Việt Nam và Indonesia là hai nước có nhiều điểm tương đồng về lịch sử. Nhân dân hai nước đều tiến hành thắng lợi cuộc đấu tranh giành độc lập vào tháng 8 năm 1945( Indonesia là ngày 17/8, Việt Nam là ngày 19/8). Hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 30/12/1955. Nhằm thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai nước, hai bên thường xuyên tổ chức nhiều chuyến thăm lẫn nhau giữa các đoàn đại biểu cấp cao Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, các Bộ, ngành, doanh nghiệp, đoàn thể quần chúng.

Đặc biệt chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Chí Minh tới Indonesia từ 26/2 -1/3/1959 và chuyến thăm của Tổng thống Indonesia, Surkano tới Việt Nam từ 24 đến 29/6/1959 đã trở thành một dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa hai nước Việt Nam và Indonesia.

Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng thống Soekarno trong chuyến thăm Indonesia tháng 2 năm 1959 tại một triển lãm ở Jakarta (Ảnh: tư liệu)

Trong suốt chuyến thăm đất nước vạn đảo, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận được sự đón tiếp nồng nhiệt của các tầng lớp nhân dân Indonesia. Người dân Indonesia rất yêu quý Chủ tịch Hồ Chí Minh và cũng gọi Người là Bác (Paman Ho). Báo chí Indonesia đã có nhiều tin, bài về chuyến thăm này của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Những năm sau này, vào dịp kỷ niệm hoặc diễn ra các sự kiện liên quan đến quan hệ hữu nghị giữa hai nước, báo chí Indonesia tiếp tục đưa các bài viết về chuyến thăm lịch sử này của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhiều thính giả của Chương trình phát thanh tiếng Indonesia (Đài Tiếng nói Việt Nam) đã sưu tầm các bài báo này và gửi về cho Đài.

Sau chuyến thăm Indonesia của Chủ tịch Hồ Chí Minh và chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Sukarno, Đài Tiếng nói Việt Nam được giao nhiệm vụ phát sóng chương trình tiếng Indonesia để cung cấp thông tin chính xác, trung thực về Việt Nam cho nhân dân Indonesia, đặc biệt là về cuộc đấu tranh chống Mỹ cứu nước, từ đó tranh thủ sự ủng hộ của bạn đối với cuộc đấu tranh chính nghĩa của dân tộc ta.

Phòng phát thanh tiếng Indonesia năm 1986.

Sau một thời gian chuẩn bị cơ sở vật chất, đặc biệt là nguồn nhân lực biết tiếng Indonesia, ngày 30/6/1966, Đài Tiếng nói Việt Nam chính thức phát sóng Chương trình phát thanh tiếng Indonesia (trực thuộc Ban Biên tập Đối Ngoại – nay là Ban Đối ngoại) với thời lượng 30 phút/chương trình.

Chương trình phát thanh tiếng Indonesia trở thành một kênh thông tin quan trọng trong việc giới thiệu chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam, đất nước, con người Việt Nam, tình hình kinh tế, đời sống văn hóa - xã hội …ở Việt Nam với nhân dân Indonesia. Hiện nay, Chương trình 30 phút này được phát 3 lần/ngày trên sóng AM và 1 lần phát lại vào ngày hôm sau trên sóng FM.

Các thính giả của chương trình phát thanh tiếng Indonesia đến thăm và chúc mừng Hệ phát thanh Đối ngoại và Đài Tiếng nói Việt Nam nhân kỷ niệm 70 năm ngày thành lập (7/9/1945 -7/9/2015)

Nội dung các chương trình phát thanh tiếng Indonesia được các thính giả yêu thích và đánh giá cao. Hiện nay có khoảng 6.000 thính giả trung thành thường xuyên nghe chương trình phát thanh, sinh sống ở Indonesia và một số nước khác như Malaysia, Brunei Darussalam, Singapore…, đó là chưa kể đến một số lượng không nhỏ thính giả là người Indonesia đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam.

Hàng năm, Chương trình phát thanh tiếng Indonesia nhận được trên 1.000 thư viết tay và email từ thính giả Indonesia. Phần lớn trong số email này là từ thính giả đang sinh hoạt tại hai câu lạc bộ nghe đài: Radio Listener Club và Borneo Listener. Hàng tháng, hai câu lạc bộ này đều xuất bản buletin(bản tin) giới thiệu các tin, bài hay đã được phát trên song của Đài TNVN. Các buletin này cũng được gửi về cho Chương trình phát thanh Indonesia - Đài Tiếng Nói Việt Nam.

Cuộc gặp thính giả của Câu lạc bộ nghe đài RLC, Indonesia tại thành phố Wonosobo từ 28-29/4/2018

Trong số các thành viên của hai câu lạc bộ này có những thính giả rất gắn bó với chương trình phát thanh tiếng Indonesia. Ví dụ như thính giả Fachri viết: “Tôi đã nghe Chương trình phát thanh tiếng Indonesia từ những năm 1980. Chương trình rất bổ ích đối với tôi. Qua chương trình tôi hiểu rõ hơn tình hình xã hội, chính trị, văn hóa đặc sắc và các khía cạnh trong đời sống xã hội Việt Nam. Là cánh cửa để tôi nắm rõ các thông tin về Việt Nam”. Trong khi đó sau khi nghe bài hát “Có phải em mùa Thu Hà Nội” do ca sĩ Thu Phương trình bày, thính giả Hari Santosa gửi email về cho Chương trình, trong đó viết: “Cám ơn chương trình đã cho tôi được thưởng thức một bài hát rất hay. Giọng ca sĩ Thu Phương rất ngọt ngào, chuẩn nhạc và rất du dương. Tôi thường nghe chương trình Ca nhạc Việt Nam những lúc rảnh rỗi”.

Các biên tập viên, phát thanh viên chương trình tiếng Indonesia năm 2019

Giữa đại dịch Covid-19 các bạn thính giả Indonesia cũng chia sẻ những khó khăn mà Việt Nam và Indonesia đang phải đối phó cũng như tình hình Covid-19 tại địa phương và gia đình họ, các loại vaccin, thuốc chữa Covid-19. Thính giả Felicia ở Jakarta viết thư về Chương trình, hỏi: “Thuốc đông y điều trị Covid-19 “Vipdervir” của Việt Nam đã được bán trên thị trường chưa? Tác dụng của nó và tôi muốn tìm hiểu kỹ hơn về loại thuốc này”. Những nhận xét, những câu hỏi này chứng tỏ các bạn thính giả Indonesia rất quan tâm theo dõi Chương trình phát thanh tiếng Indonesia-Đài Tiếng Nói Việt Nam.

Gặp mặt kỷ niệm các thế hệ phát thanh viên, biên tập viên nhân thành lập phòng Indonesia năm 2019

Nhằm nối dài cánh sóng cho các chương trình phát thanh đối ngoại, từ tháng 11/2011, Đài Tiếng Nói Việt Nam chính thức lên trang web thông tin đối ngoại 12 ngôn ngữ với tên miền vovworld.vn và vov5.vn, trong đó có tiếng Indonesia. Ngoài các chuyên mục như trong các chương trình phát thanh trang web này được bổ sung thêm các chuyên mục khác, như: “Đưa nghị quyết Đảng vào cuộc sống”; “Phóng sự ảnh”; “Quan hệ Hữu nghị Việt Nam - Indonesia”; Video... Các sự kiện chính trị, ngoại giao trong nước và quốc tế, tình hình kinh tế - văn hóa - xã hội ở Việt Nam, các sự kiện liên quan đến quan hệ hữu nghị, hợp tác Việt Nam - Indonesia, kể cả tình hình dịch bệnh Covid-19 … luôn được cập nhật nhanh, chính xác.

Với giao diện đẹp, ảnh minh họa sống động, website tiếng Indonesia cũng nhận được sự quan tâm và đánh giá cao của độc giả và thính giả (thính giả có thể nghe trực tiếp hoặc nghe lại các chương trình phát thanh khi truy cập vào trang web này). Thời gian chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, lượng truy cập vào trang web tiếng Indonesia vẫn luôn ổn định và ở mức cao.

Ngoài ra, Chương trình phát thanh Tiếng Indonesia cũng luôn là một trong số những chương trình phát thanh có số lượng thính giả/độc giả tham gia đông đảo và giành các giải thưỏng cao trong các cuộc thi “Bạn biết gì về Việt Nam” do Ban Đối Ngoại - Đài Tiếng Nói Việt Nam tổ chức 5 năm 1 lần.

Một số thính giả tham gia cuộc thi đạt giải cao (một chuyến du lịch Việt Nam miễn phí), đã có cơ hội được đến thăm Việt Nam, thăm Đài Tiếng Nói Việt Nam. Các bạn thính giả này cho biết, rất ấn tượng về đất nước, con người, về tốc độ phát triển đô thị, đường giao thông ở Việt Nam và sau chuyến thăm Việt Nam, về nước, các bạn sẽ giới thiệu với người thân và bạn bè về một đất nước Việt Nam xinh đẹp, phát triển với những người dân năng động, chăm chỉ làm việc và rất hiếu khách… Có thính giả sau đó đã tổ chức thêm cho gia đình đi du lịch Việt Nam đúng vào dịp kỷ niệm 70 Năm ngày thành lập Đài Tiếng Nói Việt Nam tháng 9/2015 để được tham dự Lễ kỷ niệm, đó là thính giả Rudy Hartono.

Khai trương cơ quan thường trú Đài Tiếng nói Việt Nam tại Indonesia. Phóng viên Hương Trà là Trưởng cơ quan đại diện Thường trú Đài Tiếng nói Việt Nam đầu tiên tại đất nước vạn đảo.

Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về tăng cường công tác thông tin đối ngoại, năm 2018 Đài Tiếng nói Việt Nam mở cơ quan đại diện tại Jakarta, Indonesia. Biên tập viên của Chương trình phát thanh tiếng Indonesia vinh dự được chọn làm phóng viên thường trú của Đài Tiếng Nói Việt Nam tại đất nước vạn đảo. Ngoài nhiệm vụ viết tin, bài phản ánh các vấn đề thời sự diễn ra ở Indonesia, cơ quan thường trú còn trở thành cầu nối giữa thính giả/độc giả Indonesia với Đài Tiếng nói Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm ngày thành lập Đài Tiếng nói Việt Nam, thành lập Chương trình phát thanh tiếng Indonesia, cơ quan thường trú của Đài TNVN tại Jakarta đã phối hợp tổ chức các buổi giao lưu trực tuyến giữa thính giả/độc giả và các biên tập viên, phóng viên và phát thanh viên của Chương trình, thu hút sự tham gia của nhiều thính giả và độc giả yêu mến Đài Tiếng Nói Việt Nam.

Các CLB Bạn nghe Đài, những thính giả lâu năm của chương trình phát thanh tiếng Indonesia để tham dự Lễ khai trương Cơ quan thường trú của VOV tại Jakarta

Qua theo dõi các chương trình phát thanh và trang web vovworld.vn, tham gia các cuộc thi tìm hiểu về Việt Nam cũng như tham gia vào các buổi giao lưu trực tuyến như đã nêu ở trên, các thính giả/độc giả - những người dân Indonesia hiểu hơn về đất nước và con người, về tình hình mọi mặt của đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội ở Việt Nam… cũng như về đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa và là bạn với tất cả các nước trên thế giới của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Chương trình Phát thanh tiếng Indonesia, Ban Đối ngoại, Đài Tiếng nói Việt Nam là một bộ phận quan trọng của kênh đối ngoại nhân dân, góp phần không nhỏ vào việc tăng cường sự hiểu biết và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Indonesia.