Cùng đi với Thủ tướng Chính phủ có ông Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Trần Văn Sơn; Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị; Chủ tịch UBND Thành phố HCM Phan Văn Mãi, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và Thành phố Hồ Chí Minh.

Chuyến khảo sát nhằm nắm bắt tình hình, các khó khăn, vướng mắc để tìm hướng giải quyết, thúc đẩy tiến độ và bảo đảm chất lượng các dự án này. 

Thủ tướng và đoàn công tác đã đi thị sát ga Bến Thành và ga Ba Son, nghe báo cáo tiến độ dự án metro Bến Thành - Suối Tiên.

Đây là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Thành phố Hồ Chí Minh với mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng, trong đó vốn từ Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) khoảng 80%. Tuyến giao thông được kỳ vọng góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông và giúp đô thị lớn nhất cả nước trở nên năng động, hiện đại hơn.

Được khởi công năm 2008, nhưng đến nay dự án vẫn chưa thể hoàn thành và đi vào hoạt động do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiện dự án đã đạt khoảng 91,4 % tổng tiến độ xây dựng, lắp đặt và Thành phố Hồ Chí Minh đang đề xuất gia hạn thời gian hoàn thành thêm 2 năm, đến quý IV/2023. Hiện trên công trường có 2.180 kỹ sư, lao động làm việc.

Theo quy hoạch, Thành phố Hồ Chí Minh có 11 tuyến đường sắt đô thị, trong đó có 8 tuyến metro và 3 tuyến đường sắt nhẹ. Tổng vốn đầu tư cần khoảng 25 tỷ USD, đến nay Thành phố đã bố trí, cân đối được khoảng 5 tỷ USD.

Thủ tướng đề nghị các bên liên quan hoàn thành dứt điểm dự án Metro Bến Thành - Suối Tiên, các bộ, ngành, cơ quan vào cuộc giải quyết cụ thể các khó khăn, vướng mắc cho dự án.

Đối với Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu tăng cường khai thác không gian ngầm tại khu vực các ga, nhất là ga Bến Thành - nơi kết nối 4 tuyến metro theo quy hoạch và xây dựng, phát triển khu vực này với tầm nhìn dài hạn, tránh ùn tắc.

Thủ tướng cũng đề nghị JICA nghiên cứu, xem xét về vốn, cùng phía Việt Nam tổng kết kinh nghiệm từ dự án này... để tiếp tục hỗ trợ triển khai các tuyến metro khác của Thành phố Hồ Chí Minh và các tuyến đường sắt kết nối thành phố Hồ Chí Minh với Cần Thơ và Đồng Nai... theo tinh thần triển khai ODA thế hệ mới mà Thủ tướng và Thủ tướng Kishida Fumio đã trao đổi trong các cuộc gặp gần đây.

Về Dự án đầu tư xây dựng nút giao thông An Phú, thành phố Thủ Đức là một trong các dự án trọng điểm của ngành giao thông Thành phố giai đoạn 2021-2025, công trình nằm tại điểm đầu của tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và là điểm cuối của đường Lương Định Của giao cắt với đường Mai Chí Thọ, được kỳ vọng giảm ùn tắc cho tuyến đường Đồng Văn Cống vào cảng Cát Lái và giao thông khu vực cửa ngõ phía đông, kết nối thuận lợi với sân bay quốc tế Long Thành khi sân bay hoàn thành và đưa vào khai thác, từng bước hoàn chỉnh hạ tầng giao thông khu vực Thủ Đức nói riêng, Thành phố Hồ Chí Minh nói chung.

Dự kiến dự án được khởi công vào tháng 10/2022, phấn đấu hoàn thành vào dịp 30/4/2025, nhân dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Thủ tướng đề nghị triển khai dự án theo hướng không chỉ giải quyết vấn đề giao thông, bảo đảm các yếu tố kỹ thuật mà còn chú ý cả về mặt mỹ thuật, tạo cảnh quan đẹp, điểm nhấn ấn tượng, xứng tầm về kiến trúc, một biểu tượng của Thành phố Hồ Chí Minh và TP. Thủ Đức, có giá trị lâu dài trong tương lai hàng trăm năm để khai thác và phát triển du lịch và các dịch vụ.

Thủ tướng nhấn mạnh: “Lòng đất và không gian phía trên phải tận dụng tối đa. Tháp này phải hoành tráng, cao hơn, to đẹp hơn. Có thể mất 1 nghìn tỷ thì một ngày TP HCM có thể làm ra được. Còn nếu chúng ta để công trình này không xứng tầm với thành phố, thì ít ra phải mất 50 đến 60 năm nữa. Cho nên phải tiếp tục đề nghị kiến trúc từ nền tảng nâng cấp lên đẹp hơn, hoành tráng hơn và thực sự là điểm nhấn về mặt kiến trúc và là một sản phẩm du lịch, một biểu tượng của thành phố Thủ Đức. Công trình là biểu tượng của thành phố ở cửa ngõ phía đông. Nó phải xứng tầm, chứ không thể lùn, thấp hơn cả nhà đàng trước.”

Sau chuyến khảo sát, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn công tác làm việc với lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh về tình hình kinh tế-xã hội tháng 7, 7 tháng đầu năm và một số dự án đầu tư công trọng điểm của Thành phố./.