Thị trường vàng trong nước đang tăng mạnh, hiện đã đạt mốc cao nhất trong lịch sử với đỉnh trên 77 triệu đồng/lượng. Trong khi đó, giá vàng thế giới giao ngay cũng tăng lên mốc 2.050,4 USD/ounce, tương đương 59,27 triệu đồng/lượng (chưa kể thuế, phí). Các chuyên gia cho rằng đây là kết quả từ nhiều yếu tố, cả trong nước và quốc tế, cộng hưởng.

Nguyên nhân khiến giá vàng tăng vọt

Trước những biến động mạnh của giá vàng trong những ngày cuối cùng của năm 2023, ông Huỳnh Trung Khánh - Cố vấn Hội đồng Vàng thế giới, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA), cho biết, giá vàng thế giới tăng vượt mốc 2.000 USD/ounce do 3 nguyên nhân chính:

Thứ nhất, do chính sách tiền tệ của Mỹ sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) quyết định không tăng lãi suất, thậm chí có thể tới giữa năm sau sẽ giảm lãi suất. Rất có thể giá trị của đồng đô la Mỹ ít nhiều suy giảm nên khi USD tăng thì vàng giảm, USD giảm thì vàng tăng.

Thứ hai, giá vàng tăng do tình hình địa chính trị trên thế giới vẫn còn rất phức tạp và căng thẳng. Xung đột Nga – Ukraine kéo dài thời gian qua vẫn chưa có dấu hiện dừng lại. Tiếp nữa là xung đột giữa Israel với Hamas, mặc dù có lệnh ngừng bắn nhưng chưa rõ ràng.

“Khi tình hình địa chính trị căng thẳng sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế thế giới. Các nhà đầu tư, các quỹ kinh tế sẽ tìm nơi trú ẩn vào vàng. Tính đến quý III/2023, các ngân hàng trung ương của các nước đã mua vào khoảng hơn 800 tấn vàng. Nhất là Trung Quốc, tháng nào họ cũng đều đặn mua vào vài chục tấn vàng. Ước tính chỉ trong 3 quý đầu năm, họ đã mua vào khoảng 170 tấn vàng”, ông Khánh phân tích.

Thứ ba, do quý IV là thời điểm tiêu thụ vàng nữ trang cao nhất trong năm. Theo thống kê, năm nào cũng vậy, chỉ trong khoảng 1 tháng, từ lễ Tạ Ơn của Mỹ đến Lễ Giáng sinh, giá vàng sẽ tăng từ 2-3%. Vì vậy, theo thời vụ, giá vàng tăng do nhu cầu mua sắm cuối năm, mùa cưới của các nước…, ông Khánh cho hay.

Khoảng cách lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới

Tại thị trường Việt Nam, Cố vấn Hội đồng Vàng thế giới nhận định, so với giá vàng thế giới quy đổi, giá vàng miếng SJC đang cao hơn 17,55 triệu đồng/lượng, trong khi giá vàng nhẫn cao hơn vàng thế giới không nhiều. Nguyên nhân có sự chênh lệch này là do từ chục năm nay, Ngân hàng Nhà nước không cho sản xuất thêm vàng SJC nên không có nguồn cung.

“Mua đi bán lại quanh quẩn chỉ bấy nhiêu thôi nên ngày càng hiếm, giá càng tăng. Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước không cho phép nhập khẩu vàng. Cầu thì có mà cung không có, hoặc có nhưng rất ít khiến giá tăng lên, chênh lệch giá vàng giữa vàng trong nước và thế giới càng lớn”, ông Huỳnh Trùng Khánh nói.

Vấn đề khan hiếm nguyên liệu dẫn đến giá vàng trong nước “một mình một chợ”, ngày càng chênh lệch với giá thế giới. Với đặc thù đó, giá vàng trong nước mỗi lần tăng giá cũng tăng nhiều hơn, và khi vàng thế giới giảm thì vàng SJC có thể vẫn neo ở mức cao.

Đồng quan điểm, ông Đinh Tùng Lâm, Phó Giám đốc Viện thực hành đầu tư tài chính Da Vinci, cho rằng chênh lệch giá vàng trong nước hơn cao giá vàng thế giới đã tồn tại từ rất lâu.  Nhiều năm nay, Nhà nước muốn hạn chế việc tích trữ, đầu cơ vàng trong dân, mong muốn đẩy lượng tiền đó ta ra ngoài sản xuất, kinh doanh.

Trước kia, các kênh đầu tư còn hạn chế nên người dân chủ yếu mua vàng, bất động sản, chứng khoán,… để giữ cho tiền khỏi trượt giá và sinh lời. Do đó, khi các thị trường kia biến động thì ngay lập tức sẽ tác động mạnh trực tiếp tới giá vàng. Nhưng, 5 - 7 năm trở lại đây, đã có rất nhiều các loại hình đầu tư đa dạng, nên thị trường vàng không bị ảnh hưởng quá lớn như ngày xưa nữa. “Thậm chí, có thời điểm còn có tác động ngược, ví dụ chứng khoán lên, bất động sản lên, vàng cũng lên”, ông Lâm chia sẻ.

Nhà đầu tư không nên mua vàng kiểu “lướt sóng”

Chuyên gia Đinh Tùng Lâm dự báo giá vàng thế giới sẽ lên đến 2.200, thậm chí là 2.350 USD/ounce trong thời gian ngắn. “Như vậy, mọi người có thể mua vào vàng, sắp tới sẽ có nhiều thông tin hỗ trợ cho đà tăng của giá vàng. Nếu quy đổi sang tiền Việt, vàng có thể lên 83-90 triệu đồng/lượng trong 6 tháng tới”, ông Lâm nhận định.

Nhà đầu tư khi mua vàng, cần chú ý đến chất lượng, nguyên liệu chuẩn và chọn mua ở những cơ sở kinh doanh uy tín, tránh theo tâm lý ùa theo đám đông hoặc đổ xô mua vàng SJC đang trong lúc giá tăng cao gây khan hiếm giả.

Cũng cho rằng giá vàng sẽ đi lên, ông Huỳnh Trung Khánh, lưu ý: Nếu giá vàng thế giới tăng lên mức 2.080 USD/Ounce thì giá vàng trong nước chỉ đạt ngưỡng cao nhất là 75 triệu đồng/lượng rồi quay đầu giảm. Vì vậy, nhà đầu tư không nên mua vàng vào thời điểm này nếu có ý định “lướt sóng” kiếm lời.

Ông Khánh khuyến cáo, nếu nhà đầu tư đã có tài sản đầu tư là bất động sản, chứng khoán, tiết kiệm mà vẫn chưa có vàng thì nên bổ sung mua vàng trong danh mục đầu tư của mình. Tuy nhiên, chỉ nên mua lúc điều chỉnh giảm chứ không nên mua lúc này khi giá vàng đang trên đà tăng và sắp lên đến đỉnh.

“Ví dụ tài khoản đang có 300 triệu đồng thì chỉ nên trích ra từ 10-20% để mua vàng đầu tư để giảm thiểu rủi ro, đa dạng hoá tài sản mà thôi”, ông Khánh nói.