Đái tháo đường là bệnh không lây nhiễm phổ biến trên toàn cầu và là một trong những nguyên nhân chính gây tàn tật và tử vong sớm ở hầu hết các quốc gia, là nguyên nhân hàng đầu gây mù loà, bệnh tim mạch, suy thận và viêm loét chân dẫn đến cắt cụt chi.

Tại Việt Nam, kết quả điều tra của Bộ Y tế năm 2021 cho thấy tỷ lệ mắc đái tháo đường ở người trưởng thành ước tính là 7,1%, tương đương với gần 5 triệu ca. Bệnh đái tháo đường không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh mà còn có nguy cơ dẫn đến những biến chứng nặng nề như mù lòa, suy thận, tai biến mạch máu não, đột quỵ.

Trong khi đó, theo Thạc sĩ, bác sĩ Trần Viết Thắng - Phó Trưởng khoa Nội tiết, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, còn rất nhiều sai lầm về bệnh đái tháo đường. Người bệnh cần thận trọng với các thông tin quảng cáo như chữa khỏi trong vài ngày, các thực phẩm cho bệnh đái tháo đường không cần thuốc… Bác sĩ Thắng khẳng định không có công thức chung chữa đái tháo đường. Đây là bệnh mạn tính và tùy từng bệnh nhân, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Bác sĩ Thắng chỉ ra các suy nghĩ sai lầm phổ biến nhất:

Ăn đồ ngọt nhiều sẽ bị đái tháo đường

Các nghiên cứu chỉ ra rằng người ăn nhiều đồ ngọt có nguy cơ mắc đái tháo đường cao hơn khoảng 20% so với người ít ăn đồ ngọt. Tuy nhiên, không phải ai ăn nhiều đường cũng có thể mắc bệnh. 

Đái tháo đường tuýp 2 chỉ có ở người lớn

Trước đây, người đái tháo đường tuýp 2 thường gặp ở người lớn. Tuy nhiên, hiện nay do thay đổi về lối sống nên nhiều người trẻ thậm chí trẻ em vẫn mắc đái tháo đường tuýp 2. Người 50-60 tuổi vẫn mắc đái tháo đường tuýp 1.

Khi được chẩn đoán mắc đái tháo đường, người bệnh cần làm các xét nghiệm để biết mình thuộc nhóm nào. Ví dụ, bệnh đái tháo đường tuýp 2 cần kiểm soát đường huyết bằng thuốc viên, thay đổi chế độ ăn. Trong khi đó, bệnh đái tháo đường tuýp 1 cần phải tiêm insulin vì thiếu insulin, người bệnh có thể hôn mê do tăng đường huyết.

Nếu kiểm soát đường huyết không tốt cho thể gây ra biến chứng nguy hiểm cho người bệnh; kiểm soát tốt, bệnh nhân có thể sinh hoạt như bình thường. 

Người bệnh đái tháo đường cần kiêng tuyệt đối đồ ngọt

Đây là sai lầm phổ biến nhất ở người bệnh. Nhiều bệnh nhân kiêng tất cả các thực phẩm chứa chất bột đường. Bác sĩ Thắng cho rằng cơ thể vẫn cần bột đường để hoạt động nên chế độ ăn hằng ngày nên bổ sung đủ thực phẩm chứa bột đường. Bác sĩ chỉ khuyến cáo người bệnh hạn chế các thực phẩm có lượng đường huyết cao như nước ngọt, kẹo.

Nhịn ăn 

Đây là quan niệm sai lầm vì nhịn ăn có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết, đặc biệt người bệnh đang uống thuốc. Bệnh nhân cần ăn đúng bữa, ăn theo thực đơn tư vấn của bác sĩ. 

Bị đái tháo đường không nên tập thể dục 

Khi điều trị đái tháo đường, người bệnh cần áp dụng đủ “kiềng ba chân” gồm tập thể dục, chế độ ăn phù hợp và dùng thuốc. Theo các hướng dẫn chung, người bệnh tập thể dục ít nhất 30-45 phút mỗi ngày và 5 buổi/tuần. Tập thể dục giúp tăng tiêu thụ chất bột đường, giảm đề kháng insulin, cải thiện đường huyết.

Người bệnh cần lựa chọn các loại hình bài tập phù hợp, chẳng hạn như người bị thoái hóa khớp gối không nên chạy bộ mà lựa chọn bài tập khác phù hợp.