Những năm tháng khốc liệt

Trong kháng chiến chống Mỹ, Bù Đăng là một trong những địa bàn trọng điểm mà địch ra sức chống phá. Dù đối mặt với bao khó khăn, quân và dân ta đã kiên cường bám trụ, xây dựng nên những căn cứ cách mạng vững chắc ngay trong lòng địch. Những địa danh như “Nửa lon”, “Ấp cộng sản”, “Sóc Bom Bo” đã trở thành biểu tượng bất khuất của ý chí cách mạng.

Sau Hiệp định Paris, với quyết tâm giải phóng hoàn toàn miền Nam, chiến dịch Đường 14 - Phước Long được mở màn. Đêm 13/12/1974, các chiến sĩ ta đã khắc lên mũ và báng súng khẩu hiệu “Quyết tâm chiến đấu”, thể hiện ý chí quyết thắng. Sáng hôm sau, trận đánh ác liệt đã diễn ra.

Đúng 6h sáng, cả núi rừng Bù Đăng rung chuyển bởi các mũi tiến công đồng loạt của quân giải phóng. Cuộc chiến đấu vô cùng ác liệt, các mũi tiến công của ta kiên cường bám chắc trận địa để làm chủ tình hình. Trước sự tiến công như vũ bão của ta, địch co cụm lại và chống trả quyết liệt. Trong tình thế đó, với lòng căm thù giặc sâu sắc, chiến sĩ Đoàn Đức Thái thuộc Đại đội 7, Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 271 đã dũng cảm ôm bộc phá lao thẳng về phía trước, hy sinh anh dũng để phá hủy lô cốt cuối cùng của địch.

8h45, lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên Chi khu quân sự Đức Phong. Đúng 10h30, quân ta làm chủ hoàn toàn khu trung tâm hành chính quận lỵ Đức Phong, giải phóng hoàn toàn Bù Đăng.

Chiến thắng Bù Đăng có ý nghĩa lịch sử vô cùng quan trọng, mở đầu cho chiến dịch Đường 14 - Phước Long, góp phần giải phóng tỉnh Phước Long và tạo đà cho thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, đồng bào X'Tiêng ở sóc Bom Bo, huyện Bù Đăng đã thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc. Họ thâu đêm suốt sáng giã gạo nuôi quân, sẵn sàng ăn củ rừng, uống nước lọc từ tro cỏ tranh để dành gạo và muối cho bộ đội. Hình ảnh đồng bào giã gạo nuôi quân đã trở thành biểu tượng sáng ngời về tinh thần đoàn kết, tương trợ, hy sinh vì Tổ quốc.

Ông Điểu Lên (80 tuổi), người dân Bình Phước kể lại: “Mấy năm 1962, 1964 đến 1975 ủng hộ cách mạng liên tục. Ban ngày đi làm, tối giã gạo liên tục. Lấy lồ ô đốt lấy ánh sáng để nam nữ, già trẻ, bộ đội cùng giã. Cao điểm nhất là giã gạo đêm ngày 1 tuần hết 5 tấn gạo. Riêng sóc Bom Bo thì theo Đảng đến cùng”.

Để ghi nhận những đóng góp to lớn của quân và dân Bù Đăng, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân” cho huyện Bù Đăng và 5 xã: Đồng Nai, Bom Bo, Thống Nhất, Nghĩa Trung, Đăk Nhau.

Vươn mình đổi mới 

Sau 50 năm giải phóng và 36 năm tái lập, huyện Bù Đăng đã có những bước chuyển mình ngoạn mục. Từ một vùng đất nghèo khó, hạ tầng lạc hậu, Bù Đăng đã trở thành một huyện với diện mạo khang trang, đời sống người dân được nâng cao.

Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tỷ trọng nông nghiệp giảm, công nghiệp và dịch vụ tăng. Thu nhập bình quân đầu người tăng đáng kể đạt 77 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 0,35%.

Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của huyện đã có những bước tiến đáng kể. Đường giao thông được nâng cấp, với hầu hết các đường liên xã đã được nhựa hóa, đường liên thôn được bê tông hóa. 100% số hộ dân đã được tiếp cận điện lưới quốc gia. Hệ thống cấp nước sạch đã phủ rộng, với 99,85% số hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh.

Trong lĩnh vực giáo dục, huyện đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Nạn mù chữ đã được xóa bỏ hoàn toàn, phổ cập giáo dục trung học cơ sở đạt hiệu quả cao. Có đến 34/54 trường học đạt chuẩn quốc gia, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho thế hệ trẻ.

Về xây dựng nông thôn mới, có 13/15 xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Thị trấn Đức Phong cũng đã đạt tiêu chuẩn đô thị loại V.

Chứng kiến sự đổi thay của địa phương, ông Nguyễn Như Nậm, từng tham gia giải phóng trong chiến dịch Đường 14 - Phước Long bộc bạch.

 “Tôi thấy Bù Đăng hằng năm đều thay đổi. Mỗi lần nghị quyết ra vấn đề thực hiện nghị quyết về cuộc cách mạng nông nghiệp, nông dân và nông thôn tôi thấy phát triển tốt. Đến bây giờ, tôi thấy rằng, Bù Đăng phát triển không kém các địa phương khác. Tuy nhiên, về điều kiện địa bàn rừng núi, trình độ dân cư… huyện phải cố gắng nhiều mới theo kịp với phong trào vươn mình của dân tộc”.

Ông Vũ Văn Mười, Chủ tịch UBND huyện Bù Đăng nhận định: để đưa địa phương phát triển, cần có những định hướng dài hạn. Đặc biệt, Bù Đăng là huyện giàu tiềm năng, sở hữu nhiều lợi thế về đất đai, khí hậu và hội tụ nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống của các dân tộc; đồng thời, nơi đây còn có nhiều danh lam thắng cảnh tự nhiên. Tuy nhiên, tiềm năng này chưa được khai thác hết hiệu quả. Do đó, huyện sẽ tập trung phát triển kết hợp giữa công nghiệp, nông nghiệp và du lịch.

“Tận dụng lợi thế để phát triển hài hòa. Ví dụ như khai thác khoáng sản, sau khai thác sẽ tận dụng quỹ đất đưa vào phát triển công nghiệp, nông nghiệp theo hướng du lịch, ứng dụng công nghệ cao. Với khí hậu ưu đãi, thiên nhiên ưu đãi và cảnh quan du lịch sẽ ưu tiên phát triển du lịch, nông nghiệp sạch, nông nghiệp chất lượng cao, phát triển cụm công nghiệp, công nghiệp để phát triển dịch vụ thương mại”.

Dịp này, Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân huyện Bù Đăng vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì, về thành tích xuất sắc trong xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Huyện cũng tuyên dương 50 công dân tiêu biểu có nhiều đóng góp cho sự phát triển của địa phương.