cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Nobel Vật lý 2025 vinh danh phát hiện đột phá về hiện tượng lượng tử
Cập nhật: 3 giờ trước
VOV.VN - Ba nhà khoa học John Clarke, Michel Devoret và John Martinis đã giành Giải Nobel Vật lý năm 2025 cho “phát hiện về hiện tượng đường hầm lượng tử vĩ mô và lượng tử hóa năng lượng trong mạch điện”, Ủy ban Nobel công bố ngày 7/10.
“Giải Nobel Vật lý năm nay mở ra cơ hội phát triển thế hệ công nghệ lượng tử tiếp theo, bao gồm mật mã lượng tử, máy tính lượng tử và cảm biến lượng tử", Ủy ban trao giải cho biết trong một thông báo.
Ba nhà khoa học John Clarke, Michel Devoret và John Martinis đã thực hiện một loạt thí nghiệm cho thấy những đặc tính kỳ lạ của thế giới lượng tử, có thể được biểu hiện cụ thể trong một hệ thống đủ lớn để cầm trên tay. Hệ thống điện siêu dẫn mà họ tạo ra có thể chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác, giống như đi xuyên qua một bức tường. Họ cũng chứng minh rằng hệ thống này hấp thụ và phát ra năng lượng theo những “gói” có kích thước xác định, đúng như dự đoán của cơ học lượng tử.
Cả ba nhà khoa học đoạt giải đều đang làm việc tại Mỹ.
Giải Nobel Vật lý do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao tặng, với tổng giá trị 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương khoảng 1,2 triệu USD), được chia đều cho các cá nhân đoạt giải.
Các Giải Nobel được lập nên theo di chúc của Alfred Nobel, người sở hữu khối tài sản khổng lồ nhờ phát minh ra thuốc nổ. Kể từ năm 1901, sau một vài lần gián đoạn, giải thưởng này được trao hằng năm để vinh danh những thành tựu xuất sắc trong khoa học, văn học và hòa bình. Giải Kinh tế được bổ sung sau này.
Vật lý là lĩnh vực đầu tiên được nêu trong di chúc của Nobel, phản ánh tầm quan trọng của ngành khoa học này vào thời đại của ông. Đến nay, Giải Nobel Vật lý vẫn được xem là danh hiệu cao quý nhất trong lĩnh vực này. Những người từng đoạt giải trước đây bao gồm Albert Einstein, Pierre và Marie Curie, Max Planck và Niels Bohr - những tên tuổi gắn liền với sự hình thành và phát triển của thuyết lượng tử.
Giải Nobel Vật lý năm ngoái được trao cho nhà khoa học Mỹ John Hopfield và nhà khoa học Anh - Canada Geoffrey Hinton vì những đột phá trong học máy (machine learning), góp phần thúc đẩy sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), dù cả hai đều bày tỏ quan ngại về hệ quả của công nghệ này.
Theo truyền thống, giải Vật lý là giải thứ hai được công bố trong tuần lễ Nobel. Giải Nobel Y sinh năm nay thuộc về hai nhà khoa học Mỹ và một nhà khoa học Nhật Bản. Giải Nobel Hóa học sẽ được công bố vào ngày 8/10.
Từ khóa: nobel, nobel 2025, nobel vật lý, nobel vật lý 2025, tiết lộ giải nobel, chủ nhân giải nobel, hiện tượng lượng tử, ủy ban nobel
Thể loại: Thế giới
Tác giả: kiều anh/vov.vn (biên dịch)
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
