Sáng 30/3, thảo luận tại hội trường về các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của TAND tối cao, Viện KSND tối cao, các ĐBQH đánh giá, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật đã được quan tâm xây dựng, hoàn thiện, đồng bộ, đầy đủ hơn, đem lại những chuyển biến tích cực cho hoạt động của các cơ quan tư pháp.

Tòa án điện tử đã được đẩy mạnh bước đầu làm công khai, minh bạch trong hoạt động tố tụng, các loại án giải quyết kịp thời, đặc biệt là đại án nghiêm trọng về tham nhũng, tội phạm chức vụ về kinh tế...

Nhiệm kỳ bản lĩnh xử các đại án

Đại biểu Mai Khanh (Đoàn ĐBQH Ninh Bình) đánh giá đây là một nhiệm kỳ mà lượng công việc của các cơ quan tư pháp đã tăng lên rất lớn so với nhiệm kỳ trước, đặc biệt là một nhiệm kỳ mà các ngành tư pháp đã đứng trước những áp lực rất lớn khi giải quyết những đại án kinh tế tham nhũng đặc biệt lớn, xử lý những đối tượng có chức vụ cao, từng nắm giữ những vị trí quan trọng trong bộ máy lãnh đạo.

“Các cơ quan tư pháp thể hiện được bản lĩnh chính trị, sự tinh thông nghiệp vụ, các vụ án được giải quyết kịp thời trong thời gian ngắn đáp ứng được công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là phòng, chống tham nhũng dưới sự lãnh đạo của Đảng và hơn nữa là đáp ứng được mong mỏi của quần chúng nhân dân và tạo được niềm tin vào công lý đối với người dân”, đại biểu Mai Khanh nêu rõ. 

Đại biểu đoàn Ninh Bình mong mỏi, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, các cơ quan tư pháp cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa, nhất là trong việc xử lý các vụ án lớn, các vụ án nghiêm trọng mà dư luận quan tâm.

“Tôi cho rằng, kết quả xử lý của các cơ quan tư pháp không chỉ là kết quả riêng biệt của từng cơ quan, mà nó thể hiện quan điểm, thái độ của Nhà nước đối với những vấn đề của xã hội. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa”, đại biểu Mai Khanh nhấn mạnh.

Các đại biểu đánh giá, trong nhiệm kỳ này, tổng số án các loại thụ lý xét xử tăng tới 34%, trong đó nhiều vụ án đã đi vào lịch sử tố tụng nước ta, bởi quy mô lớn và tính chất đặc biệt nghiêm trọng. 

Trong đó, nhiều vụ án số tiền bị tội phạm chiếm đoạt đã không dừng ở số con số vài trăm tỷ đồng mà đã lên đến hàng nghìn, thậm chí là hàng chục nghìn tỷ đồng. Nhiều vụ án số bị cáo tham gia đã không dừng ở con số vài ba bị cáo mà đã có sự câu kết của hàng chục thậm chí là gần 100 bị cáo trong cùng một vụ án. Ví dụ như vụ án tại Ngân hàng Đại Dương, 51 bị cáo, vụ án về đường dây đánh bạc nghìn tỷ có sử dụng công nghệ cao 92 bị cáo…

“Cần cơ chế bảo vệ thẩm phán vì từng có người bị tạt axít”

Đây là trăn trở của Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Duy Hữu (Đoàn ĐBQH Đắk Lắk). 

“Chúng tôi hàng ngày đều phải xét xử nhiều vụ án, thậm chí có tử hình và chung thân. Áp lực rất nhiều, điện thoại của tôi liên tục nhận tin nhắn khủng bố, chửi bới… của đương sự. Hay cả bị cáo cũng nhắn tin đe dọa. Đã có những thẩm phán tại Hà Nội bị tạt axit, do vậy, phải có cơ chế như thế nào để bảo vệ đội ngũ này. Ngoài việc chế độ chính sách thì về mặt pháp luật cũng phải có cơ chế để bảo vệ. Nếu chúng ta làm được tốt những việc này thì hoạt động của cơ quan tư pháp trong thời gian tới, đặc biệt trong nhiệm kỳ tới sẽ có hiệu quả nhiều hơn nữa và tốt hơn nữa, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đội ngũ cán bộ tư pháp”, đại biểu Duy Hữu nhấn mạnh.

Đại biểu Duy Hữu cũng đồng tình với các ý kiến đã nêu về vấn đề án kéo dài, chậm, chưa được chưa được giải quyết kịp thời, một số án bị huỷ sửa. Theo đại biểu Duy Hữu, đây là lỗi từ quy định của pháp luật, các Bộ Luật tố tụng hiện nay không còn phù hợp. Đại biểu đoàn Đắk Lắk kiến nghị Quốc hội khoá XV sẽ nghiên cứu, xem xét để sửa đổi, bổ sung các luật về tố tụng… 

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đánh giá cao việc Tòa án tối cao đã tiến hành công khai các bản án trên mạng internet và lập ra các tiện ích điện tử để giúp cho người dân có thể tham gia ý kiến hoặc đánh giá về bản án. 

“Việc công khai các bản án trên mạng là một quyết định rất dũng cảm của hệ thống tòa án. Chắc chắn kèm với đó, chất lượng của các thẩm phán, chất lượng của các bản án sẽ ngày càng nâng cao, sau khi tiếp thu các ý kiến đóng góp hợp lý của người dân”, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn ĐBQH Bắc Kạn) nhấn mạnh./.