Trong một căn chòi nhỏ trước nhà ở ấp Trà Canh A2, xã Thuận Hoà, tiếng cưa, tiếng bào gỗ vang lên đều đặn mỗi ngày. Giữa không gian ấy, dáng người đàn ông đã ngoài 30 luôn tập trung từng đường nét, từng chi tiết nhỏ nhặt để tạo nên những chiếc ghe ngo thu nhỏ – đó là anh Kim Hưng.

Nói về cơ duyên làm ghe ngo mô hình, anh Hưng cho biết: "Mình cố gắng làm cho thật giống, hình dáng phải đẹp. Mỗi lần làm là mỗi lần nghiên cứu, điều chỉnh sao cho chiếc ghe ngo mình làm ra phải ưng ý nhất. Ban đầu thì tôi chỉ làm ghe ngo để chơi thôi, anh em trong xóm kêu làm giúp thì mình làm, chủ yếu để trưng bày trong nhà, chứ chưa nghĩ đến chuyện làm để bán cho mọi người đâu. Sau khi đăng trên Facebook thì mọi người quan tâm và có gửi ý đặt mình làm".

Anh Hưng sinh ra ở xã Tân Hưng, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng (cũ), nay là xã Tân Thạnh, thành phố Cần Thơ. Sau khi lập gia đình, anh chuyển đến sinh sống tại xã Thuận Hoà cho đến nay.

Cũng giống như bao đứa trẻ khác, khi còn nhỏ anh Hưng rất đam mê ghe ngo. Mỗi lần đến lễ hội đua ghe, anh say mê xem các đội đua tranh tài. Không khí tưng bừng với những chiếc ghe dài, hoa văn rực rỡ cùng tiếng hò reo náo nhiệt của mọi người luôn in đậm trong tâm trí anh. Niềm đam mê ấy đã thôi thúc anh học cách làm ghe ngo mô hình từ cha, ông, rồi tự mày mò tìm những khúc gỗ phù hợp để đục đẽo. Dù ban đầu còn vụng về, nhưng anh rất vui vì đó là công sức và niềm thoả mãn đam mê của mình.

"Ban đầu làm cũng rất là khó khăn vì chưa có kinh nghiệm, nhất là hình dáng của ghe ngo chưa được ưng ý. Vậy nên mình cứ điều chỉnh kích thước, sau một thời gian cũng đã làm ra ghe ngo đẹp", anh Kim Hưng nói.

Càng làm càng thấy thích thú, những chiếc ghe ngo mô hình do anh Hưng làm giờ đây nhìn chẳng khác nào ghe ngo thật. Để hoàn thành một chiếc ghe ngo mô hình, anh Hưng phải trải qua nhiều công đoạn: từ chọn gỗ, vẽ dáng ghe, đục đẽo, vẽ hoa văn, sơn phết. Có những ghe ngo anh còn làm cả cần câu, mái chèo. Từng đường nét, hoạ tiết như mắt ghe, vảy rồng, hoa văn Khmer… đều được anh tỉ mỉ chăm chút.

Với bàn tay khéo léo, mỗi chiếc ghe ngo mô hình được anh Hưng hoàn thành trong 4-5 ngày, với nhiều kích cỡ khác nhau. Hiện nay, ghe ngo mô hình phổ biến nhất anh Hưng làm có chiều dài từ 1 đến 2m. "Muốn làm cho giống ghe ngo thật, nhất là hoa văn. Phần khó nhất thì mình phác hoạ trước, làm sao cho kích thước hoa văn hợp lý. Sau khi ưng ý rồi thì mới lên màu".

Những chiếc ghe ngo mô hình của anh Kim Hưng giờ đây dần trở thành vật trưng bày, món quà lưu niệm được nhiều người yêu thích. Nhiều người còn mua về để đua với nhau và biến thành một hoạt động thể thao cộng đồng tại phum sóc.

Mỗi sản phẩm ghe ngo mô hình là một “mảnh hồn” văn hoá Khmer, gợi nhắc về những ngày hội Ok Om Bok, về tiếng trống, tiếng còi thúc ghe dồn dập trên sông. Đặc biệt, niềm đam mê làm ghe ngo mô hình của anh Hưng cũng đã truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ trong vùng.

Từ đôi bàn tay khéo léo, cùng sự tỉ mỉ trong hoa văn đặc sắc trên chiếc ghe ngo mô hình, thời gian qua, anh Hưng được một số ngôi chùa biết đến và mời đi vẽ hoa văn, trang trí cho ghe ngo thật để tham gia tranh tài tại lễ hội.

Anh Hưng chia sẻ, bản thân anh mong được giữ lửa đam mê, làm ra nhiều chiếc ghe ngo mô hình hơn nữa, đồng thời nâng cao tay nghề vẽ hoa văn, không chỉ trên chiếc ghe ngo mà còn ở các công trình, kiến trúc trong ngôi chùa Phật giáo Nam tông Khmer khác nữa: "Thời gian tới tôi mong muốn được học thêm vẽ, nhất là vẽ trên chánh điện hay sala của ngôi chùa. Tôi muốn thử môi trường mới để nâng cao tay nghề".

Từ những mảnh gỗ đơn sơ, qua bàn tay khéo léo và niềm đam mê cháy bỏng, anh Kim Hưng ở xã Thuận Hoà, thành phố Cần Thơ đã thổi hồn vào những chiếc ghe ngo mô hình sống động như thật. Anh không chỉ giữ cho riêng mình ký ức tuổi thơ, mà còn góp phần gìn giữ, lan toả giá trị văn hoá của đồng bào Khmer đến với cộng đồng.