cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Làm sao để giúp người dân nhận diện sớm và ứng phó với lốc xoáy?
Cập nhật: 2 giờ trước
Nước sông ở nội thành Hà Nội dâng cao, trạm bơm Yên Sở hoạt động hết công suất
Chú rể Ninh Bình rước dâu giữa ngày Hà Nội ngập nặng, kể trải nghiệm nhớ đời
VOV.VN - Cơn bão số 10 khiến hàng loạt địa phương như Huế, Ninh Bình, Thanh Hóa và cả Hà Nội đã ghi nhận nhiều trận lốc xoáy dữ dội, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.
Hiện tượng thời tiết cực đoan lốc xoáy không chỉ diễn biến nhanh, bất ngờ mà còn ngày càng khó lường trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Vậy làm sao để giúp người dân nhận diện sớm và có phương án ứng phó phù hợp để mỗi người dân bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những “cơn cuồng phong”?
Tại Huế, địa phương chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão số 10. Rạng sáng qua 28/9, một cơn lốc xoáy quét qua xã Quảng Điền, làm 88 ngôi nhà của người dân và trường học bị tốc mái, hư hỏng. Nhiều gia đình rơi vào cảnh khó khăn, phải che chắn tạm để có chỗ ở.
Nhớ lại khoảnh khắc kinh hoàng đó, ông Hoàng Văn Khoa và bà Trương Thị Mỹ Ngưỡng kể lại: “Cơn lốc xảy ra thì trên đường nó đi, rất nhiều nhà đã bị tốc mái. Nhà mình cũng thiệt hại, cũng tốc mái, bay la phông, mái ngói cũng rơi vỡ nhiều chỗ, còn hàng xóm trên đường đi thấy thiệt hại nhiều. Khắc phục tạm thời chỗ ở hiện tại để có nơi cư ngụ, còn những phần hư hỏng để sửa chữa lại,"
Trong chớp mắt, hàng chục ngôi nhà bị tốc mái, hàng trăm cây xanh bật gốc, nhiều người bị thương và một số trường hợp tử vong do dòng gió dữ. Đó là khung cảnh hoang tàn mà người Thanh Hóa và Ninh Bình sau trận giông lốc bởi bão số 10.
Tại Thanh Hóa, trận lốc xoáy rất lớn đã xảy ra trên địa bàn xã Hoằng Giang khiến nhiều khu dân cư bị ảnh hưởng. Trong đó nặng nề nhất là khu dân cư thuộc thôn Phượng Mao (xã Hoằng Giang). Người dân cho biết trận lốc xoáy xảy ra lúc hơn 4 giờ và chỉ kéo dài gần 2 phút đồng hồ, thế nhưng gây thiệt hại rất lớn về tài sản. Nhiều cột điện gãy đổ, nhà cửa bị tốc mái và sập, cùng với đó là 1 số xe ô tô loại 7 chỗ cũng bị cuốn xa hơn 100m và bị vò nát.
Còn tại Ninh Bình, cơn giông lốc kèm vòi rồng xuất hiện giữa đêm khuya đã khiến nhiều gia đình không kịp trở tay. Tính đến 10h sáng 29/9, Ninh Bình ghi nhận 9 người tử vong, 18 người bị thương do các trận lốc xoáy. Ông Hoàng Mạnh Hải, Bí thư Đảng uỷ xã Quỹ Nhất cho biết: “Trên địa bàn xã xảy ra lốc xoáy trong cơn bão số 10, trước đó có gió mạnh cấp 7-8 kèm theo mưa rào, ngoài ra không xuất hiện hiện tượng bất thường nào khác. Đây là thiên tai bất khả kháng chưa xảy ra trong nhiều năm qua trên địa bàn xã…”
Trận vòi rồng giữa bão đi qua đã để lại tổn thất nặng nề về người và của. Vậy lốc xoáy thực sự là gì? Có thể nhận diện ra sao?
Theo các chuyên gia, lốc xoáy không tự xuất hiện mà cần một “cơn bão hoàn hảo” để hình thành. Quá trình này khởi đầu khi khối không khí ấm và ẩm va chạm với luồng khí lạnh, tạo nên một dạng giông bão mạnh. Với công nghệ hiện nay chưa thể xác định được vị trí dông lốc có thể xảy ra. Bản chất của giông lốc xảy ra khi có sự chênh lệch nhiệt độ cao giữa mặt đất và nhiệt độ trên cao.
Quá trình phát triển của dông lốc hình thành từ các xoáy nhỏ sau đó mạnh dần lên. Bằng mắt thường, có thể nhận thấy giông lốc bắt đầu từ những dạng mây hình phễu, có sự khác biệt màu sắc trên nền trời. Nếu trời trong thì đám mây đó có màu nâu, còn trời mưa bão sẽ có màu đặc hơn. Trong đám mây có mảng vật liệu lạ bay.
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia nghiên cứu biến đổi khí hậu và thiên tai cho biết: “Trong trường hợp ở trong nhà chúng ta không nhận diện được giông lốc mà có thể nhận diện qua tiếng gió hú. Nhưng ở vị trí gần dông lốc có thể nghe tiếng ios rít, gió hú và vật liệu va chạm. Đó là dấu hiệu nhận diện giông lốc. Tuy nhiên khoảng thời gian bắt đầu có lốc xoáy cho đến khi lốc xoáy di chuyển và lớn lên sẽ rất ngắn, cho nên việc này chỉ may mắn chúng ta chủ động quan sát hoặc ở rất gần chúng ta mới có thể thấy được”.
Cũng theo chuyên gia Nguyễn Ngọc Huy, việc quan trọng nhất khi thấy lốc xoáy là cần đoán được hướng di chuyển của lốc. Từ khi thấy lốc, người dân cần xem hướng di chuyển thế nào? Có đi về phía người dân đang đứng hay không? Khi phát hiện được hướng đi của lốc, người dân cần chạy rời xa khỏi khu vực giông lốc, di chuyển theo hướng ngang thay vì chạy theo hướng dọc của giông lốc. Bởi lẽ nếu tốc độ của giông lốc di chuyển nhanh thì sẽ vượt xa tốc độ di chuyển của người thường.
Về việc phòng tránh giông lốc, chuyên gia Nguyễn Ngọc Huy cho biết thêm: “Nếu chúng ta ở ngoài trời, kể cả trong xe ô tô cũng sẽ không an toàn vì sẽ có giông lốc rất lớn có thể kéo cả ô tô hoặc vật liệu lớn sẽ va chạm vào ô tô.
Các mảnh vỡ này có thể khiến chúng ta bị tổn thương. Nếu ở ngoài trời không có gì che chắn cần tránh xa giông lốc, nếu không kịp tránh xa cần đến các công trình kiên cố và nấp vào các khe kín, góc kín. Nếu ở trong nhà ngay lập tức cần đến góc trong cùng của nhà, tránh xa cửa chính và cửa. Nếu nhà 2 tầng thì ngay lập tức xuống tầng 1 để tránh được rủi ro khi giông lốc đi qua”.
Các con số thiệt hại từ tỉnh Ninh Bình hay hình ảnh ô tô bị cuốn bay tại Thanh Hóa là lời cảnh tỉnh cho chúng ta: lốc xoáy không phải là chuyện xa, mà hoàn toàn có thể ập đến bất cứ lúc nào trong hoàn lưu bão.
Mặc dù không thể ngăn được thiên tai, thế nhưng chúng ta có thể giảm thiệt hại nếu chuẩn bị, nhận diện và ứng phó kịp thời đối với thời tiết cực đoan. Xin quý vị hãy lưu ý các dấu hiệu, tuân thủ các biện pháp an toàn và không chủ quan trước bất cứ cơn giông nào trong mùa mưa bão.
Từ khóa: lốc xoáy, lốc xoáy, ứng phó với lốc xoáy, hiện tượng thời tiết cực đoan, nhận diện lốc xoáy
Thể loại: Xã hội
Tác giả: hải bằng/vov giao thông
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
