Kỹ thuật hình sự - mắt xích quyết định trong điều tra hiện đại
Cập nhật: 7 giờ trước
VOV.VN - Từ sự tỉ mỉ, chính xác, hiện đại của các cán bộ, chiến sĩ Phòng kỹ thuật hình sự, nhiều vụ án tưởng chừng như rơi vào bế tắc, nhiều manh mối, chứng cứ ít ỏi đã dần sáng tỏ, để cơ quan điều tra xử lý đúng người, đúng tội.
Tuy không phải tuyến đầu đấu tranh trực diện với tội phạm, nhưng trong mỗi vụ án được phá luôn in dấu những chiến công của lực lượng kỹ thuật hình sự. Khách quan, chính xác, tỷ mỷ, toàn diện, bằng tinh thần trách nhiệm và kỹ năng nghiệp vụ, lực lượng đặc biệt này được xem như “chìa khóa vàng” giải mã các nút thắt, giúp lực lượng điều tra xử lý tội phạm chính xác, đúng pháp luật.
19h tối, phòng làm việc của Đội Giám định, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh Quảng Ninh vẫn sáng đèn. Trung bình mỗi năm, cán bộ chiến sỹ làm nhiệm vụ giám định dấu vết đường vân thuộc Phòng Kỹ thuật hình sự thực hiện giám định hàng chục vụ liên quan đến xác định danh tính các đối tượng truy nã.
Trong khoa học hình sự, giám định dấu vân tay là một trong 4 lĩnh vực giám định kỹ thuật hình sự truy nguyên trực tiếp người để lại dấu vết. Kết quả giám định này là một trong những căn cứ quan trọng phục vụ công tác điều tra, truy tìm, truy bắt tội phạm dù đối tượng có thể dùng nhiều phương thức, thủ đoạn để lẩn trốn như thay đổi danh tính, thay đổi nhận dạng, thay đổi thông tin cá nhân, làm giả giấy tờ tùy thân, trốn tránh và sinh sống ở những vùng sâu vùng xa, cách xa nơi thường trú cũ...
Trong quá trình truy tìm, truy bắt, nhiều trường hợp lực lượng chức năng đã xác định được địa chỉ đối tượng truy nã lẩn trốn, song khi tiếp cận, chưa đủ căn cứ xác định có đúng đối tượng truy nã hay không. Để giải quyết câu hỏi "bắt hay không bắt?", các giám định viên có vai trò quan trọng khi phân tích, đối chiếu dấu vân tay của đối tượng tình nghi.
Trung tá Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Đội trưởng Đội Giám định, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, với tinh thần trách nhiệm, sự tập trung cao độ, nhiều vụ án tưởng chừng như bế tắc, nan giải; nhiều đối tượng trốn truy nã nhiều năm đã bị đưa ra “ánh sáng” để nghiêm trị theo quy định của pháp luật.
Theo Trung tá Nguyễn Thị Thu Hương, cơ bản các vụ án, vụ việc liên quan đến án kinh tế, các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản… chiếm 95% các vụ đều có giám định tài liệu, nên lượng giám định tài liệu mà đơn vị nhận được rất lớn. Khi nhận được yêu cầu giám định, giám định viên phải rà soát, sử dụng các phương tiện nghiệp vụ để giám định trong thời gian ngắn nhất. Với trách nhiệm của mình, khi cơ quan điều tra trưng cầu thì giám định viên đã làm hết sức có thể để đưa ra kết luận sơ bộ ban đầu giúp cơ quan điều tra tiếp tục thu thập các bước tiếp theo.
Với chức năng, nhiệm vụ khám nghiệm hiện trường, giám định tài liệu, kỹ thuật tài liệu, ma túy, sinh học, đường vân, pháp y, tử thi, kỹ thuật số điện tử, cơ học, trong nhiều trường hợp các vụ án, kết luận của lực lượng kỹ thuật hình sự là chứng cứ để cơ quan điều tra xét xử đúng người, đúng tội hoặc xác định đúng tính chất vụ án để có hướng truy xét.
Từ những thông tin do bộ phận kỹ thuật hình sự cung cấp, hàng loạt các vụ án đã được các phòng nghiệp vụ, công an các xã phường, đặc khu điều tra, xác minh làm rõ trong thời gian ngắn. Điển hình như vụ cướp xảy ra ngày 29/5 tại một ngân hàng trên địa bàn phường Yên Thanh, thành phố Uông Bí cũ.
Ông Mai Việt Trung, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 6 ghi nhận và đánh giá cao tinh thần chủ động và quyết liệt của lực lượng Công an Quảng Ninh, đặc biệt là sự phối hợp nhịp nhàng, trách nhiệm giữa các đơn vị chuyên môn của Công an tỉnh trong suốt quá trình tiếp nhận, xử lý và điều tra vụ án.
"Chúng tôi tin rằng kết quả phá án nhanh của sự việc này không chỉ có giá trị trong phạm vi 1 vụ án cụ thể mà còn tạo ra hiệu ứng, lan tỏa tích cực trong toàn ngành, giúp nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa của các tổ chức tín dụng trong công tác đảm bảo an toàn giao dịch tiền mặt và quản lý tài sản", ông Mai Việt Trung cho biết.
6 tháng đầu năm 2025, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an Quảng Ninh đã tiếp nhận gần 2000 yêu cầu giám định, trong đó có nhiều vụ án liên quan đến tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy, lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng hay các vụ đánh bạc với số tiền lớn… Công tác giám định luôn bảo đảm đúng quy trình, chính xác và đảm bảo thời gian để phục tốt cho công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm.
Trung tá Nguyễn Cao Cường, Phó Đội trưởng Đội kỹ thuật phòng chống tội phạm, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, qua giám định đã khôi phục được nhiều dữ liệu điện tử từ các điện thoại, tin nhắn zalo, các cuộc gọi, danh bạ trên các ứng dụng như Wechat, telegram, facebook… qua đó đã phục vụ rất nhiều cho công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm.
Về công tác giám định hình ảnh, xác thực các dữ liệu trong video, qua đó xác định được phần đường trong các vụ tai nạn giao thông, xác định được tốc độ của phương tiện mà cơ quan điều tra rất cần. Cùng với đó, giám định về camera hành trình của các phương tiện trước khi xảy ra tai nạn, khôi phục, trích xuất được hành trình của phương tiện làm căn cứ để xác định lỗi đúng, hay sai của phương tiện.
Nhằm xây dựng lực lượng Công an Quảng Ninh chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, bên cạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ, việc tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật cũng là nhiệm vụ luôn được Công an tỉnh Quảng Ninh chú trọng.
Được sự quan tâm của các cấp, Phòng Kỹ thuật hình sự đã được trang bị nhiều thiết bị hiện đại, cán bộ chiến sỹ chủ động nâng cao năng lực chuyên môn phục vụ công tác điều tra tội phạm. Đáng chú ý, trong giám định sinh học, đã triển khai giám định ADN, giám định tách chiết ADN từ răng, xương;
Trong giám định hóa pháp lý đã giám định phát hiện nhiều chất ma túy, tiền chất ma túy và thành phần chuyển hóa trong máu, dịch tử thi, giám định các chất bay hơi như khí N2O, độc chất... Đặc biệt với máy giải trình tự Meseq thế hệ mới, máy giải trình tự Thermo fiser, lực lượng Công an Quảng Ninh là đơn vị thứ 2 sau Viện Khoa học hình sự Bộ Công an được tiếp cận và làm chủ công nghệ mới này.
Thượng tá Vũ Xuân Lịch, Trưởng Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, đơn vị được Viện Khoa học hình sự Bộ Công an đánh giá cao là 1 trong 8 địa phương đủ điều kiện để Viện giao nhiệm vụ giám định ADN phục vụ mở rộng tàng thư Gen tội phạm quốc gia.
“Đơn vị không ngừng nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao hiệu quả công tác giám định kỹ thuật số điện tử, xử lý nhiều yêu cầu khó, phức tạp để phục vụ đắc lực cho công tác đấu tranh phòng chống tội phạm", Thượng tá Vũ Xuân Lịch nói.
Theo Thượng tá Vũ Xuân Lịch, thời gian tới, đơn vị tiếp tục tham mưu bố trí cán bộ đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, tham mưu xây dựng trụ sở làm việc theo hướng chính quy, hiện đại. Tiếp tục đề xuất, trang bị nhiều thiết bị kỹ thuật phục vụ công tác giám định, phấn đấu trong năm 2025 triển khai giám định âm thanh, đảm bảo đủ 11 lĩnh vực giám định kỹ thuật hình sự pháp y, nâng cao năng lực giám định đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Từ sự tỉ mỉ, chính xác, hiện đại của các cán bộ, chiến sĩ Phòng kỹ thuật hình sự, nhiều vụ án tưởng chừng như rơi vào bế tắc, nhiều manh mối, chứng cứ ít ỏi đã dần sáng tỏ, để cơ quan điều tra xử lý đúng người, đúng tội. Những chiến công thầm lặng của cán bộ, chiến sĩ Phòng Kỹ thuật hình sự đã đóng góp to lớn vào thành tích của lực lượng Công an Quảng Ninh trên mặt trận đấu tranh, phòng chống tội phạm thời gian qua, góp phần đảm bảo an ninh trật tự, giữ vững bình yên cho nhân dân.
Từ khóa: hình sự, hình sự, kỹ thuật hình sự, công an tỉnh Quảng Ninh, tội phạm
Thể loại: Giáo dục
Tác giả: duy thái/vov-đông bắc
Nguồn tin: VOVVN