Hòa trong không khí tưng bừng của Ngày hội văn hóa dân tộc Thái lần thứ II tại Điện Biên, sáng nay 19/10, tại Quảng trường 7/5, thành phố Điện Biên Phủ đã diễn nhiều phần trình diễn các nghi thức văn hóa đặc sắc của cộng đồng dân tộc Thái.
Thu hút và gây ấn tượng nhất là các làn điệu xòe cổ, bởi xòe Thái được coi là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống của đồng bào các dân tộc, là sân chơi giải trí sau những ngày lao động vất vả, đồng thời được coi là phương tiện giao tiếp để kết nối mọi người xích lại gần nhau hơn.
Điệu “Khắm khen” (cầm tay nhau) là điệu xòe cơ bản trong nghệ thuật dân vũ của dân tộc Thái, điệu xòe này được hình thành trong quá trình lao động từ thuở sơ khai. Khi săn được con thú, mỗi khi có niềm vui trong gia đình, cộng đồng mọi người nắm tay nhau nhảy quanh đống lửa. Đây cũng là những động tác cơ bản đầu tiên làm tiền đề để phát triển thành những điệu xòe tiếp theo và phát triển thành những tác phẩm múa dân gian đặc sắc.
Điệu xoè “Ỏm lọm tốp mư” (Đi vòng tròn vỗ tay). Đây là điệu xòe kết thúc mỗi cuộc vui, khi mọi người đã trao nhau những tình cảm chân thành, thì điệu xòe này biểu hiện niềm hân hoan, sự thỏa mãn, đó cũng là những bước chân chếnh choáng men say của rượu nồng và tình người ngây ngất, tiếng vỗ tay cũng nhỏ dần, thưa dần cùng ánh lửa le lói báo hiệu đêm sắp tàn, mọi người chia tay và chào đón một ngày mới.
Xòe 3 bước đá chéo chân, ở điệu xòe này, Chân bước tiến đều theo nhịp, chân phải bước tiến 3 bước, chân trái đá chéo chân sang phải. nhịp thứ 2 chân trái bước lùi về, chân phải bước theo. Điệu xòe này lúc tiến và lùi về vị trí ban đầu nhưng vẫn nhịp nhàng, uyển chuyển trong cùng vòng tròn.
Điệu xoè “Nhôm khăn” (Tung Khăn) xòe 3 bước nhảy hú là điệu xòe được ra đời cùng với sự phát triển của nghề trồng bông dệt vải, biểu hiện niềm vui của con người trước những thành qủa lao động của mình. Đồng thời, thể hiện sự khéo léo của đôi bàn tay các thiếu nữ dân tộc Thái thông qua những nét hoa văn tinh tế được thêu trên những chiếc khăn của mình.
Điệu Xòe hái hoa (pít bó), cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, cây cối tốt tươi, mọi người ai cũng có sức khỏe, được ấm no, hạnh phúc.
Khi mùa xuân đến, khi cây trái đâm chồi nảy lộc, cũng là lúc hoa ban khoe sắc trắng cả núi rừng Tây Bắc. Bà con dân bản rủ nhau nô nức đi hái hoa, hái lộc đầu xuân. Động tác giơ tay cao tượng trưng cho việc hái hoa, hái lộc nhẹ nhàng uyển chuyển.
Xòe múa khăn mừng Sết Boóc Mạy (Tết cây Bông) của đồng bào dân tộc Thái tỉnh Thanh Hóa. Nhằm cám ơn các đấng thần linh, ông bà tổ tiên, những người đã vất vả truyền dạy cho đồng bào Thái nghề dệt, thêu thùa, may vá.
Đồng thời phản ánh và tái hiện đời sống sinh hoạt của cộng đồng người Thái từ xưa.
Điệu xoè mơi lảu (xòe mời rượu) thể hiện nét văn hóa trong giao tiếp ứng xử của đồng bào dân tộc Thái. Theo quan niệm của người Thái thì bất cứ ai đến chơi nhà đều được đón tiếp rất trân trọng và hết sức chân tình. Với những động tác mềm mại uyển chuyển, chén rượu mời khách được người thiếu nữ Thái nâng trên đôi tay cùng với chiếc khăn xòe và câu khắp (hát) mời rượu, thể hiện sự trân trọng đối với khách.
Xòe 1 mình, điệu xòe này xuất xứ từ Huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La; điệu xòe nhằm vào 2 người bên cạnh và tự tìm hiểu tâm tư, tình cảm của nhau, thể hiện sự vui tươi thoải mái.
“Không xoè không vui, không xoè cây lúa không trổ bông, không xoè cây ngô không ra bắp, không xoè trai gái không thành đôi". Ngắm các điệu xoè Thái Tây Bắc mà như thấy được cuộc sống chiến đấu, lao động, tư tưởng tình cảm, cùng những quan niệm về vũ trụ, đất trời, lửa nước,những ý nghĩa nhân sinh cao đẹp ẩn chứa trong từng bước vũ./.
Từ khóa: làn điệu xòe Thái cổ, đồng bào Thái, ngày hội văn hóa, dân tộc Thái
Thể loại: Văn hóa - Giải trí
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
