Phát biểu tại tọa đàm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, kỳ họp là hình thức hoạt động chủ yếu của Quốc hội. Thời gian qua, đã có nhiều nội dung trong nội quy kỳ họp được xin ý kiến của Quốc hội cho thí điểm nhằm thích ứng với diễn biến của dịch bệnh Covid-19 và tình hình thực tế.

Tiếp tục quá trình điều chỉnh này, các cơ quan của Quốc hội đã tích cực, khẩn trương nghiên cứu xây dựng Dự thảo, tổ chức nhiều Hội nghị, hội thảo, tọa đàm, gửi xin ý kiến nhiều cơ quan, tổ chức nhằm hoàn thiện dự thảo Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi). Dự thảo đã được Ủy ban Pháp luật thẩm tra sơ bộ và trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại phiên họp thứ 11 vào tháng 5/2022.

Theo kế hoạch, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến xem xét về đề án này. Sau đó cơ quan chủ trì soạn thảo tổng hợp, hoàn thiện xin ý kiến các Đại biểu Quốc hội chuyên trách để trình Quốc hội trong kỳ họp tới. Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) nên lấy ý kiến và thông qua trong 1 kỳ họp.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, cùng với Luật tổ chức Quốc hội, Nội quy kỳ họp Quốc hội là văn bản pháp lý có vị trí rất quan trọng tạo dựng hành lang pháp lý cho hoạt động của Quốc hội. Việc Sửa đổi Nội quy kỳ họp Quốc hội vào thời điểm hiện nay phải đáp ứng yêu cầu đặt ra trong định hướng đổi mới phương thức hoạt động của Quốc hội theo hướng mở rộng dân chủ, tăng tính pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, công khai, minh bạch, khoa học, hiệu quả, thích ứng linh hoạt với tình hình thực tế. Đây là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng hoạt động của kỳ họp trong thời gian tới.  

Nội quy kỳ họp Quốc hội được ban hành năm 2015 trong bối cảnh vị trí, vai trò của Quốc hội ngày càng được củng cố, tổ chức và hoạt động từng bước đổi mới. Nội quy đã từng bước cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để Quốc hội triển khai thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo đúng quy trình, thủ tục. Tuy nhiên, qua hơn 6 năm thi hành, Nội quy đã bộc lộ những hạn chế, bất cập.

Tại hội thảo các chuyên gia, nhà khoa học đã thảo luận những nội dung như: phạm vi điều chỉnh của nội quy; thời hạn gửi tài liệu kỳ họp đến các đại biểu Quốc hội; rút ngắn thời gian trình bày tờ trình, báo cáo tại phiên họp toàn thể; thời gian phát biểu của đại biểu tại phiên họp toàn thể; vấn đề nâng cao vai trò, tạo sự chủ động cho Chủ tọa, người điều hành phiên họp; về tranh luận, chất vấn lại; cách thức biểu quyết; trình tự thông qua Nghị quyết thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia; quy trình, thủ tục xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội tại 2 hoặc nhiều kỳ họp Quốc hội; giải quyết sự xung đột giữa các văn bản quy phạm pháp luật.

Các chuyên gia, nhà khoa học cũng nêu quan điểm về nội dung giải trình ở Tổ trước phiên thảo luận tại Hội trường; tài liệu phục vụ kỳ họp; về quyền, trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tại kỳ họp.

Bên cạnh đó, việc sửa đổi, bỏ sung Nội quy năm 2015 phải hoàn thiện các quy định liên quan đến kỳ họp Quốc hội theo hướng quy định cụ thể, những quy trình, thủ tuc tại kỳ họp chưa được quy định tại các luật chuyên ngành; những quy trình, thủ tục về các vấn đề cụ thể đã được quy định tại các luật chuyên ngành thì chỉ dẫn chiếu tại dự thảo Nghị quyết để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Sau khi lắng nghe các ý kiến của chuyên gia, nhà khoa học, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị, Văn phòng Quốc hội nghiên cứu tiếp thu đầy đủ ý kiến để tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Nội quy; đề nghị Viện Nghiên cứu Lập pháp xây dựng báo cáo kết quả Tọa đàm gửi đến lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đại biểu Quốc hội để phục vụ việc thảo luận, cho ý kiến và xem xét thông qua Dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi)./.