nên toàn lực lượng đã giành được những kết quả nhất định.

Cụ thể, 11 tháng của năm 2024, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy toàn quốc đã đấu tranh, khám phá 28.713 vụ, bắt giữ 48.699 đối tượng phạm tội về ma túy. Toàn lực lượng thu giữ 645 kg heroin, 1,5 tấn sa. 3,1 tấn và 3,6 viên ma túy tổng hợp, 56 kg thuốc phiện, 115 khẩu súng cùng nhiều đạn.

Riêng Cục C04 đấu tranh 84 vụ, bắt giữ 358 đối tượng. Thu giữ 190 kg heroin, 850 kg và 642.000 viên ma túy tổng hợp cùng nhiều vũ khí quân dụng và tài sản.

Cùng với đó, chúng tôi đã thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an với các phương án.

Theo đó, có 4 phương án do 4 Phó Cục trưởng chỉ đạo trên 4 tuyến trọng điểm. Đối với các nước có đường biên giới chung như Trung Quốc, Lào, Campuchia nhiều năm chúng ta có kênh hợp tác quốc tế rất tốt. Đặc biệt, là 2 nước láng giềng Campuchia và Lào có tuyến biên giới dài.

Trong thời gian qua, đối với nước bạn Lào, chúng ta có biên bản ghi nhớ của hai Bộ trưởng hai nước. Bộ Công an cũng có Kế hoạch 376. Chúng ta triển khai đồng bộ, từ việc giúp bạn xây dựng Trung tâm cai nghiện và rất nhiều chuyên án chung được xác lập giữa 2 đơn vị cấp Cục của Bộ Công an Việt Nam và Bộ Công an Lào, cũng như 10 địa phương trên tuyến biên giới hai nước. Do đó, chúng ta đạt được kết quả rất tốt. Có thể nói, chúng ta còn giúp nước bạn giải quyết được những trung tâm, những cơ sở có dấu hiệu sản xuất ma túy đặc biệt lớn.

PV: Thời gian gần đây, công tác phối hợp, đặc biệt là hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy rất có hiệu quả. Chúng ta đã phối hợp phá nhiều chuyên án rất lớn, có những chuyên án đặc biệt lớn. Trung tướng có thể thông tin về kết quả này?

Trung tướng Nguyễn Văn Viện: Có thể nói, tội phạm ma túy là tội phạm có tính chất xuyên quốc gia, quốc tế. Và thông điệp của Liên Hợp Quốc là không để quốc gia nào sản xuất ma túy trong nước và để ma túy quá cảnh đi sang nước khác.

Trong nhiều năm qua, cùng với quan hệ hợp tác của Đảng, Nhà nước, thì riêng lĩnh vực ma túy chúng ta hợp tác tương đối tốt.

Ở đây, ngoài quan hệ truyền thống với các nước láng giềng, chúng ta mở rộng ra hợp tác với các nước như Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, đặc biệt như Hoa Kỳ với Úc.

Đối với Hoa Kỳ, chúng ta hợp tác rất nhiều lĩnh vực, trên cơ sở nâng cấp hợp tác đối tác toàn diện giữa Tổng Bí thư của chúng ta với Tổng thống Hoa Kỳ.

Đối với Cục, Cục trưởng đã có 2 chuyến sang làm việc với Hoa Kỳ. Năm 2023 chúng tôi đi miền Tây, đợt vừa rồi chúng tôi đi Washington và NewYork. Tại đây, nước bạn cũng có nhiều trăn trở.

Hoa Kỳ là nước tiên phong trong việc giúp các nước trên thế giới, các nước trong khu vực chống ma túy. Tuy nhiên, chính Hoa Kỳ, hiện nay đang phải đối mặt với chất ma túy cực độc Fentanyl. Đây là chất ma túy rất mới và mất 7 năm Hoa Kỳ với tìm ra chất này.

Các bạn cũng khuyến cáo với chúng tôi, là họ phải mất 130.000 người và rất nhiều bạn trẻ dưới 18 tuổi liên quan đến chất này.

Qua thông điệp đó, Hoa Kỳ rất muốn Việt Nam có tiếng nói chung tại Diễn đàn quốc tế về ma túy. Và tại Hội nghị Quốc tế tổ chức tại Hy Lạp vừa rồi, đối với Việt Nam chúng tôi cũng đã có thông điệp ủng hộ ý kiến của Hoa Kỳ là “cùng chung tay để chúng ta ngăn chặn chất mới này”.

Sau lần thăm đó, và sau Hội nghị quốc tế ở Hy Lạp, chính tôi có tham mưu cho lãnh đạo Bộ, có chỉ đạo các địa phương là: Đối với các vụ sốc chết ma túy, chúng ta phải giám định chặt chẽ để tìm ra chất mới này, và cố gắng truy nguồn gốc xem từ đâu.

Đối với Hoa Kỳ, các bạn cũng nói với tôi, những vụ như thu giữ 300 kg cocain tại Cảng Nam Đình Vũ- Hải Phòng năm ngoái, có nguồn gốc đưa từ Nam Mỹ về. Bạn rất muốn chúng ta chuyển một ít chất đó sang Hoa Kỳ, các bạn sẽ giám định và xác định được chất này sản xuất tại tỉnh nào của Colombia và Nam Mỹ.

Bởi, các bạn có nền khoa học công nghệ rất giỏi nên xác định được. Mỗi nơi có công thức sản xuất ma túy khác nhau.

Gần đây nhất, đối với Thái Lan, chúng ta chưa có kênh hợp tác quốc tế về ma túy, nhưng chúng ta có những trao đổi thông tin về lĩnh vực này. Thành công nhất, chúng ta sang phối hợp với bạn để hủy Visa một đối tượng cầm đầu có lệnh truy nã của Việt Nam. Bạn đã ủng hộ, giúp chúng ta để đưa đối tượng ra sân bay dẫn giải về.

Hiện nay, đối tượng khai báo rất trung thực. Đây là đối tượng cầm đầu trong sản xuất cần sa từ Thái Lan chuyển về. Trên cơ sở đó, chúng ta đã khám phá số lượng lớn cần sa tại Đồng Nai mới đây.

PV: Đối với chất mới bắt được ở Cảng Đình Vũ- Hải Phòng, hiện nay cơ quan chức năng đã giám định được chưa, thưa ông?

Trung tướng Nguyễn Văn Viện: Đó là chất Ketamine nhưng ở đây, các bạn Hoa Kỳ muốn giám định xem thành phần, công thức sản xuất ra chất này.

Mỗi một địa phương của Colombia và các nước Nam Mỹ sẽ là nơi mà các đối tượng có thiết bị sản xuất khác nhau. Thực ra, ma túy tổng hợp nó là phản ứng hóa học giữa các chất, tiền chất và không theo quy chuẩn nào.

Do đó, hiện nay, chúng ta phải đối mặt với rất nhiều chất mới.

Thủ trưởng đơn vị sẽ chịu trách nhiệm nếu địa bàn còn phức tạp

PV: Trong năm 2024, Bộ Công an quan tâm rất nhiều đến việc giải quyết các tụ điểm bán lẻ ma túy trong nước. Đó cũng là nguồn cung và nguồn cơn lớn. Xin Trung tướng có thể nói rõ hơn về vấn đề này?

Trung tướng Nguyễn Văn Viện: Nếu các bạn theo dõi, cách đây 20 năm chúng ta có những tụ điểm cực kỳ phức tạp như Thanh Nhàn- Hà Nội, Lê Chân- Hải Phòng, các tụ điểm ở đường Tàu, rồi TP.HCM.

Gần đây, công tác cai nghiện của chúng ta còn bất cập. Do đó, quản lý người nghiện ở ngoài xã hội còn rất nhiều.

Năm nay, chủ trương của lãnh đạo Bộ phải tập trung giải quyết vấn đề này. Chúng ta phải có giải pháp, thống kê, quản lý được số này.

Với số lượng hơn 200.000 người nghiện, nếu mỗi đối tượng chỉ sử dụng một liều nhỏ/ngày cộng lên sẽ rất nhiều kg, tấn. Và nguồn tiền chi cho việc sử dụng ma túy cũng là rất lớn.

Nếu như địa phương nào nhiều người nghiện mà số lượng thống kê tại điểm, tụ điểm ít, như vậy có nghĩa là bỏ lọt. Không thể nói, đối tượng lên trời, hay xuống đất, hay sang tỉnh khác, mà ở đây là do trách nhiệm công an địa phương.

Bởi đã thống kê và đưa vào quản lý thì phải có giải pháp giải quyết.

Năm nay, lãnh đạo Bộ quy trách nhiệm rất lớn. Nếu như địa phương nào để tồn tại các điểm, tụ điểm ma túy kéo dài không giải quyết, gây dư luận bức xúc trong nhân dân, hoặc có dấu hiệu bảo kê, làm ngơ thì xử lý trách nhiệm của trưởng công an cấp huyện, không có tình tiết giảm nhẹ.

Đây là thông điệp rất mạnh mẽ của lãnh đạo Bộ. Vì để chuẩn bị cho Đại hội nhiệm kỳ sắp tới, nếu kỷ luật là không còn chức. Có lẽ, đây cũng là thông điệp để yêu cầu công an địa phương giải quyết triệt để.

Thông điệp thứ hai rất quan trọng, lãnh đạo Bộ cũng cho phép, Cục xác định được những địa phương nào còn tồn tại lâu dài không giải quyết tụ điểm ma túy, không cần thông báo trước, Cục sẽ giải quyết. Và nếu Cục giải quyết sẽ kiểm điểm trách nhiệm từ Giám đốc công an tỉnh trở xuống.

Đây là thông điệp rất mạnh mẽ. Chúng tôi cũng cho rằng, đây là lần đầu tiên, một kế hoạch chuyên đề do Bộ trưởng ký, triển khai toàn quốc và có rất nhiều Giám đốc công an tỉnh dự và biết được thông điệp này.

Chính thức cấm bóng cười, thuốc lá điện tử từ tháng 1

PV: Thưa Trung tướng, qua các lần sơ kết, tổng kết, ông đánh giá thế nào về mô hình “phòng ngừa 3 lớp”. Và kết quả đạt được của mô hình này thế nào?

Trung tướng Nguyễn Văn Viện: Cách đây hơn hai năm chúng ta xây dựng mô hình phòng ngừa ba lớp. Đây là sáng kiến của công an tỉnh Thanh Hóa, khi đó Đại tá Khương Duy Anh, Phó Giám đốc công an tỉnh có đề xuất vấn đề này.

Ở đây, phòng ngừa ba lớp là khu vực ngoại biên, khu vực biên giới và khu vực bên trong. Phải phân định rõ như thế, chúng ta mới có giải pháp phối hợp tốt được

Chẳng hạn như ngoại biên, chúng ta phải phối hợp với lực lượng chức năng nước bạn. Khu vực biên giới, chúng ta phải phối hợp với lực lượng biên phòng, các lực lượng khu vực biên giới. Tại khu vực biên giới, chúng ta phải có những giải pháp. Bởi, luật quy định chức năng, nhiệm vụ rất rõ.

Ngoài việc đảm bảo ANTT chung, phải chịu trách nhiệm về phòng chống ma túy của địa phương mình. Đặc biệt, phải tham mưu tốt cho cấp ủy, chính quyền địa phương. Cả hệ thống chính trị vào cuộc, tiến tới xây dựng mô hình xã, phường, thị trấn không ma túy.

Phòng ngừa ba lớp, điều tra cơ bản xuyên suốt 5 lĩnh vực. Đặc biệt, xây dựng mô hình xã, phường, thị trấn không ma túy. Đây là sáng kiến của công an tỉnh Nghệ An, khi xây dựng mô hình “xã biên giới không ma túy” và hiện nay Bộ đang chỉ đạo. Tôi cho rằng, đây là mục tiêu rất cao. Có thể nói, tiến tới được mô hình này, thì đây là việc nhân văn, và có thể nói cuối cùng mục tiêu chính là tạo nên cuộc sống bình yên, hạnh phúc.

Chúng ta xác định ma túy là tội phạm nguồn, tội phạm của các loại tội phạm, nếu xây dựng mô hình “xã không ma túy”, có nghĩa là không còn đối tượng ngoài xã hội nghiện ma túy, không còn những tụ điểm phức tạp, không còn những đường dây mua bán tại địa bàn thì đó là rất tốt.

PV: Sắp tới là Tết Nguyên dán Ất Tỵ 2025, trong đợt cao điểm này, Cục sẽ chú trọng vào những công việc gì thưa Trung tướng?

Trung tướng Nguyễn Văn Viện: Hiện nay, Bộ trưởng đã có điện mật, phát lệnh công an các đơn vị địa phương thực hiện cao điểm, tấn công, trấn áp các loại tội phạm bảo vệ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Về phía Cục ma túy, Cục đã chủ động xây dựng kế hoạch, và năm nay chúng tôi tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau.

Chặn cung, chúng ta phải tiếp tục phối hợp rất tốt với các nước bạn, với các lực lượng chuyên trách Hải quan, biên phòng, Cảnh sát biển chống xâm nhập ma túy từ biên giới nước ngoài vào.

Trong nội địa, chủ trương chính là kế hoạch 483. Chúng ta phải quyết liệt chỉ đạo các địa phương thực hiện tốt công tác, tổng rà soát người nghiện. Từ đó, lập hồ sơ đưa người nghiện đi cai nghiện bắt buộc. Bên cạnh đó, tập trung giải quyết các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy, làm thế nào đó, các đối tượng không lợi dụng các cơ sở kinh doanh có điều kiện lợi. Tháng 1 này chúng ta chính thức cấm bóng cười, thuốc lá điện tử.

Đối với các loại ma túy mới, đối với cái này thì cả hệ thống chính trị, trong đó lực lượng công an là nòng cốt, đặc biệt là công an cấp cơ sở. Đấy là hai việc quan trọng nhất, giảm cung, cầu và tác hại. Công việc chính là như vậy.

Người trẻ nghiện ma túy đang có chiều hướng tăng

VOV.VN - Hiện cả nước có gần 230.000 người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và người đang bị quản lý sau cai nghiện có hồ sơ quản lý, khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu trong độ tuổi từ 15 - 25, trong đó có nhiều em ở độ tuổi 13 - 15 tuổi.