Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) tròn 4 năm kể từ ngày có hiệu lực (1/8/2020), theo một cuộc khảo sát của Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) mới đây cho thấy, EVFTA đã thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu.

Hiệp định EVFTA đã thúc xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu tăng vọt từ 35 tỷ euro vào năm 2019, lên hơn 48 tỷ euro vào năm 2023. Sự tăng trưởng được thể hiện rõ trong các lĩnh vực như điện tử, dệt may, giày dép, nông nghiệp và hải sản.

Tuy nhiên, mức tăng xuất khẩu của EU sang Việt Nam khiêm tốn hơn nhiều, chỉ tăng từ 11 tỷ euro lên 11,4 tỷ euro trong cùng kỳ, làm tăng thêm sự mất cân bằng thương mại đáng kể. EVFTA chắc chắn đã củng cố sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư Châu Âu. Khối Liên minh châu Âu vốn là nhà đầu tư lớn - đã rót 28 tỷ euro vào 2.450 dự án, nhấn mạnh niềm tin của EU vào tiềm năng của Việt Nam.

Đáng chú ý, các nhà đầu tư EU đã bổ sung 800 triệu euro vào đầu tư trực tiếp nước ngoài, trong khoảng thời gian từ tháng 1 - 9/2023, đi ngược lại xu hướng FDI đang giảm trên toàn cầu.

Mặc dù vậy, khảo sát Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) của EuroCham cho thấy, một số trở ngại mà các doanh nghiệp châu Âu phải đối mặt khi tận dụng tối đa EVFTA. Những trở ngại này bao gồm các yêu cầu pháp lý phức tạp và việc chính quyền địa phương không công nhận các tiêu chuẩn quốc tế.

Ngoài ra, việc các bên liên quan không hiểu rõ thỏa thuận, kết hợp với các vấn đề về định giá hải quan và thủ tục thông quan chưa minh bạch, làm phức tạp hóa hoạt động thương mại. Các rào cản kỹ thuật, đặc biệt là trong lĩnh vực chứng nhận và thử nghiệm sản phẩm, cũng vẫn là một rào cản đáng kể…

Chủ tịch EuroCham Việt Nam - Dominik Meichle nêu rõ, EVFTA chắc chắn đã tạo ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, song vẫn còn nhiều thách thức. Khi hai bên bước vào năm thứ 5 của thỏa thuận, điều quan trọng là phải tiếp tục nỗ lực đơn giản hóa các thủ tục, thống nhất các tiêu chuẩn và đảm bảo mọi người đều hiểu cách thức hoạt động của EVFTA.