Cả nước hiện còn gần 3.000 dự án treo, nhiều khu đất và công trình bị bỏ hoang gây lãng phí từng ngày, dù đã xử lý hơn 1.000 dự án với tổng giá trị khoảng 1 triệu tỉ đồng. Thực trạng này không chỉ làm nghẽn dòng vốn đầu tư mà còn kìm hãm tăng trưởng kinh tế.

Tại buổi tiếp xúc cử tri 9 xã phía Bắc của sông Hồng trước kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh thực trạng bất cập nghiêm trọng trong quản lý và sử dụng đất đai. Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ, giá đất đang bị thổi lên “kinh khủng”, trong khi hàng trăm ngàn ha đất để hoang nhiều năm gây lãng phí nghiêm trọng. Tổng Bí thư khẳng định, sẽ đánh thuế thật nặng với đất bỏ không để buộc phải đưa vào sử dụng, tránh thất thoát nguồn lực quốc gia.

Đất bị thổi giá, đất vàng để hoang

Tổng Bí thư nhấn mạnh: Cần áp thuế thật nặng đối với bất động sản không đưa vào sử dụng, đồng thời các chuyên gia cũng đồng tình cho rằng đây là giải pháp cần thiết để chống lãng phí tài nguyên, khơi thông nguồn lực và lập lại kỷ cương cho thị trường bất động sản.

Về vấn đề này, TS. Trần Xuân Lượng, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam bày tỏ quan điểm đồng tình: "Tôi hoàn toàn ủng hộ quan điểm quyết liệt của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đây là cảnh báo mạnh mẽ về sự lãng phí nguồn lực quốc gia, nơi gốc rễ không chỉ ở người sử dụng mà chủ yếu từ quản lý nhà nước lỏng lẻo, quy hoạch thiếu minh bạch, đấu giá méo mó, định giá sai lệch, giám sát buông lỏng".

Còn luật sư Nguyễn Đức Hùng, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiện Duyên cho rằng, Tổng Bí thư đã chỉ ra được những tồn tại, bất cập cơ bản của thị trường bất động sản, đó là nạn đầu cơ, thổi giá, thao túng thị trường, gây khó khăn cho người dân trong việc tạo lập chỗ ở. Cũng như tình trạng các dự án “treo”, chậm tiến độ, nhà xây xong để trống, gây lãng phí rất lớn. Do đó, việc Tổng Bí Thư nhấn mạnh việc phải “chấn chỉnh, lập lại trật tự” là hết sức cần thiết, đặc biệt là việc tăng cường vai trò quản lý và kiểm soát thị trường của Nhà nước, để đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, bền vững, cân bằng được lợi ích của Quốc gia, các chủ đầu tư và người dân, vừa đảm bảo công bằng, vừa góp phần hiệu quả vào sự phát triển kinh tế - xã hội.

Đánh thuế thật nặng đối với đất bỏ hoang

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc công ty Luật TNHH TGS cho biết: "Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc đánh thuế đất để hoang là hoàn toàn hợp lý và cần thiết. Luật Đất đai quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân, Nhà nước trao quyền sử dụng nhưng đi kèm trách nhiệm khai thác hiệu quả. Thực tế, nhiều tổ chức, cá nhân ôm đất, để đất “treo” nhiều năm gây lãng phí, cản trở phát triển, làm méo mó thị trường. Nếu không có biện pháp kinh tế đủ mạnh, tình trạng đầu cơ đất đai sẽ tiếp tục trầm trọng".

Luật sư Tuấn phân tích thêm, nếu nhìn từ góc độ pháp luật và thực tiễn quản lý đất đai, việc đánh thuế đất bỏ hoang có khả thi nhưng không đơn giản. Việc đánh thuế đất bỏ hoang là hợp lý, vì đây là công cụ kinh tế chống đầu cơ mà nhiều nước cũng áp dụng. Tuy nhiên, tính khả thi còn hạn chế vì khó xác định thế nào là “đất bỏ hoang” nếu không có tiêu chí rõ ràng. Bên cạnh đó, hệ thống quản lý đất đai chưa minh bạch, dễ phát sinh “xin - cho”; đồng thời cần phân biệt chậm triển khai do nguyên nhân khách quan với hành vi cố tình găm giữ, nếu không sẽ dễ nảy sinh tranh chấp, khiếu kiện.

Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Đức Hùng, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiện Duyên khẳng định: Việc đánh thuế cao đối với các dự án chậm tiến độ, đất đai bỏ hoang hay nhà ở không sử dụng là cần thiết, sẽ góp phần hạn chế các dự án chậm tiến độ, vấn nạn đầu cơ, tích trữ bất động sản, tăng nguồn cung cho thị trường, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đất đai, tránh lãng phí, tạo sự công bằng trong việc tiếp cận và sử dụng đất đai.

“Tuy nhiên, để thực thi hiệu quả chính sách này thì pháp luật cần phải có các quy định rõ ràng và chặt chẽ về việc xác định thế nào là đất bỏ hoang, nhà ở không sử dụng, để việc đánh thuế được chính xác và thống nhất, cũng như hạn chế việc “lách luật” để trốn tránh nghĩa vụ thuế. Đồng thời, phải xây dựng các mức thuế phù hợp với từng trường hợp và loại đất, nhà ở cụ thể nhằm đảm bảo được công bằng, hiệu lực và hiệu quả trong việc thực hiện chính sách và pháp luật”, luật sư Hùng nói.

TS. Trần Xuân Lượng hiến kế, để ngăn chặn tình trạng đầu cơ, giải pháp cấp bách là dừng áp dụng bảng giá đất mới khi chưa có dữ liệu thực, kiểm soát đấu giá bằng khung giá trần - sàn, áp thuế lũy tiến với đất bỏ hoang để chặn đầu cơ. Về lâu dài, phải xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, minh bạch hóa giá giao dịch, ràng buộc trách nhiệm quản lý, hoàn thiện chính sách thuế tài sản và thuế chống đầu cơ.

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp xúc cử tri trước Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV

VOV.VN - Chiều 30/9, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đơn vị bầu cử số 1, TP Hà Nội đã có buổi tiếp xúc với đông đảo các cử tri tại các xã Sóc Sơn, Đa Phúc, Nội Bài, Trung Giã, Kim Anh, Mê Linh, Yên Lãng, Tiến Thắng, Quang Minh, nhằm thông báo dự kiến nội dung tại kỳ họp và trả lời các ý kiến, kiến nghị của cử tri.