VOV.VN - Cuối tháng 9 đầu tháng 10 hàng năm, những người làm cốm ở làng Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) lại tất bật từ sáng sớm đến tận đêm khuya để kịp cho ra những mẻ cốm thơm dẻo phục vụ du khách. Mùa cốm cũng có 2 vụ trong năm là vụ chiêm và vụ mùa.
Người làng Mễ Trì nổi tiếng với nghề làm cốm từ bao đời nay. 2 thôn (thôn Thượng và thôn Hạ) đều có nhiều hộ gia đình theo nghề làm cốm. Nghề cốm Mễ Trì đã được đưa vào Danh mục 17 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Đang là giai đoạn cao điểm sản xuất trong vụ mùa cốm lớn nhất của năm. Các hộ gia đình tất bật từ sáng sớm đến tận đêm khuya để kịp làm những mẻ cốm thơm dẻo phục vụ khách hàng.
Các công đoạn làm cốm khá cầu kỳ, nguyên liệu là các loại lúa nếp lương phượng, lúa nếp thơm, lúa nếp tan, lúa nếp quýt, lúa nếp cái hoa vàng…
Lúa nếp non đem về rang chín rồi giã, sàng sảy nhiều lần.
Rang cốm là một nghệ thuật, rang sao cho hạt thóc đạt độ dẻo, dai. Phải điều chỉnh lửa sao cho vừa để hạt thóc vừa đẹp lại vừa không bị sống, không bị vụn.
Làm cốm trải qua rất nhiều công đoạn. Lúa gặt về cho vào máy tuốt và sau đó đãi sạch.
Công đoạn tiếp theo là rang cốm. Người dân trong làng đều dùng củi gỗ để rang chứ không dùng than, có như vậy cốm mới dậy mùi.
Để có một mẻ cốm ngon, trong suốt quá trình rang, người làm phải canh lửa điều chỉnh nhiệt liên tục. Ước lượng miết tay hạt lúa mềm, dẻo là đủ độ. Trung bình mỗi mẻ cốm rang thường kéo dài khoảng hơn 2 tiếng đồng hồ
Cốm rang xong được xát vỏ rồi phải mang giã ngay, không được để nguội.
Công đoạn giã đòi hỏi hạt cốm vừa mỏng, vừa tơi, vẫn giữ nguyên hạt, tỷ lệ 10 kg thóc thì được 1,6 - 1,7 kg cốm.
Trước kia làm cốm thủ công nên cần nhiều công đoạn, nhiều người tham gia. Ngày nay làm chủ yếu bằng máy móc hiện đại như máy rang, máy xay, máy giã, máy vo gạo…, tiết kiệm được khá nhiều công sức và thời gian.
Sản phẩm từ cốm cũng đa dạng, phong phú theo thị hiếu người tiêu dùng như chả cốm, xôi cốm, giò cốm, bánh cốm…
Nghề cốm xưa chỉ làm theo mùa vụ nhưng nay làm quanh năm. Tuy nhiên, chỉ có cốm lúc vào thu mới là thức quà được nhiều người mong đợi nhất.
Cùng với cốm làng Vòng, cốm Mễ Trì đã trở thành một thức quà đặc sản của Hà Nội khi vào thu.
Trong sự phong phú của ẩm thực Việt, cốm Hà Nội vẫn là thức quà của thiên nhiên và tinh hoa ấy được những bàn tay khéo léo lưu lại, dành tặng một hương sắc riêng biệt cho mùa thu Hà Nội.
Từ khóa: làng mễ trì, vụ cốm mới, mễ trì, nam từ liêm, hà nội, mùa cốm, giã cốm
Từ khóa: làng mễ trì, vụ cốm mới, mễ trì, nam từ liêm, hà nội, mùa cốm, giã cốm
Thể loại: Đời sống
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
