Cuộc sống bình thường mới đã trở lại tại nhiều quốc gia Đông Nam Á. Song song đó, tội phạm mạng cũng có những đích nhắm mới mẻ hơn trong năm 2022. Hãng bảo mật Kaspersky đã đưa ra một số dự báo về xu hướng tấn công trên Internet trong năm nay.

Tiền mã hóa và tấn công vào ngành NFT

Quan sát các nhóm tấn công chuyên nghiệp như Lazarus, BlueNoroff, các nhà nghiên cứu suy đoán sẽ có những làn sóng tấn công quy mô hơn vào các doanh nghiệp tiền điện tử.

NFT (non-fungible token – tài sản không thể thay thế) cũng sẽ là mục tiêu của tội phạm mạng. Điều này là do các quốc gia ở Đông Nam Á đang dẫn đầu về tỷ lệ sở hữu NFT, trong đó Philippines đứng đầu danh sách với 32%, cho biết họ sở hữu các tài sản số này.

Trong 20 quốc gia được khảo sát, Thái Lan xếp vị trí thứ 2 (26,2%), tiếp theo là Malaysia (23,9%), Việt Nam ở vị trí thứ 5 (17,4%) và Singapore xếp thứ 14 (6,8%).

Chuyên gia nhận định tấn công sẽ nhắm trực tiếp vào nhân viên các công ty khởi nghiệp và sàn giao dịch tiền điện tử thông qua kỹ thuật tinh vi, khai thác phần mềm và thậm chí cả các nhà cung cấp giả mạo. Kẻ xấu cũng có thể tấn công hàng loạt thông qua phần mềm chuỗi cung ứng hoặc các thành phần liên quan (như thư viện mã của bên thứ ba).

Ngoài ra, nhiều vụ trộm cắp tài sản NFT sẽ xảy ra trong những năm tới. Là một lĩnh vực hoàn toàn mới, điều này sẽ gây ra sự thiếu hụt lực lượng cảnh sát điều tra có chuyên môn cao, dẫn đến sự gia tăng ban đầu của các cuộc tấn công vào NFT.

Các loại hình tấn công trên không chỉ ảnh hưởng đến thị trường tiền mã hóa toàn cầu mà còn đến giá cổ phiếu của các công ty riêng lẻ, vì kẻ tấn công kiếm tiền thông qua giao dịch bất hợp pháp trên thị trường chứng khoán. 

Lừa đảo qua tin nhắn, mạng xã hội

Trong bối cảnh không gian mạng được bảo vệ nghiêm ngặt hơn, kẻ tấn công tập trung vào tấn công phi công nghệ, khai thác “lỗ hổng” mang yếu tố con người bao gồm tất cả các loại hình lừa đảo qua tin nhắn, cuộc gọi tự động, ứng dụng nhắn tin phổ biến và mạng xã hội, v.v…

Số lượng lừa đảo tăng qua các năm tại Singapore: tăng 16% (năm 2021), tăng 108,8% (2020), tăng 27,1% (năm 2019), tăng 19,5% (năm 2018).

Một số quốc gia khác trong khu vực cũng ghi nhận tấn công lừa đảo. Tại Thái Lan, gần 40.000 người bị lừa khi tài khoản ngân hàng và thẻ tín dụng xuất hiện giao dịch không rõ ràng. Kẻ lừa đảo dùng trang web ngân hàng giả mạo để đánh cắp thông tin người dùng tại Malaysia vào năm ngoái. Nhiều trường hợp khác tại Việt Nam cũng bị lừa.

Phía Kaspersky nhận định xu hướng lừa đảo này hình thành bởi sự tự động hóa ở một số dịch vụ như cuộc gọi, tin nhắn tự động cần hành động tiếp theo của người dùng (như click vào đường link, trả lời thông tin…).

Chuyên gia dự báo xu hướng này sẽ càng gia tăng trong tương lai, bao gồm phát triển những thông tin liên quan đến người dùng như hình ảnh, video, giọng nói. Có thể sẽ có sự chuyển đổi từ lừa đảo có sự trợ giúp của máy tính sang lừa đảo từ tài sản số (tài khoản người dùng, smartphone, máy tính cá nhân).

Tấn công có chủ đích bằng ransomware giảm

Khoảng thời gian đại dịch chứng kiến sự gia tăng tấn công có chủ đích bằng ransomware trên toàn thế giới nhắm đến những mục tiêu giá trị, cũng như những doanh nghiệp đang sa sút.

Một số công ty trong khu vực Đông Nam Á là nạn nhân của ransomware. Tuy nhiên, nhờ hợp tác quốc tế và tăng cường nhân lực truy vết các nhóm ransomware, các chuyên gia của hãng bảo mật tin rằng số lượng của các cuộc tấn công này sẽ giảm trong năm 2022.

Việc hợp tác quốc tế được chính phủ Hoa Kỳ khởi xướng, có sự tham gia của FBI và Bộ chỉ huy không gian mạng Hoa Kỳ, do đó tình hình đang lắng xuống. Tuy nhiên Kaspersky dự đoán rằng, các cuộc tấn công có thể bùng phát trở lại sau đó, tập trung vào các quốc gia đang phát triển với năng lực điều tra mạng kém hoặc các quốc gia không phải là đồng minh của Mỹ.

Đối với khu vực Đông Nam Á, loại hình tấn công này có thể sẽ giảm mạnh, hoặc sẽ không xảy ra tại một số nước trong năm 2022.

Tuy nhiên, các dịch vụ lưu trữ sẵn có được cung cấp rộng rãi tại các quốc gia như Singapore và Malaysia, các dịch vụ trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng vẫn có thể bị ransomware tấn công.

Buôn bán dữ liệu

Với sự sụt giảm trong tấn công ransomware có chủ đích, có thể có sự gia tăng của việc buôn bán các dữ liệu này trên chợ đen.

Chuyên gia giải thích rằng những năm gần đây, trong nhiều trường hợp rò rỉ dữ liệu, nạn nhân không thể xác định được kẻ tấn công cũng như không tìm ra cách chúng bị xâm nhập. Đây là tín hiệu cho các tội phạm mạng thụ động lao vào lĩnh vực đánh cắp dữ liệu và buôn bán bất hợp pháp.

Do đó, chúng ta sẽ thấy nhiều cơ sở dữ liệu, thông tin liên lạc nội bộ và thông tin cá nhân bị đánh cắp từ các công ty khác nhau và được giao dịch trên thị trường chợ đen./.