Báo báo tại hội nghị, Bộ trưởng Giao thông Vận tại Nguyễn Văn Thắng cho biết, năm 2022 ngành giao thông vận tải, hoạt động vận tải đã phục hồi trên cả 5 lĩnh vực. Sản lượng các loại hình vận tải đều tăng trưởng ấn tượng. Đến hết 31/12/2022, so với cùng kỳ, khối lượng hàng hóa tăng 23,7%; luân chuyển hàng hóa tăng 29,4%, khối lượng vận chuyển hành khách tăng 52,8%; Công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, Bộ đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trật tự an toàn giao thông; xây dựng, ban hành nhiều văn bản, công điện, kế hoạch để thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp về bảo đảm trật tự an toàn giao thông. Trên cả nước tai nạn giao thông năm 2022 xảy ra 11.457 vụ, làm chết 6.397 người, bị thương 7.804 người. So với năm 2019, số vụ tai nạn giao thông giảm 6.216 vụ (-35,2%), giảm 1.246 người chết.

Đặc biệt việc triển khai đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông được đặc biệt chú trọng với tư duy mới, cách làm mới đảm bảo cả 3 mục tiêu “chất lượng, tiến độ, hiệu quả”. Chỉ riêng năm 2022, Chính phủ đã trình và được Quốc hội khóa XV thông qua chủ trương đầu tư 6 dự án quan trọng quốc gia, trong đó chỉ riêng Kỳ họp lần thứ 3, đã thông qua 5 dự án. Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để hoàn thành và đưa vào khai thác đảm bảo chất lượng 22 dự án; trong đó có nhiều dự án quan trọng như đường cao tốc đoạn Cam Lộ - La Sơn, đường cất hạ cánh tại 2 Cảng Hàng không Nội Bài, Tân Sơn Nhất, 2 dự án đường sắt trên tuyến đường sắt Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh; thông xe tuyến chính 3 dự án thành phần đường cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1.

Hoàn thiện toàn bộ thủ tục theo đúng quy định pháp luật để khởi công 18 dự án động lực như nhà ga T3 Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất, cầu Rạch Miễu 2 và đặc biệt lần đầu tiên ngành Giao thông vận tải tổ chức khởi công đồng loạt theo hình thức trực tuyến dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông với 12 dự án thành phần. Đáng chú ý là, tính từ thời điểm phê duyệt chủ trương đầu tư đến thời điểm khởi công chỉ chưa đầy 1 năm, rút ngắn hơn một nửa thời gian chuẩn bị so với trước đây. Công tác điều hành kế hoạch vốn kịp thời, linh hoạt. Tỷ lệ giải ngân tiếp tục duy trì trong nhóm đầu của các bộ ngành.

Phát biểu ý kiến chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong kết quả chung của cả nước năm qua có sự đóng góp quan trọng của toàn ngành Giao thông. Theo đó, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải thể hiện sự quyết tâm, nhiệt tình, trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, điều hành; hoạt động của ngành nhanh chóng trở lại bình thường sau đại dịch Covid-19.

Bộ Giao thông vận tải đã làm tốt công tác quy hoạch; chỉ còn quy hoạch lĩnh vực hàng không, Bộ đã kịp thời bổ sung, hoàn thiện và được Hội đồng thẩm định quốc gia thông qua. Bộ cần nhanh chóng khẩn trương hoàn thành quy hoạch về hàng không trên tinh thần sân bay phải đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng. Triển khai các dự án trọng điểm quốc gia trong thời gian ngắn. Điều quan trọng là vốn cho phát triển hệ thống giao thông từ nguồn đầu tư công, Chương trình phục hồi kinh tế, tăng thu giảm chi, nguồn của các địa phương, huy động nguồn ngoài ngân sách. Cả nhiệm kỳ trước huy động được khoảng 136 nghìn tỷ đồng, nhiệm kỳ này dự kiến đạt gần 500 nghìn tỷ đồng. Thủ tướng cũng biểu dương nỗ lực của Bộ Giao thông vận tải trong việc nỗ lực 4 dự án thành phần của dự án cao  tốc bắc nam phía đông giai đoạn 20216-2020; khởi công 12 dự án thành phần của dự án đường cao tốc bắc nam phía đông gian đoạn 2021-2025 ngày 1/1 vừa qua.  

Thủ tướng nêu rõ, qua đây, chúng ta đã rút ra bài học đoàn kết thống nhất, chung sức, đồng lòng vượt qua khó khăn; phân cấp, phân quyền, cá thể hoá trách nhiệm, phân bổ nguồn lực, nâng cao khả năng thực thi các cấp gắn với kiểm tra, giám sát; phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành.

Bên cạnh những mặt đã đạt được, Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, bất cập để ngành Giao thông vận tải nhận thức và có giải pháp khắc phục. Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo ngành Giao thông vận tải cần tháo gỡ vướng mắc về pháp lý về chính sách đầu tư BOT, BT trên tinh thần đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực đầu tư của xã hội, phải khắc phục bằng được những hạn chế, bất cập.

Thời gian tới Thủ tướng yêu cầu, nghiêm túc triển khai các Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Đại hội lần thứ XIII của Đảng, nhất các chỉ tiêu phát triển đường cao tốc; cá Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, Nghị quyết của các Đảng bộ trực thuộc Trung ương; có kiểm điểm, đánh giá; tập trung huy động mọi nguồn lực để phát triển hạ tầng, tháo gỡ điểm nghẽn, nhất là BT, hợp tác đối tác công tư; nếu vướng mắc ở đâu cần nỗ lực tháo gỡ, vấn đề là phải làm nghiêm túc, không được tham ô, tham nhũng; phải có cơ chế, công cụ kiểm soát chặt chẽ.

Luôn đổi mới sáng tạo để tạo ra nguồn lực, tập trung cho chuyển đổi số; chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn. Các tỉnh, thành phố phải chủ động trong phát triển hạ tầng đường cao tốc. Về điểm này, nhiều tỉnh, thành phố còn thực hiện chậm. Thủ tướng đề nghị các tỉnh, thành phố phải tích cực, chủ động hơn nữa trong phát triển hệ thống giao thông, không trông chờ, ỷ lại. Phải phối hợp chặt chẽ, triển khai công việc bài bản, có kế hoạch, chương trình.

Thủ tướng yêu cầu các dự án đã được phê duyệt thì phải triển khai nhanh. Phải kiểm tra lại các dự án lớn về đấu thầu, tránh sai sót. Bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình, tránh đội vốn bất hợp lý. Kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Động viên, cổ vũ, khen thưởng những cá nhân, tổ chức làm tốt. Tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tránh chồng chéo; Bộ Giao thông vận tải khẩn trương trình cấp có thẩm quyền dự thảo Luật Đường bộ. Về điểm này phải làm rõ; thiết kế các công cụ kiểm tra, giám sát; tập trung đổi mới hoạt động vận tải, nâng cao chất lượng hoạt động vận tải, tránh tiêu cực trong điều hành vận tải; về điểm này thì nên để thị trường điều tiết, lĩnh vực tư nhân làm tốt hơn thì nên để họ làm; tăng cường phân cấp, phân quyền.

Thủ tướng lưu ý trong quý 1 này, Bộ phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ vấn đề thôi không quản lý luồng lạch ở các địa phương nữa mà giao địa phương trực tiếp quản lý; tăng cường quản lý bằng điện tử từ kinh nghiệm áp dụng thu phí điện tử không dừng. Nghiên cứu xây dựng các dự án kết nối với các nước láng giềng Trung Quốc, Lào, Campuchia; phát huy tối đa các dự án hợp tác đối tác công tư; đẩy nhanh nghiên cứu dự án đường sắt tốc độ cao (khoảng 200km/giờ) nhất là trước tiên, nghiên cứu đoạn Thành phố Hồ Chí Minh đi Cần Thơ trên tinh thần tìm hướng tuyến thẳng nhất, tạo không gian phát triển mới; hoàn thiện các thủ tục, đề xuất các dự án PPP về phát triển các tuyến cao tốc kết nối, cảng biển... Tập trung cao độ với tỉnh Đồng Nai để hoàn thành giải phóng mặt bằng Sân bay Long Thành; các bộ, ngành phải chủ động vì đây là công trình trọng điểm quốc gia. Các bộ, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải nhịp nhàng, vướng mắc ở cấp nào giải quyết ở cấp đó. Chú trọng làm tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng bộ máy.

Thủ tướng bày tỏ, nhiệm vụ năm 2023 nặng nề hơn cho nên Bộ Giao thông vận tải phải quyết tâm hơn, nỗ lực hơn, làm việc nào dứt việc đó, đạt kết quả cao hơn năm 2022./.