Chỉ riêng trong ngày 24/8, Viện nghiên cứu không gian quốc gia Brazil (INPE) đã ghi nhận hàng trăm đám cháy rừng mới xảy ra trên toàn lãnh thổ Brazil, với phần lớn là ở khu vực Amazon. Tổng thống Jair Bolsonaro đã phải huy động quân đội nhằm ngăn chặn những vụ cháy rừngnghiêm trọng nhất trong nhiều năm trở lại đây, đang có nguy cơ hủy hoại rừng Amazon, “lá phổi xanh của hành tinh”.

Cháy rừng Amazon nhìn từ trên cao. Ảnh: USA Today.

Những số liệu thống kê chính thức cho thấy, từ tháng 1 vừa qua đã xảy ra 78.383 vụ cháy trên khắp đất nước Brazil, một con số kỷ lục kể từ năm 2013. Theo các chuyên gia, thảm họa này chủ yếu bắt nguồn từ tình trạng chặt phá rừng trái phép, kết hợp với yếu tố thời tiết. Hơn một nửa trong số những vụ cháy rừng này là ở khu vực Amazon. Số vụ cháy tại “lá phổi” của địa cầu tăng gần 80% so với cùng kỳ năm 2018.

Tổng thống Brazil - Jair Bolsonaro hôm 24/8 đã phê chuẩn quyết định cử quân đội nước này tới hỗ trợ chữa cháy rừng Amazon, cũng như trấn áp các hoạt động tội phạm tại những bang khu vực có liên quan. Theo Tổng thống Bolsonaro, khoảng 44.000 binh sĩ sẽ sẵn sàng cho các chiến dịch “chưa từng thấy” nhằm chiến đấu với “giặc lửa”.

Ông Bolsonaro phát biểu: “Chúng ta đang ở trong thời kỳ khô nóng truyền thống của mùa đông và điều này làm trầm trọng hơn tình trạng cháy rừng ở khu vực Amazon. Trong những năm nóng hơn như năm 2019 này, số vụ cháy rừng xảy ra với tần suất lớn hơn. Từ khóa huấn luyện quân sự và trong sự nghiệp công chức của mình, tôi có một tình yêu sâu sắc và sự tôn trọng đối với Amazon. Bảo vệ rừng là nhiệm vụ của tất cả chúng ta”.

Rừng Amazon có diện tích gần bằng 1/2 nước Mỹ, là rừng mưa nhiệt đới lớn nhất thế giới, tạo ra gần 20% lượng khí oxy trong khí quyển Trái Đất. Những cánh rừng nguyên sinh tại đây mang ý nghĩa sống còn trong nỗ lực giảm tốc độ nóng lên toàn cầu. Đó cũng là mái nhà của vô số các loài động vật và thực vật mà các nhà khoa học thậm chí còn chưa đặt tên hết. Những hình ảnh chụp được từ trên cao cho thấy, những đám cháy hiện nay ở Amazon lớn đến mức khói đen từ rừng rậm đã lan tới tận São Paulo cách hơn 2.700 km. Khói đen bao phủ gần 1/2 đất nước, lan sang cả các láng giềng Peru, Bolivia và Paraguay.

Hình ảnh về khói bụi do cháy rừng bao phủ “lá phổi xanh của hành tinh” đã tạo ra một làn sóng kêu gọi “Cứu lấy rừng rậm Amazon” trên khắp thế giới. Giới khoa học cảnh báo thảm họa này nếu không được ngăn chặn sẽ là bước lùi nghiêm trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Chuyên gia Osvaldo Stela thuộc Tổ chức phi chính phủ "Sáng kiến xanh" cho biết: "Nếu hơn 20% lượng khí oxy sản sinh từ Amazon mất đi, điều này có thể làm thay đổi hệ thực vật tự nhiên và những yếu tố về khí hậu, hạn hán kéo dài hơn đang làm gia tăng nguy cơ cháy rừng và phá hủy lớp thảm thực vật. Điều này tạo ra hiệu ứng dây chuyền có thể đẩy nhanh quá trình phá hủy Amazon. Đây sẽ là một thảm kịch đối với toàn thế giới".

Những đám cháy trong khu rừng mưa lớn nhất thế giới đã gây ra một phản ứng toàn cầu và là chủ đề quan tâm chính của hội nghị thượng đỉnh Nhóm 7 nền kinh tế công nghiệp phát triển nhất thế giới (G7) tại Pháp. Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã đề nghị tham gia hỗ trợ chữa cháy./.