“Tội phạm đường phố” là thuật ngữ chỉ hiện tượng đang nhức nhối ở nhiều địa phương, liên quan đến những đối tượng đa phần ở độ tuổi thanh thiếu niên. Thiếu nhận thức, thiếu sự quản lý của gia đình, song những cậu trẻ choai này lại thừa sự a dua, a tòng và liều lĩnh, manh động. Cùng với các địa phương khác, tại Hà Nội, lực lượng công an đang tập trung điều tra cơ bản, kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm loại tội phạm này.

Cay cú sau lần bị đuổi đánh hụt

Lý do để Nguyễn Quốc Toản (SN 2002, quê quán Bắc Giang, đang theo học một trường đại học tại Hà Nội) lập nhóm kín trên mạng xã hội mang tên “Những chú báo nhỏ” nghe thật khó chấp nhận. Nam sinh viên này từng bị một nhóm lạ mặt chặn đánh hụt. Chạy thoát về phòng trọ, vừa sợ vừa tức, Toản tán gẫu với bạn học, đồng hương, lên kế hoạch lập nhóm, liên kết, vừa để bảo vệ mình, vừa chủ động xử lý những kẻ chúng gặp trên đường mà cảm thấy… ngứa mắt.

Căn phòng trọ trên địa bàn quận Cầu Giấy của nhóm Toản lập tức biến thành đại bản doanh. Sách vở, dụng cụ học tập phải nhường chỗ cho các loại hung khí tự chế, bình xịt hơi cay và những giấc ngủ mệt mỏi sau nhiều trận “cày game” thâu đêm suốt sáng. Khác với những nhóm “tội phạm đường phố” từng bị Công an Hà Nội bắt giữ, xử lý, “những chú báo nhỏ” phần lớn là sinh viên tỉnh ngoài.

Về lý thuyết, chúng phải có nhận thức pháp luật hơn đám thiếu niên mới lớn. Hay đơn giản, phải ý thức được sự chăm lo vun vén của bố mẹ ở quê, dồn tiền của cho con cái về Thủ đô học tập. Nhưng cuộc sống, sinh hoạt không có ai quản lý ở chốn đô thị khiến nhóm sinh viên, đối tượng người tỉnh ngoài này bộc lộ sự bất kham. Trận bị quây đánh hụt lần nào được Nguyễn Quốc Toản truyền tâm lý “phản kháng, tấn công” sang đám bạn học, đồng hương. Chúng bàn nhau sẽ không chờ bị đánh mà cứ ra đường với hung khí, hễ gặp đứa nào ngứa mắt là… đánh luôn đứa ấy.

Sau nhiều ngày ra đường với hung khí các loại, khoảng 3h sáng 2/2, “những chú báo nhỏ” đã “săn được mồi”. Với bình xịt hơi cay, dao bấm, đao, 2 tuýp sắt hàn dao chọc tiết lợn, 1 gậy sắt 3 khúc, “những chú báo nhỏ” đi xe máy không biển kiểm soát phóng nhanh, lạng lách, rú ga, bấm còi ầm ĩ thị uy trên các tuyến đường Cầu Giấy, Hồ Tùng Mậu, Láng, Đê La Thành, khu vực xung quanh Nhà hát Lớn, hồ Hoàn Kiếm, Nguyễn Khoái, Thanh Niên, Hoàng Hoa Thám, Hoàng Quốc Việt, Lạc Long Quân… Rất tinh quái, chỉ cần thoáng thấy bóng lực lượng chức năng, cả bọn giảm tốc độ, tách nhóm và rẽ sang những con phố vắng.

Khi đi đến phố Nguyễn Thái Học, nhóm “những chú báo nhỏ” trông thấy 3 - 4 thanh niên đi xe máy cùng chiều. Đây là nhóm nhân viên một quán ăn vừa hết ca đang rủ nhau tìm chỗ ăn đêm trước khi về nhà. Họ không hề quen biết chứ đừng nói có mâu thuẫn với “đàn báo”. Nhưng điều đó không nghĩa lý. “Báo… báo… báo” - một đứa trong nhóm rú lên và cả đám vòng lại quây nhóm bạn trẻ nhân viên quán ăn tại trước số nhà 125.

Vừa văng bậy thị uy, các đối tượng sử dụng bình xịt hơi cay, dùng chuôi tuýp sắt gắn dao chọc tiết lợn tấn công, đuổi chém 2 người trong nhóm bị hại. Cố bỏ chạy vào phố Văn Miếu rồi trèo qua tường của Văn Miếu - Quốc Tử Giám để trốn chạy sự truy đuổi của những kẻ lạ mặt côn đồ, nhưng một nạn nhân vẫn bị chém trọng thương ở chân trái. Gây án xong, nhóm của Toản về nhà trọ của một thành viên trong nhóm rồi giải tán.

Tự đánh mất tương lai

Di biến động của “đàn báo” đã bị cơ quan công an phát giác, nắm bắt sau những lần chúng tổ chức đi “săn”. Và trận đánh hội đồng vô cớ rạng sáng 2/2 thực sự là giọt nước tràn ly khiến cơ quan chức năng không thể để loại tội phạm đường phố này tiếp tục lộng hành. Bằng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, phân tích kỹ dữ liệu camera trên nhiều trục đường phố ở nhiều địa bàn, ngày 4-2, CAQ Ba Đình phối hợp cùng Phòng Cảnh sát hình sự (CATP Hà Nội) bắt được 3 đối tượng đầu tiên. Căn cứ tài liệu thu thập và lời khai của các đối tượng, đến ngày 6-2, thêm 9 “con báo” khác bị bắt tại phòng trọ ở Hà Nội và tại nhà ở Bắc Giang. Nhiều loại hung khí đã được cơ quan công an thu giữ trong quá trình bắt, khám xét.

“Chúng khai nhận khá thành khẩn, chỉ có điều rất ít đứa ý thức được cái giá sẽ phải trả do hành vi phạm tội gây nên” - Trung tá Nguyễn Ngọc Hiếu, Phó Đội trưởng Đội CSHS (CAQ Ba Đình) chia sẻ. So với những ổ nhóm tội phạm đường phố khác từng bị Công an Hà Nội xử lý, “những chú báo nhỏ” có điểm khác biệt lớn, đó là 9/12 đối tượng đang bị điều tra đều là sinh viên. Vậy vì sao suy nghĩ và cách hành xử của chúng lại như những đứa trẻ thiếu sự dạy dỗ, quản lý?

“Khác thì có khác, nhưng chúng lại giống ở một điểm là cuộc sống, học tập, sinh hoạt không hề có sự kiểm soát của gia đình, nhà trường. Khi chúng tôi khám xét phòng trọ của số đối tượng này, không ai nghĩ đó là… ngôi nhà, là nơi ở của sinh viên. Nó tạm bợ, bừa bãi, bẩn thỉu, là chốn hội tụ để sống bầy đàn thì đúng hơn” - Trung tá Nguyễn Ngọc Hiếu thở dài.

Ít ngày sau khi 12 đối tượng trong nhóm “những chú báo nhỏ” bị đưa về CAQ Ba Đình, một vài bậc phụ huynh nhận được thông báo đã đến tìm. Phần đông đều bất ngờ không nghĩ con em mình lại hư như vậy. Họ cũng thực sự sốc khi biết được hành vi của chúng. Nhiều giọt nước mắt rơi ngay tại phòng làm việc và cả khi rời trụ sở CAQ Ba Đình.

Trái ngược tâm lý ấy là phản ứng như vô thức của “đàn báo”:

“- Cháu có ý thức được hậu quả hành vi của mình gây ra không?

- Dạ không, liệu cháu có bị đi tù không chú?

- Cái đó còn tùy vào sự thành khẩn của cháu. Các chú công an sẽ làm rõ mức độ, tính chất hành vi của cháu đến đâu. Tại sao không quen biết, không thù hằn mà cháu lại đi đánh chém các bạn kia như vậy?

- Cháu nghĩ mấy đứa đó mà đi đêm chắc cũng là thành phần hư thôi. Bọn cháu không đánh nó, chúng nó cũng sẽ tìm đánh người khác.

- Thế bây giờ cháu biết sợ chưa?

- Cháu hơi…”.

Đoạn đối thoại ngắn nói trên do chúng tôi thực hiện với một thành viên trong “đàn báo” tại trụ sở CAQ Ba Đình sau hơn một tuần cả nhóm bị bắt. Nhiều “con báo” vẫn chưa ý thức được cái giá phải trả, chưa ý thức được hành vi manh động của chúng đã tự đánh mất tương lai. Liên quan đến vụ án này, 2 tội danh Gây rối trật tự công cộng và Cố ý gây thương tích đã và đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra CAQ Ba Đình khẩn trương củng cố chứng cứ, tài liệu. Và cũng nhiều “con báo” sẽ bị khởi tố điều tra về cả 2 tội danh với tổng hợp khung hình phạt cao nhất lên đến 10 năm tù.

Không chỉ riêng địa bàn Hà Nội, tại một số địa phương cũng đang hình thành nhiều hội nhóm thanh thiếu niên hư hỏng và lây lan những suy nghĩ, hành vi nguy hiểm, manh động tương tự. Những biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ, phòng ngừa xã hội đang được lực lượng chức năng triển khai. Nhưng thế trận phòng ngừa ấy chắc chắn không thể triệt để được khi mà ngay tại từng gia đình không có phòng thủ, giữ gìn của các bậc phụ huynh. Phải có cùng nhận thức, cùng hành động và thực sự quyết liệt, bền bỉ, thì người lớn mới bớt được những tiếng thở dài…/.