Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt vấn đề khi thảo luận dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) tại phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, chiều 20/9.

Mở rộng chỉ định thầu liệu có phù hợp?

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng, dự thảo luật lần này có nhóm các quy định sửa đổi, bổ sung nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu, bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu.

Sửa đổi, bổ sung quy định về các trường hợp chỉ định thầu nhằm tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi để áp dụng trong các trường hợp cấp bách hoặc cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án lớn, trọng điểm như: gói thầu phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh; gói thầu thuộc các dự án quan trọng quốc gia cần triển khai ngay theo Nghị quyết của Quốc hội; gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn; gói thầu thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Dự thảo cũng làm rõ, phân định cụ thể các trường hợp, điều kiện áp dụng chỉ định thầu và điều kiện áp dụng lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.

Đẩy mạnh phân cấp cho Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh trong việc quyết định lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ chỉ quyết định về danh mục, quy trình lựa chọn nhà thầu đối với trường hợp gói thầu thuộc dự toán mua sắm thường xuyên của các cơ quan nhà nước có phạm vi áp dụng chung trên cả nước; chấp thuận chủ trương đối với dự án, gói thầu có quy mô lớn, liên quan đến quốc phòng, an ninh, biên giới lãnh thổ.

Đáng chú ý là hoàn thiện quy định về tiêu chí bảo đảm cạnh tranh trong nội dung hồ sơ mời thầu nhằm hạn chế tình trạng “cài cắm” tiêu chí đánh giá, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng…

Thẩm tra dự án luật, ông Nguyễn Phú Cường, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính- ngân sách cho biết, Thường trực Ủy ban Tài chính ngân sáchđề nghị làm rõ nội hàm “yêu cầu cao và tính đặc thù” để tránh tùy tiện và lạm dụng khi thực hiện đối với đấu thầu hạn chế.

Dự thảo Luật  đã bổ sung, mở rộng thêm nhiều trường hợp áp dụng hình thức chỉ định thầu. Điều này là chưa thực sự phù hợp với mục tiêu “nâng cao tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế”. Do vậy, cơ quan thẩm tra cho rằng cần giới hạn việc áp dụng chỉ định thầu với các trường hợp đặc thù

Việc bổ sung quy định về trường hợp đặc biệt lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư là cần thiết, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ làm rõ thế nào là trường hợp đặc biệt, thế nào là đặc thù; đồng thời cần quy định nguyên tắc, tiêu chí, điều kiện, yêu cầu đối với các gói thầu được áp dụng lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.

Hổng ở đâu và “vá” thế nào?

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá nhiều vấn đề chưa có những quy định mới và đặt ra hàng loạt câu hỏi: "Tình trạng “quân xanh, quân đỏ”, thông thầu, tham nhũng, tiêu cực thì luật khắc phục ở chỗ nào? Chắc chắn là có lỗ hổng thì mới diễn ra tình trạng này, và lỗ hổng hiện nay có phải ở luật không? Hổng ở đâu và “vá” chỗ nào?”-

Dẫn ý kiến của ĐB Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP Hồ Chí Minh) từng nhiều lần đề cập về đấu thầu mua, sắm thuốc giá năm sau phải thấp hơn giá năm trước trong khi hay nói “tiền nào của nấy” và chất lượng khám chữa bệnh phải ngày càng tăng lên, ông Vương Đình đề nghị làm rõ do luật hay nghị định, thông tư quy định?

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga nêu thực tế vừa qua nổi lên tình trạng về tham nhũng, tiêu cực, gian lận trong đấu thầu. Vậy luật đã có những quy định nào để sửa đổi, tập trung khắc phục để chống tham nhũng, tiêu cực, gian lận trong đấu thầu?

Còn theo Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, vừa qua trong đấu thầu mua sắm tập trung nhưng tình trạng thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế khó khăn dù Thủ tướng có chỉ đạo quyết liệt. Có vấn đề gì mà tổ chức thực hiện khó như thế!/.