Cuộc tranh luận Tổng thống hôm 10/9 đánh dấu lần thứ 7 ông Donald Trump xuất hiện trên sân khấu với tư cách ứng viên tham gia tranh cử, trong khi đây là lần đầu tiên, bà Kamala Harris đại diện một đảng lớn bước lên sàn đấu. 

Nhiều nhà quan sát nhận định, bà Harris "đang lên dây cót" cho sự kiện quan trọng sắp tới nhằm đánh bại đối thủ Trump trên sàn tranh luận cũng như trên bản đồ bầu cử tháng 11 tới. Trong những ngày gần đây, Phó Tổng thống đã giảm các hoạt động tranh cử trước cử tri và dành nhiều thời gian tại một trung tâm tập dượt tranh luận chuyên sâu ở khách sạn Omni William Penn, Pittsburgh.

Theo nguồn tin từ Washington Post, các trợ lý của bà Harris đã tạo ra một bối cảnh giả để mô phỏng bố cục của phòng tranh luận thật. Thậm chí, nhóm này còn chuẩn bị người đóng thế ông Donald Trump tham gia tranh luận để bà "làm quen dần với những màn chỉ trích gay gắt" từ phía đối thủ. 

"Bà ấy sẽ chuẩn bị rất nhiều lời thoại. Điều đó là lẽ tất nhiên", chiến lược gia đảng Cộng hòa Kevin Spillane, người từng là cố vấn cho đối thủ của bà Harris là ông Steve Cooley trong cuộc đua giành chức Tổng chưởng lý California năm 2010, cho biết.

Điểm yếu của bà Harris

Tuy nhiên, ông Spillane cảnh báo rằng việc chuẩn bị quá kỹ lưỡng có thể khiến những phát biểu của bà trở nên "cứng nhắc, máy móc và kém thuyết phục". "Các nội dung trong chương trình nghị sự bị nhồi nhét quá mức trong các bài phát biểu sẽ đẩy bà ấy xa rời cử tri Mỹ, trong khi cách thể hiện tự nhiên và thoải mái của ông Trump thường được lòng đám đông hơn", ông Spillance nói.

Bà Harris có xu hướng đi sâu vào các chi tiết khi phát biểu trước đám đông, khiến chúng trở nên khó hiểu với đa phần người nghe. Bản thân ông Trump cũng chỉ ra rằng với những lập luận như vậy, bà Harris không phù hợp để tranh cử do thiếu "tác phong của một Tổng thống". 

Khác với đối thủ của mình, ông Trump không chú trọng việc tập dượt các tình huống tranh luận giả định mà dành thời gian rà soát lại quan điểm chính sách thông qua các cuộc thảo luận với các cố vấn, chuyên gia chính sách và các đồng minh.

Bên cạnh đó, ông Spillance cũng cho biết, tiếng cười "dễ lan tỏa" của bà Harris cũng dễ dàng trở thành một điểm yếu trên sàn tranh luận, coi đó là dấu hiệu cho thấy bà chưa chuẩn bị kỹ càng cho cuộc đối đầu. Ông nói: "Không chỉ ông Trump, nhiều cử tri cũng cảm thấy khó chịu khi thấy một ứng viên tranh cử cười quá nhiều khi phát biểu nhằm tạo ra sự gần gũi với những người xung quanh. Điều đó làm bà ấy trông có vẻ giả tạo".

Một cuộc tranh luận tổng thống là thách thức đối với hầu như tất cả các ứng cử viên, đặc biệt đối với người mới như bà Harris. Chuyên gia nghiên cứu khoa học Karen Hult tại Virginia Tech nhận định rằng, bà Harris phải đối mặt với thách thức lớn là tiếp nối thành công của mình kể từ đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ, nơi bà chính thức nhận đề cử đại diện đảng. Hiện nay, sóng nhiệt ủng hộ bà Harris có dấu hiệu tạm lắng khi Phó Tổng thống vừa xếp sau đối thủ Donald Trump về tỷ lệ ủng hộ trong cuộc thăm dò dư luận mới nhất do New York Times/Siena College công bố.

Trong thời gian tranh luận, cử tri sẽ soi xét phản ứng của bà đối với những lời chỉ trích về chính quyền Biden-Harris, những câu hỏi về vị trí và thành tựu của bà trong quá khứ với tư cách là một chính trị gia, cũng như kế hoạch dành cho nước Mỹ trong nhiệm kỳ 4 năm tới nếu bà thắng cử.

"Một nụ cười gượng gạo, một phút ngập ngừng của bà Harris khi đối đầu với ông Trump đều dễ dàng trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông", bà Hult nói.

Chuyên gia Hult cũng đưa ra dẫn chứng cho thấy, Phó Tổng thống Harris từng thể hiện điểm yếu tranh luận của trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ hồi năm 2020. Bà đã thể hiện tốt nhất khi nhớ lại các sự kiện và lập trường chính sách, nhưng lại có phản ứng thiếu mạnh mẽ khi bị đối thủ công kích trực tiếp vào hồ sơ chính trị của mình.

Lối đi nào cho bà Harris?

Đối với bà Harris - một ứng viên mới tham gia vào đường đua Tổng thống, cuộc tranh luận này mang đến cơ hội lớn để trình bày quan điểm kinh tế của mình, giới thiệu bản thân với những cử tri vẫn còn mơ hồ, thiếu thông tin về bà, cũng như chứng minh với người Mỹ rằng bà đã sẵn sàng trở thành người đứng đầu Nhà Trắng.

Ông Marc Short, cố vấn chính trị của cựu Phó Tổng thống Mike Pence cho rằng, ngoài điểm yếu có thể thấy rõ, bà Harris cần phải khai thác thế mạnh của mình trong cuộc đối đầu chính trị quan trong sắp tới.

"Điều tôi muốn nói ở đây chính là chủng tộc và giởi tính của bà ấy. Bà Harris là một nữ ứng viên da màu. Đó là một lợi thế và cũng là đòn tấn cộng mạnh nhất mà Phó Tổng thống có thể tung ra khi đối đầu với một đối thủ nam da trắng, từng có nhiều phát ngôn gây tranh cãi về chính chủng tộc và giới tính của bà ấy", ông Short nói.

Nhiều chuyên gia cũng đưa ra lời khuyên cho Phó Tổng thống rằng, bà Harris nên tung đòn phủ đầu bằng cách lôi lôi kéo ông Trump vào các vấn đề được xem là thế mạnh của đảng Dân chủ. Đảng Dân chủ đã biến quyền phá thai của phụ nữ thành trọng tâm của chiến dịch tranh cử trong suốt nhiều tháng. Phó Tổng thống có thể xoáy vào quan điểm đối lập của cựu Tổng thống trong vấn đề này, đồng thời đề cập đến Project 2025 (tạm dịch: Dự án 2025) - một chương trình nghị sự gây tranh cãi do Heritage Foundation đề xuất mà ông Trump được cho là có liên quan. 

Cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên giữa ông Trump và bà Harris sẽ diễn ra khoảng 21h ngày 10/9 (theo giờ địa phương). Phiên tranh luận kéo dài 90 phút và có 2 quãng giải lao để dành thời gian cho quảng cáo. Micro của người còn lại sẽ bị tắt trong 1 khoảng thời gian nhất định khi người kia đang phát biểu và các ứng viên sẽ không biết trước về kịch bản cũng như không được phép mang giấy nhớ hoặc tài liệu lên sàn tranh luận.

Trong tối 9/9, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris, ứng viên tổng thống đảng Dân chủ, đã đến Philiadelphia, bang Pennsylvania để chuẩn bị cho cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên với ứng viên Cộng hòa Donald Trump. Cựu Tổng thống Trump cũng dự kiến có mặt ở Philadelphia vài giờ trước khi phiên tranh luận bắt đầu.