Mặc dù Bộ GD&ĐT khẳng định không có chuyện "Tiếng Hàn, tiếng Đức trở thành môn học bắt buộc từ lớp 3 đến 12" mà đây là 2 trong 7  "Ngoại ngữ 1" để lựa chọn giảng dạy trong trường phổ thông từ lớp 3 đến lớp 12.  Mỗi học sinh bắt buộc phải học một thứ tiếng nước ngoài trong 7 "Ngoại ngữ 1" đó.

Căn cứ vào "ngoại ngữ 1" (Tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Nhật, tiếng Hàn, tiếng Đức), học sinh có thể chọn 1 trong 7 ngoại ngữ này là ngoại ngữ 2 (không bắt buộc). Ví dụ, học sinh đã học tiếng Anh là ngoại ngữ 1 thì có thể chọn học tiếng Pháp, hoặc tiếng Nga hoặc tiếng Nhật hoặc tiếng Trung Quốc hoặc tiếng Hàn hoặc tiếng Đức như ngoại ngữ 2.

Tuy nhiên, liên quan tới việc thí điểm giảng dạy tiếng Hàn, tiếng Đức phổ thông hệ 10 năm vẫn còn những ý kiến khác nhau, phóng viên VOV2 có cuộc phỏng vấn PGS.TS Ngô Minh Thủy, nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Ngoại ngữ (ĐHQG Hà Nội):

Quan điểm của PGS thế nào khi Bộ GD&ĐT quyết định thí điểm giảng dạy tiếng Hàn, tiếng Đức thuộc nhóm "Ngoại ngữ 1" trong trường phổ thông?

Tôi cho rằng đây là một quyết định tất yếu, là chuyện bình thường thôi. Luật Giáo dục cũng nhấn mạnh, chúng ta phải tạo điều kiện cho người dân học tiếng Anh và các ngôn ngữ khác mà xã hội có nhu cầu. Đất nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng, ngoài hợp tác với các nước nói tiếng Anh còn có mối quan hệ sâu sắc cả văn hóa, giáo dục, kinh tế với nhiều quốc gia khác. Mặc dù so với tiếng Anh nhu cầu học các ngôn ngữ khác ít hơn nhiều. Dù ít nhưng lại có nhu cầu rất rõ rệt. Chẳng hạn, tiếng Hàn, tiếng Nhật, tiếng Trung...

Chương trình giáo dục phổ thông ban hành năm 2018 đã quy định học sinh học ngoại ngữ 1 từ lớp 3. Và ngoại ngữ đó có thể là tiếng Anh hoặc tiếng khác. Trước đây, chúng ta đã quy định tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Trung Quốc là "Ngoại ngữ 1". Sau đó đến năm 2016 chúng ta bổ sung thêm tiếng Nhật và bây giờ tiếp tục thí điểm đưa tiếng Hàn, tiếng Đức là "Ngoại ngữ 1".  Tôi cho rằng, quyết định này rất tốt tăng thêm cơ hội cho học sinh.

Nhiều người trên mạng xã hội có sự hiểu sai lệch nói là bắt buộc học tiếng Hàn hay tiếng Đức từ lớp 3. Tuy nhiên đây là điều không đúng. Lớp 3 các em có thể học tiếng Anh, hay chọn tiếng Nhật, hay tiếng Hàn, tiếng Đức… việc chọn ngoại ngữ nào phụ thuộc vào điều kiện của từng trường học, từng địa phương, của từng phụ huynh chứ không ai ép buộc ai cả.

Nhiều người cho rằng, việc lựa chọn ngôn ngữ nào đó là "ngoại ngữ 1" để giảng dạy trong trường phổ thông cần căn cứ vào sự phổ biến, tỷ lệ dân số thế giới sử dụng ngôn ngữ đó. Quan điểm của bà thế nào?

Tôi cho rằng, đầu tiên phải dựa vào nhu cầu của đất nước đó. Khi mình làm giáo dục thì mình phải xuất phát từ nhu cầu của đất nước, của xã hội. Thứ hai, nhu cầu của quốc tế. Bởi vì bây giờ đào tạo nguồn nhân lực theo hướng quốc tế, có thể làm việc ở nước mình hoặc làm việc ở nước ngoài. Và điều tôi muốn nhấn mạnh là ở đây có ai ép ai học đâu. Đây là tăng cơ hội cho người học. Thay bằng việc bắt các cháu chỉ học tiếng Anh thì bây giờ học sinh có cơ hội lựa chọn học các ngoại ngữ khác. Ngoài ra, chúng ta còn có ngoại ngữ 2 có thể thực hiện từ lớp 6, hoặc lớp 7, lớp 8… tùy vào nhu cầu, năng lực của các trường.

Riêng đối với tiếng Hàn, theo đánh giá của bà, nhu cầu xã hội, nhu cầu của người học như thế nào?

Tiếng Hàn là một trong những ngôn ngữ có nhu cầu của xã hội. Có những ngoại ngữ vào trước tiếng Nhật hay tiếng Hàn, tiếng Đức nhưng nhu cầu của xã hội thực tế lại giảm đi. Nhưng chúng ta có chiến lược phát triển, ràng buộc về quan hệ hợp tác nên vẫn duy trì tốt việc giảng dạy trong trường phổ thông hay Đại học. Nhưng nếu đơn thuần nhìn vào nhu cầu thì những năm gần đây tiếng Hàn, tiếng Nhật, tiếng Trung có nhu cầu rất lớn và giáo dục cần phải cung cấp những điều kiện đáp ứng nhu cầu người học.

Việc quyết định thí điểm dạy tiếng Hàn, tiếng Đức ở trường phổ thông với tư cách là "ngoại ngữ 1", chúng ta cần phải chuẩn bị những gì, thưa bà?

Trước mắt tiếng Hàn, tiếng Đức được đưa vào với tư cách là môn thí điểm. Trước đây khi chúng ta đưa môn tiếng Nhật với tư cách là "ngoại ngữ 1" chương trình 7 năm cũng phải trải qua 2 vòng thí điểm. Thí điểm về chương trình và thí điểm về SGK. SGK được sử dụng một vòng và được đánh giá từ góc độ người dạy, người học sau đó nó mới được ban hành chính thức. Chu trình thí điểm đó mất đến 10 năm.

Tiếng Hàn hay tiếng Đức cũng vậy. Khi đưa vào thí điểm cũng phải chuẩn bị từ cấp độ quản lý nhà nước, chỉ đạo xây dựng chương trình thí điểm, xây dựng SGK, chuẩn bị đội ngũ giáo viên... Chúng ta cũng nên tận dụng những mối quan hệ hợp tác từ phía các cơ quan của những nước dạy ngoại ngữ đấy. Còn về phía nhà trường cũng phải phối hợp nhịp nhàng, truyền đạt tới phụ huynh hiểu rõ về vị trí, vai trò của môn học, ngôn ngữ đó, thông tin phải minh bạch, rõ ràng… trên tinh thần là cùng đồng lòng để tạo cơ hội cho học sinh.  

Trân trong cảm ơn PGS.TS Ngô Minh Thủy!