VOV.VN - Cuối tháng 2/2025, nhân sự tại Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo được tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu trước đây nhập vào Chi cục Kiểm lâm tỉnh để trở thành Hạt Kiểm lâm cấp huyện.
Không còn lực lượng kiểm lâm đã khiến Ban quản lý Vườn Quốc gia Côn Đảo (nay là đặc khu Côn Đảo, TP.HCM) gặp nhiều khó khăn trong công tác tuần tra, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến hệ sinh thái rừng, biển.
Hệ sinh thái rừng- biển có nguy cơ bị xâm hại
Theo đó, tại Quyết định số 521/2025 của tỉnh UBND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu (cũ), chuyển toàn bộ 17 công chức Kiểm lâm cùng các trang thiết bị chuyên dụng của Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo về Chi cục Kiểm lâm tỉnh. Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo chỉ còn lại lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách.
Lực lượng kiểm lâm Vườn quốc gia Côn Đảo thực hiện công tác tuần tra, khảo sát hệ thực vật
Theo ông Nguyễn Thái Hậu, Phó phòng Bảo tồn và Hợp tác Quốc tế, Ban quản lý Vườn Quốc gia Côn Đảo, trong công tác bảo tồn thiên nhiên tại vườn Quốc gia Côn Đảo (vườn) thì lực lượng kiểm lâm giữ vai trò quan trọng trong tuần tra, phát hiện và xử lý các vi phạm.
Sau khi lực lượng kiểm lâm sáp nhập vào Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu (cũ) dẫn đến công tác quản lý bảo vệ rừng và biển đảo đang gặp rất nhiều khó khăn.
Tham gia công tác chữa cháy rừng tại Côn Đảo
Cụ thể, hiện tại Vườn chỉ còn lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách chủ yếu làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, phát hiện vi phạm… nhưng không có thẩm quyền lập hồ sơ, lập biên bản xử lý vi phạm hành chính cũng như không có quyền khởi tố, điều tra trong lĩnh vực lâm nghiệp.
Cũng theo ông Hậu, đối với nhiệm vụ bảo tồn biển thì lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách cũng không có thẩm quyền lập biên bản và xử hành vi vi phạm trong lĩnh vực thủy sản. Do vậy, khi phát hiện các vi phạm, phải phải chờ sự phối hợp của các cơ quan chức năng và quá trình này mất nhiều thời gian, không kịp thời trong xử lý.
Phát hiện xử lý các đối tượng vận chuyển, buôn bán động vật quý hiếm trên đảo
"Lực lượng bảo vệ rừng thì không được phép sử dụng vũ khí quân dụng, do đó tính răn đe, trấn áp đối với các vi phạm bị hạn chế. Đặc biệt là trong các tình huống người vi phạm có hành vi chống đối. Từ những hạn chế trên khiến công tác bảo tồn rừng, biển tại Vườn Quốc gia gặp rất nhiều khó khăn, khó duy trì hiệu quả ngăn chặn, xử lý vi phạm như trước đây" -ông Hậu chia sẻ thêm.
Có vội vàng?
Theo Tiến sĩ Vũ Ngọc Long, Nguyên Viện trưởng Viện sinh thái rừng Miền Nam, việc sáp nhập Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Côn Đảo vào Chi cục Kiểm lâm tỉnh là quyết định nóng vội, chưa đánh giá đầy đủ được và mất khi thay đổi hình thức tổ chức quản lý Hạt Kiểm lâm vườn Quốc gia Côn Đảo.
Vườn Quốc gia Côn Đảo là một khu rừng đặc dụng, gồm 2 hợp phần: bảo tồn rừng trên các đảo với diện tích gần 6.000ha và hợp phần bảo tồn biển 14.000ha.
Vườn quốc gia Côn Đảo gồm 2 hợp phần rừng - biển
Do vậy, duy trì Hạt Kiểm lâm thuộc Vườn Quốc gia Côn Đảo là để chủ rừng có lực lượng, công cụ quản lý, bảo vệ, bảo tồn toàn bộ diện tích rừng - biển. Đây là nhiệm vụ quan trọng tất yếu, không thể thiếu, được pháp luật cho phép và phù hợp với thực tế.
Trong khi đó, việc thành lập Hạt Kiểm lâm cấp huyện ở Côn Đảo thì chưa đủ tiêu chí, điều kiện.
Cụ thể, theo quy định, Đặc khu Côn Đảo phải có hơn 3.000 ha rừng đặc dụng thì mới đạt tiêu chí lập Hạt Kiểm lâm cấp huyện. Kế đó, từ ngày 1/7/2025 do hình thành chính quyền địa phương 2 cấp, bỏ cấp trung gian (cấp huyện) thì mô hình Hạt Kiểm lâm cấp huyện cũng không đảm bảo quy định.
Liên tục 32 năm qua, mô hình quản lý kép, bảo vệ rừng - biển của Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo đạt hiệu quả tích cực, không để xảy ra vụ việc nghiêm trọng ảnh hưởng đến rừng-biển. Nhờ vậy, đển nay tỷ lệ che phủ rừng ở Côn Đảo đạt 92%, cao nhất cả nước. Với kết quả trên, Côn Đảo trở thành một trong những khu bảo tồn rừng- biển thành công nhất Việt Nam, được nhiều tổ chức bảo tồn uy tín trong và ngoài nước công nhận.
Mặt khác, Hạt Kiểm lâm Côn Đảo cũng không có chức năng, nhiệm vụ thực thi pháp luật, quản lý, bảo vệ trong khu bảo tồn biển, các đảo nhỏ thuộc khu bảo tồn Vườn Quốc gia Côn Đảo quản lý.
Còn theo ông Nguyễn Khắc Pho, Giám đốc Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo, việc nghiên cứu, đánh giá và tái lập Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo là một yêu cầu rất cần thiết.
Việc này cũng phù hợp và đúng quan điểm về tinh gọn tổ chức bộ máy hành chính các cơ quan nhà nước. Đơn vị này sẽ tiết kiệm chi tiêu, phát huy hiệu quả đa mục đích, đa mục tiêu của một đơn vị vừa quản lý vừa bảo vệ, vừa thực thi pháp luật về bảo tồn thiên nhiên, cứu hộ… cũng như tham gia các hoạt động trong bảo vệ tài nguyên rừng - biển trên đảo.
Thu hoạt trứng vít trên đảo được lực lượng Kiêm lâm thự hiện thường xuyên
"Đây là đơn vị đặc thù, không như các Hạt kiểm lâm cấp huyện khác được. Qua quá trình hoạt động 32 năm lực lượng này đã chứng minh được hiểu quả công việc. Do vậy, chúng tôi mạnh dạn đề xuất UBND TP.HCM, các Sở, ngành cần nghiên cứu, đánh giá nghiêm túc và cho phép tái lập, tổ chức lại Hạt kiểm lâm vườn Quốc gia Côn Đảo để làm tốt nhiệm vụ bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ rừng, PCCC rừng, bảo tồn đa dạng sinh học góp phần phát triển bền vững ở Côn Đảo"-ông Pho cho biết thêm.
Vườn Quốc gia Côn Đảo mong muốn TPHCM tái lập lại Hạt kiểm lâm để đảm bảo công tác bảo tồn, giữ gìn hệ sinh thái rừng - biển
Để có cơ sở tái lập Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo, mới đây Sở Nội vụ TP.HCM đã có công văn số 5765/2025 gửi Bộ Nội vụ, Bộ Nông nghiệp – Môi trường, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm về việc hướng dẫn nghiệp vụ về mô hình tổ chức Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo.
Theo đó, Sở Nội vụ đề nghị các Bộ, ngành liên quan xem xét, hỗ trợ, hướng dẫn nghiệp vụ để Sở có cơ sở thực hiện tham mưu UBND TPHCM trong việc sắp xếp lại các tổ chức Kiểm lâm phù hợp với quy định pháp luật và đáp ứng yêu cầu thực tiễn tại Đặc khu Côn Đảo.
VOV.VN - Sau 2 năm triển khai đề án kinh tế tuần hoàn, đặc khu Côn Đảo, TP.HCM (trước đây là huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu) đang có những chuyển biến rõ rệt. Lượng rác thải nhựa giảm mạnh, nhiều mô hình xanh được nhân rộng, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững và định hình một hình ảnh du lịch có trách nhiệm.
Từ khóa: kiểm lâm, Côn Đảo, TPHCM,kiểm lâm,Bà Rịa - Vũng Tàu,Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Côn Đảo,Đặc khu Côn Đảo