cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Một chuyến Trường Sa và show phát thanh trực tiếp
Cập nhật: 2 giờ trước
VOV.VN - Trưa ngày 10 tháng 5 năm 2011, khi con tàu HQ 996 đưa đoàn công tác rời Trường Sa, hướng về đất liền, chúng tôi tổ chức một chương trình phát thanh trực tiếp dài 11 phút rưỡi mang tên Tạm biệt Trường Sa. Thiết bị duy nhất là chiếc điện thoại Nokia đời cũ…
Chuyến đi Trường Sa vào đầu tháng 5/2011 xuất phát từ quân cảng Cát Lái trên sông Sài Gòn. Hành trình 9 ngày đêm đưa chúng tôi đến hầu hết đảo chìm đảo nổi phía nam quần đảo, từ Trường Sa, Đá Tây, Nam Yết, Sinh Tồn, Tiên Nữ, An Bang…
Đầu tháng 5, biển lặng, gió nhẹ, trời trong. Lịch trình chuyến công tác khá thuận lợi. Thời điểm đó cơ sở vật chất hệ thống điểm đảo của ta được đầu tư xây dựng đã bài bản và vững chãi. Đời sống vật chất và tinh thần của bộ đội khá ổn. Điểm đảo nào cũng mơn mởn đủ loại rau xanh. Nhiều đảo có đàn lợn. Có đảo còn có đàn bò. Đảo nào cũng nuôi vịt, loài vịt sống ở biển. Lính khỏe, lính vui, hào sảng chất hùng binh giữ đảo. Lại thêm chất lãng mạn. Lính Trường Sa biển Đông/ Bất chấp mưa dông, gió giật/ Ươm mầm xanh ủ mát đất lành/ Chuyển cát be bờ mở mang đảo nhỏ/ Đêm mơ về thành phố giữa biển khơi…
Có một nghi lễ đã thành tục lệ trên mỗi chuyến tàu chở đoàn công tác ra Trường Sa, đó là thả đèn hoa và tưởng niệm anh linh những người con đất Việt hy sinh vì chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Nghi lễ diễn ra trên vùng biển Gạc Ma - Cô Lin - Len Đao, nhắc về sự kiện Gạc Ma ngày 14/3/1988; nhắc về “Vòng tròn bất tử” kết từ hình hài xương máu của 64 sỹ quan, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam. Trong khói hương nghi ngút và tiếng nhạc trầm buồn, tôi mường tượng anh linh người lính vẫn hiển hiện quanh đây, trong từng ngọn gió, lớp sóng; xương cốt các anh hòa vào lớp lớp san hô, thành cột mốc khắc ghi mối hận và truyền kiếp lời nguyền giành lại đảo!
Ở chặng cuối hành trình, khi tàu đi vào vùng biển thềm lục địa - nơi có những nhà giàn DK1 (do cán bộ chiến sĩ Tiểu đoàn DK1, Vùng 2 Hải quân chốt giữ), đoàn công tác thực hiện nghi lễ thả đèn hoa tưởng nhớ những người lính hải quân canh giữ thềm lục địa hy sinh trong những trận bão kinh hoàng. Theo lịch trình chúng tôi sẽ được lên nhà giàn DK1/7 (cụm Huyền Trân) thăm hỏi cán bộ chiến sỹ, nhưng chiều hôm đó biển tự dưng trái tính, sóng cồn lên, thành ra tay vẫy tay, mặt nhìn mặt mà cứ nao nao vời vợi.
Trưởng đoàn công tác, Phó Tư lệnh Quân chủng, Chuẩn Đô đốc Lê Văn Đạo đành dùng bộ đàm nói chuyện, thăm hỏi, động viên anh em cán bộ chiến sỹ. Từ buồng lái, các nghệ sỹ của Đoàn nghệ thuật Quân khu 1 và Quân khu 7 thay nhau hát tặng đồng đội mấy bài ca vọng cổ và những bài hát về biển đảo. Lời ca át tiếng sóng, lẫn vào tiếng gió… Lời thăm hỏi và những câu chúc, lời hẹn đứt quãng, nghèn nghẹn giữa những đợt sóng chồm lên…
Trong thành phần đoàn công tác, ngoài Chuẩn Đô đốc Lê Văn Đạo, còn có một vị tướng nữa. Tôi để ý và có thiện cảm với ông vì tác phong thanh thoát, lại có lối ứng xử thân thiện, chẳng hề tỏ vẻ “ta đây tướng”. Ông thông hiểu về lịch sử dân tộc; cặn kẽ tỏ tường ngọn ngành mỗi hòn đảo khi đặt chân đến. Tôi đặc biệt có cảm tình với ông khi đoàn lên đảo Đá Tây, nơi có am thờ. Bên am thờ ấy là bài thơ “Nam quốc sơn hà” của Lý Thường Kiệt, được khắc trên bia đá. “Nam quốc sơn hà nam đế cư/Tiệt nhiên định phận tại thiên thư/Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm/Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư”. Ông thay mặt đoàn công tác đặt hoa, dâng hương rồi cung kính trước anh linh Thái úy Lý Thường Kiệt. Trong hương trầm nghi ngút, giữa Biển Đông khoáng đạt và diệu vợi, với chất giọng Nam bộ trầm ấm, ông nói về văn sõ song toàn Thái úy Lý Thường Kiệt. Ông cất lời thề của hậu sinh noi gương tiền nhân nguyện giữ vẹn toàn biển đảo Tổ quốc…
Mỗi lần lên đảo, sau khoảng thời gian gặp gỡ, làm việc, ông lại ngồi xếp bằng dưới sàn cùng anh em chiến sỹ, hòa giọng cùng giới trẻ. Nhiều lần ông ôm đàn ghi-ta, vừa đàn vừa hát cùng chiến sỹ: Đời mình là một khúc quân hành/ Đời mình là bài ca chiến sỹ/ Ta ca vang triền miên qua tháng ngày/ Lượn bay trên núi rừng biên cương đến nơi đảo xa… Mãi mãi lòng chúng ta/ Ca bài ca người lính/ Mãi mãi lòng chúng ta/ Vẫn hát khúc quân hành ca…
Vị tướng già ngồi giữa cánh lính trẻ nơi đảo xa gợi hình bóng đội quân cha con đánh giặc giữ nước suốt chiều dài lịch sử dân tộc. Ông là Phạm Văn Dỹ, khi ấy là Thiếu tướng, Chính ủy Quân khu 7.
Chuyến trực thăng ứng cứu ngư dân gặp nạn
Sau hành trình 1 ngày 1 đêm đầu tiên, khi hừng đông ló dạng phía đông, con tàu mang số hiệu HQ 996 thả neo trong âu tàu Trường Sa. Chúng tôi có trọn một ngày trên đảo. Buổi sáng hôm đó, Bệnh xá Quân y của đảo tiếp nhận một bệnh nhân được bạn nghề đưa đến. Đó là một ngư dân, quê Quảng Ngãi, gặp nạn khi lặn sâu đánh bắt hải sản ở khu vực Đá Ba Đầu. Các bác sỹ quân y trên đảo khẩn trương cứu chữa. Thiếu tướng, PGS.TS, Bác sỹ Nguyễn Hồng Sơn (Giám đốc Bệnh viện Quân y 175), thời điểm đó là Đại tá, Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 175, thành viên Đoàn công tác kịp thời có mặt. Nhận thấy tình trạng bệnh nhân đặc biệt nghiêm trọng, trong khi Bệnh xá trên đảo không đủ thiết bị và thuốc men cứu chữa, ông đề xuất với Trưởng đoàn công tác - Chuẩn Đô đốc Lê Văn Đạo, Phó Tư lệnh Quân chủng Hải quân, xin cấp trên điều trực thăng, kịp thời đưa bệnh nhân về Bệnh viện Quân y 175 điều trị. Ngay trong ngày hôm đó, trực thăng từ đất liền đáp xuống sân bay Trường Sa…
Giữa hành trình, chúng tôi được tin ngư dân gặp nạn đã được cứu chữa, hồi phục.
Mỗi chuyến trực thăng từ đất liền ra Trường Sa chi phí lên đến hàng trăm triệu đồng. Đó là một con số đáng kể khi tính về kinh tế. Nhưng sức khỏe, sinh mạng của người dân, và niềm tin của họ khi thực hiện sứ mệnh vươn khơi bám ngư trường Trường Sa, Hoàng Sa, mới là điều đáng kể hơn cả!
Cầu phát thanh trực tiếp từ boong tàu 996
Phóng viên báo chí tham gia đoàn công tác lần ấy khá đông đảo, có cơ quan báo chí Trung ương và cơ quan báo chí tỉnh, thành. Đoàn Đài Tiếng nói Việt Nam có tôi và Đỗ Thu Lan, phóng viên chuyên trách về lĩnh vực biển đảo. Trong cánh báo chí, tôi thuộc loại có tí tuổi, lại cũng có tí chức sắc, nhưng già trẻ, to nhỏ đều “bằng nhau cái đồng bào”, cùng “chen vai thích cánh” và “cạnh tranh lành mạnh”, hăng hái thi đua nhằm khẳng định “ai hơn ai”.
Tàu HQ 996 vốn là tàu vận tải, chở nước, lương thực thực phẩm cung cấp cho các đảo, được quân đội hoán cải thành tàu chở quân. Tất tật cánh báo chí, nghệ sỹ là đàn ông đều được bố trí ăn ở trong lòng tàu, giường tầng, 8 người một khoang, cơm chung một mâm. Chật và nóng, nhưng chỉ chuyện nghề và chuyện tiếu lâm thôi đã rôm rả tiếp nối suốt chuyến đi.
Đoàn công tác có quy định khá chặt về việc đưa tin, viết bài, ví dụ đang trong hành trình chuyến công tác thì không được phát tin. Dù vậy, khi có sự kiện báo chí tôi đều báo cáo với lãnh đạo đoàn và làm tin gửi về Đài. Suốt hành trình, chúng tôi thường xuyên có tin về hoạt động của quân dân huyện đảo Trường Sa phát trên chương trình Thời sự của Đài. Phóng viên đọc tin qua điện thoại, biên tập viên ở nhà tiếp nhận và xử lý. Cũng có lần phóng viên thực hiện đưa tin trực tiếp khi chương trình đang phát sóng.
Hôm 7 tháng 5, chặng cuối hành trình, đúng ngày truyền thống bộ đội Hải quân. Tôi gặp Chuẩn Đô đốc Lê Văn Đạo thuyết phục ông “phải có một thứ gì đó kỷ niệm ngày truyền thống bộ đội Hải quân, đồng thời khẳng định tâm thế chủ quyền biển đảo quốc gia, từ boong con tàu 996 này”. Thoạt đầu ông phân vân, nhưng khi Đỗ Thu Lan thêm lời đề nghị, ông đồng ý. Và thế là cuộc phỏng vấn Phó Tư lệnh Quân chủng Hải quân, Trưởng đoàn công tác, nhanh chóng được thực hiện, và chuyển ngay về phát sóng trong ngày.
12h trưa ngày 10/5/2011, khi con tàu HQ 996 đang đưa đoàn công tác trở lại đất liền, chúng tôi tổ chức một show phát thanh - nối cầu trực tiếp, kéo dài 11 phút rưỡi mang tên Tạm biệt Trường Sa. Thiết bị duy nhất là chiếc điện thoại Nokia đời cũ…Về sau, kể lại chuyện này, có bạn phóng viên VOV1 không tin rằng với chiếc điện thoại Nokia đời cũ, chúng tôi có thể thực hiện show phát thanh trực tiếp, có nhiều người cùng tham gia, kéo dài 11 phút rưỡi, trong một không gian chật chội khi con tàu đang trong hành trình giữa biển khơi.
Ý tưởng làm show phát thanh trực tiếp đến từ chuyến công tác thành công với những hoạt động của đoàn công tác để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong chiến sỹ và nhân dân huyện đảo; với những hình ảnh về những hòn đảo tiền tiêu đổi thay và phát triển ngoài sức tưởng tượng của nhiều người. Và nữa, vào ngày cuối cùng của chuyến công tác, nhạc sỹ Quỳnh Hợp, biên tập viên âm nhạc Đài Tiếng nói Nhân dân TP Hồ Chí Minh, thành viên trong đoàn, cùng Đại tá - Bác sỹ Nguyễn Hồng Sơn hoàn thành ca khúc mang tên Tạm biệt Trường Sa. Một lần nữa chúng tôi lại đề xuất với lãnh đạo đoàn “một show phát thanh trực tiếp, như một sơ kết nhanh về chuyến công tác, cũng là báo cáo với đất liền về diện mạo, sức sống Trường Sa hôm nay, và là món quà tinh thần trên sóng Đài TNVN gửi tặng quân dân huyện đảo…”
Khách mời là Trưởng đoàn, Chuẩn Đô đốc Lê Văn Đạo; Thiếu tướng, Chỉnh ủy Quân khu 7 Phạm Văn Dỹ; nhạc sỹ Quỳnh Hợp cùng các ca sỹ Đoàn Nghệ thuật Quân khu 7, Quân khu 1. Tôi phác mấy dòng kịch bản, điện thoại trao đổi với Hằng Nga, biên tập viên chương trình Thời sự 12h trưa hôm đó, rồi giao cho Đỗ Thu Lan khâu đạo diễn. Tôi đảm nhận dẫn show.
Khi nhạc hiệu Thời sự 12h nổi lên, chúng tôi nín thở theo dõi, chờ đến thời điểm vào sóng. Chiếc điện thoại Nokia lúc đó còn có chức năng là micro, hướng đến từng vị khách mời. Tôi cố chỉnh điện thoại tránh hướng gió, hạn chế tiếng ồn từ động cơ con tàu đang lướt sóng. Kết show là ca khúc Tạm biệt Trường Sa:
Tạm biệt, tạm biệt Trường Sa/ Những đảo chìm đảo nổi/ Những con sóng bạc đầu cũng lưu luyến bâng khuâng/ Tạm biệt, tạm biệt các anh/ Mỗi chiến sỹ một pháo đài giữ biển/ Xưa, chỉ có đêm và rừng/ Nay, ta có ngày có trời và có biển/ Quần đảo thiêng liêng, một lần xa mãi nhớ/ Mong sẽ một ngày thăm lại đảo yêu thương…
Nhóm ca sĩ tập luyện ca khúc trước giờ vào sóng chưa đến một tiếng đồng hồ. Người đệm đàn ghi ta hôm đó là Thiếu tướng - Chính ủy Quân khu 7 Phạm Văn Dỹ.
VOV.VN - Trong khuôn khổ Liên hoan phát thanh toàn quốc lần thứ 16 năm 2024 do Đài TNVN phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa tổ chức, sáng nay (8/7) tại Trường quay tổng hợp, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Thanh Hóa, khai mạc vòng Chung khảo cuộc thi Phát thanh trực tiếp.
Từ khóa: Trường Sa, Một chuyến Trường Sa, show phát thanh trực tiếp, phát thanh, Trường Sa, VOV
Thể loại: Chuyên mục VOV
Tác giả: uông ngọc dậu/vov
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
