Ukraine trong kỷ nguyên mới của ông Trump

Trong 3 năm xung đột Nga - Ukraine, Tổng thống Ukraine Zelensky đã tương tác khéo léo và hiệu quả với chính quyền Tổng thống Mỹ Biden. Nhưng trước chính quyền mới của Tổng thống Mỹ Trump, cách tiếp cận của ông Zelensky dường như mang lại cho Ukraine nhiều rắc rối.

Khi tới Kiev vào tháng 2/2025, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent muốn Tổng thống Ukraine Zelensky ký một thỏa thuận nhượng quyền khai thác khoáng sản cho Mỹ.

Nhưng ông Zelensky lại ra điều kiện riêng - ông muốn có một cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Trump nhằm hoàn tất một thỏa thuận mà ông hy vọng sẽ bảo đảm sự viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine. Tổng thống Zelensky nói: “Tôi hy vọng rằng trong tương lai gần, văn kiện này sẽ được chuẩn bị xong và chúng tôi có thể ký vào đó trong cuộc gặp với Tổng thống Trump”.

Trước đó, trong 3 năm chiến sự Ukraine, Tổng thống Zelensky đã hành xử khôn khéo với nhà tài trợ Mỹ. Thí dụ, ông đã bước ra khỏi boong-ke trong lúc thủ đô Kiev bị oanh tạc vào đầu xung đột Nga - Ukraine rồi tự quay video về chính mình khi kêu gọi dân tộc Ukraine kháng cự lại quân Nga. Trong những cuộc hội đàm sau đó, ông Zelensky cũng khéo léo bảo đảm dòng chảy hàng tỷ đô la vũ khí và đạn dược viện trợ vào quân đội Ukraine.

Nhưng cách tiếp cận của ông Zelensky với chính quyền Tổng thống Mỹ Trump hiện nay dường như không còn hiệu quả nữa. Cách tiếp cận đó không những không giành được sự cảm thông mà còn tạo ra ác cảm từ phía Tổng thống Trump. Mong muốn của ông Zelensky được gặp trực tiếp ông Trump đã không được đáp ứng.

Bên trong Ukraine, người ta tranh cãi về việc liệu Tổng thống Zelensky có sai lầm hay không khi quay sang chỉ trích người đồng cấp Mỹ Trump khá thậm tệ, tuyên bố rằng ông Trump phát ngôn thiếu chính xác về bên phát động xung đột Ukraine và rằng ông Trump chịu ảnh hưởng của những tuyên truyền từ phía Nga.

Tuy nhiên, có một thực tế là ông Trump vẫn đang nắm giữ vị trí tổng thống đầy quyền lực của siêu cường hàng đầu thế giới hiện nay. Ông Trump được xem là người nắm vận mệnh của Ukraine trong tay. Do vậy, giới phân tích cho rằng phản ứng gay gắt của ông Zelensky với ông Trump là không cần thiết và không có lợi cho việc bảo vệ lợi ích quốc gia của Ukraine vào lúc này.

Đối mặt nhiều rủi ro, Kiev cần sách lược mềm mỏng hơn

Kostiantyn Yelisieiev - nhà cựu ngoại giao Ukraine, nói về mối quan hệ với ông Trump: “Một khi quý vị là chính khách thì quý vị nên nghĩ trước tiên đến đất nước quý vị chứ không phải cái tôi của mình”.

Ông Yelisieiev nhận định: “Chỉ trích lãnh đạo của bất cứ quốc gia nào đều không phải là ý tưởng hay, nhất là khi đó là lãnh đạo của một nước đã nỗ lực nhiều nhất để giúp đỡ bạn”.

Nhiều người Ukraine hoan nghênh việc ông Zelensky khẩu chiến với ông Trump mặc dù thái độ căng thẳng này có thể lại là trở ngại cho chính đất nước Ukraine.

Nhiều lãnh đạo châu Âu đã khuyên Tổng thống Zelensky tránh leo thang căng thẳng với phía Mỹ.

Tổng thống Ba Lan Duda đã viết trên mạng xã hội X rằng trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Zelensky, ông Duda đã khuyên ông Zelensky “tiếp tục theo đuổi tiến trình hợp tác điềm tĩnh và mang tính xây dựng với Tổng thống Trump”. Ông Duda cũng nhận xét về ông Trump như sau: “Tôi không nghi ngờ việc Tổng thống Trump được dẫn dắt bởi cảm nhận sâu sắc về trách nhiệm đối với ổn định và hòa bình toàn cầu”.

Lý do ông Trump muốn kiểm soát hoàn toàn Bộ Quốc phòng Mỹ

VOV.VN - Tổng thống Mỹ Trump mới đây đã sa thải viên tướng hàng đầu của Bộ Quốc phòng Mỹ và cách chức các sĩ quan khác - động thái có thể giúp ông kiểm soát hoàn toàn Lầu Năm Góc. Dường như ông Trump đang cố tránh lặp lại tình thế trong nhiệm kỳ đầu của mình, khi ông phải vật lộn với các chỉ huy quân sự cấp cao.

Phong cách ngoại giao của ông Zelensky thời gian qua có phần gắt. Khi thăm các nước phương Tây để đề nghị cấp thêm viện trợ cho Kiev, Tổng thống Zelensky thường thuyết giảng khá nhiều với lãnh đạo các nước đó. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Wallace đã có lúc phải phản ứng rằng “dù thích hay không thì người ta cũng muốn cảm nhận được ít nhiều lòng biết ơn”. Trong khi đó, các tướng lĩnh Mỹ cảm thấy khó chịu vì ông Zelensky phớt lờ lời khuyên của họ về cách thức tác chiến.

Trong 2 tuần lễ, Tổng thống Zelensky đã khước từ ký thỏa thuận khoáng sản với Mỹ. Ông tuyên bố không chấp nhận bất cứ kết quả nào trong các cuộc đàm phán của Tổng thống Trump nếu Ukraine không được đại diện. Ông đồng thời theo đuổi những nỗ lực ngoại giao nhằm thúc đẩy sự ủng hộ từ Liên minh châu Âu (EU).

Tại Hội nghị An ninh Munich ở Đức, họp báo ở thủ đô của  Thổ Nhĩ Kỳ và 2 cuộc họp báo khác ở thủ đô Kiev, Tổng  thống Ukraine Zelensky liên tục bác bỏ các cuộc thương lượng của ông Trump nếu thiếu sự hiện diện của Ukraine.

Đức có khả năng thay Mỹ ngăn chặn Nga tại Ukraine hay không?

VOV.VN - Giữa lúc Mỹ quay lưng với Ukraine, EU đặt hy vọng lớn vào vai trò mới của Đức trong phòng thủ châu Âu sau cuộc bầu cử tại nước này. Ứng viên Merz nhiều khả năng sẽ trở thành thủ tướng Đức với đường lối cứng rắn, sẵn sàng trợ giúp quyết liệt cho Ukraine chống lại Nga.

Việc ông Zelensky liên tục nhấn mạnh đến sự tham gia của Ukraine trong hòa đàm đã khiến ông Trump khó chịu. Tổng thống Mỹ tuyên bố trên Fox News Radio rằng “thành thật mà nói, tôi không cho rằng ông ấy [ông Zelensky] là thực ra quan trọng đối với các cuộc hòa đàm”.

Đến tận hôm 23/2, Tổng thống Zelensky vẫn cho rằng ông Trump bị chìm trong những “thông tin sai lệch” của Nga về xung đột với Ukraine.

Ông Trump khác với ông Biden ở nhiều điểm. Ông Trump là một doanh nhân chuyển sang làm chính trị. Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Trump, Ukraine đã ý thức rõ điều đó và có những điều chỉnh khéo léo để nhận được trợ giúp quân sự từ Washington. Chẳng hạn, hồi đó, Ukraine đã đề xuất mua than đá và đầu máy xe lửa từ bang Pennsylvania của Mỹ - động thái giúp ông Trump xây dựng được tiếng tăm từ chỗ tạo ra nhiều việc làm tại một bang quan trọng như vậy. Giới chức Ukraine cũng lặng lẽ khép lại cuộc điều tra các giao dịch ngầm tại Ukraine đối với Paul Manafort - người từng là chủ tịch chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Trump hồi năm 2016.

Với cách ứng xử trên trong thời kỳ ông Trump làm tổng thống lần thứ nhất, Ukraine đã được phép mua tên lửa chống tăng Javelin của Mỹ đồng thời đạt được mục tiêu Mỹ áp lệnh trừng phạt lên đường ống khí đốt Nord Stream (Dòng chảy phương Bắc) của Nga.

Có lẽ bắt đầu thấu hiểu thực tế này, theo thông tin mới nhất (ngày 25/2), phía Ukraine đã đồng ý với các điều khoản trong thỏa thuận khoáng sản do Mỹ đề xuất với Ukraine và nhà lãnh đạo Zelensky sẽ sớm thăm Mỹ trong những ngày tới nhằm tìm kiếm thêm sự ủng hộ từ Washington.

Xem thêm:

>> Hàng loạt lãnh đạo EU tới Kiev khi xung đột Nga - Ukraine tròn 3 năm

>> Tổng thống Trump mất kiên nhẫn với ông Zelensky, “cánh cửa" hòa bình đang mở ra

>> Hồi hộp cảnh UAV Nga hạ gục xe tăng Ukraine do EU cung cấp