Khinh hạm Đô đốc Amelko, thuộc lớp Gorshkov (Dự án 22350) của Nga được hạ thủy tại Nhà máy đóng tàu Phương Bắc (Severnaya, St. Petersburg) hôm 14/8.

“Khinh hạm này sở hữu đầy đủ năng lực tác chiến, có thể hoàn thành một loạt nhiệm vụ của tàu đa năng, cả ở vùng biển gần và xa”, Tư lệnh Hải quân Nga, Đô đốc Alexander Moiseyev, phát biểu tại buổi lễ khi đó.

Đô đốc Amelko là chiếc thứ 5 của lớp Gorshkov – dòng tàu chiến viễn dương duy nhất được Nga phát triển và chế tạo sau khi Liên Xô tan rã. Hiện đã có 3 tàu đang hoạt động: Đô đốc Gorshkov, Đô đốc Kasatonov và Đô đốc Golovko. Tàu Amelko được đặt ky vào tháng 4/2019, dự kiến bàn giao cho Hạm đội Thái Bình Dương năm 2027. Ba tàu khác đang đóng gồm Đô đốc Chichagov, Đô đốc Yumashev và Đô đốc Spiridonov.

“Kẻ hủy diệt trên biển”

Các khinh hạm Dự án 22350, được thiết kế để cải thiện năng lực “biển xanh” của Nga, có thể thực hiện các nhiệm vụ tấn công tầm xa và tác chiến chống ngầm. Đó là lý do chuyên gia Alexander Stepanov (Học viện Kinh tế – Hành chính công Nga) gọi chúng là “kẻ hủy diệt trên biển”.

“Khinh hạm Dự án 22350 là bệ phóng tên lửa chính xác cao – không chỉ Kalibr mà còn cả Tsirkon siêu vượt âm. Đây là ‘kẻ hủy diệt trên biển’, chiến binh vạn năng có thể săn lùng tàu ngầm hạt nhân đối phương từ khoảng cách an toàn”, chuyên gia Stepanov nhấn mạnh.

Theo ông Stepanov, tàu là nền tảng phóng mô-đun, có thể phát hiện và tiêu diệt các mục tiêu ưu tiên tại ven biển, cũng như thành phần chủ chốt của nhóm tác chiến tàu sân bay. Dù không nêu tên, song đối tượng được hiểu là Hải quân Mỹ – lực lượng sở hữu hạm đội tàu sân bay lớn nhất thế giới.

Tàu Đô đốc Amelko được trang bị 24 ống phóng thẳng đứng UKSK, nhiều hơn so với 16 ống của các tàu trước đó. Các tàu Dự án 22350 thế hệ hai sẽ có 32 ống, còn biến thể 22350M có thể lên tới 48 ống phóng.

Các ống phóng tương thích với tên lửa siêu vượt âm Tsirkon (tầm bắn 400–1.500 km, có thể xuyên thủng hệ thống phòng thủ đối phương), tên lửa chống hạm siêu âm Oniks và tên lửa hành trình Kalibr. Khinh hạm Đô đốc Gorshkov, tàu đầu tiên của lớp này, trước đây từng thử nghiệm thành công phóng tên lửa Tsirkon.

Tàu Đô đốc Amelko còn trang bị 32 ống phóng hệ thống Poliment-Redut, sử dụng tên lửa 9M96DM (tầm bắn 150 km và độ cao lên tới 35 km); tên lửa 9M100 (tầm bắn 10 - 15 km, độ cơ động cao). Hệ thống này đủ sức đánh chặn máy bay, UAV, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo, tạo lưới phòng không nhiều tầng cho cả hạm đội.

Radar mảng pha chủ động Poliment 5P-27 cho phép giám sát 360 độ, theo dõi nhiều mục tiêu cùng lúc. Thiết kế tàu ứng dụng công nghệ tàng hình, giảm diện tích phản xạ radar, khiến đối phương khó phát hiện.

Ngoài ra, tàu có sân đáp, nhà chứa cho trực thăng Ka-27/Ka-29/Ka-31 phục vụ trinh sát và săn ngầm; cùng hệ thống tác chiến điện tử, 5P-42 Filin và các biện pháp đối kháng tăng khả năng sống sót.

“Lời đáp trả” với Mỹ và phương Tây

Tàu Đô đốc Amelko được đặt theo tên Đô đốc Nikolai Amelko, chỉ huy hải quân Liên Xô. Thiết kế Dự án 22350 do Cục thiết kế Severnoye khởi động từ năm 2003, nhằm thay thế tàu Krivak và Neustrashimy thời Liên Xô. Mục đích của dự án là nhằm chế tạo các tàu chiến có khả năng thích ứng cao, có thể hoạt động ở vùng biển rộng và vùng biển xa.

Đô đốc Amelko có lượng giãn nước tiêu chuẩn 4.500 tấn, đầy tải 5.400 tấn, tốc độ 29 hải lý/giờ (53,7 km/h), tầm hoạt động 4.500 hải lý (8.334 km). Tàu có thủy thủ đoàn 170 người, khả năng hoạt động độc lập 30 ngày. Quá trình phát triển gặp nhiều khó khăn do lệnh trừng phạt, buộc Nga phải tự chủ công nghệ. Con tàu sử dụng động cơ lai diesel – turbine khí M55R CODAG do NPO Saturn sản xuất, mạnh hơn các thế hệ trước.

Theo ông Stepanov, việc hạ thủy tàu Đô đốc Amelko là phản ứng của Nga trong bối cảnh các tàu khu trục lớp Arleigh Burke - xương sống của hạm đội mặt nước Mỹ, đang liên tục triển khai vũ khí chính xác, đặc biệt là tên lửa hành trình đa năng Tomahawk, tại vùng biển Thái Bình Dương.

“Các hệ thống mới đang được đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu để đảm bảo an ninh vùng biển của chúng tôi. Phối hợp với hải quân các đồng minh chủ chốt, chúng sẽ đảm bảo các cuộc tuần tra hàng hải nhất quán và bảo vệ giao thông hàng hải, bao gồm các tuyến đường thương mại và kinh tế, mà phương Tây đang tìm cách phong tỏa”, ông Stepanov nhận định.

Hạm đội Thái Bình Dương Nga (đặt căn cứ tại Vladivostok) vận hành cả tàu chiến thời Liên Xô và các tàu hiện đại, trong đó khinh hạm lớp Gorshkov như Amelko là lực lượng chủ lực mới.

Việc biên chế Đô đốc Amelko sẽ giúp Nga tăng cường sức mạnh hải quân tại Thái Bình Dương, trực tiếp thách thức ưu thế hải quân Mỹ vốn ít bị Nga đối trọng trong những năm gần đây.

Năm 2024, khinh hạm Đô đốc Gorshkov từng cùng tàu ngầm hạt nhân Kazan thăm cảng Havana (Cuba), đồng thời tập trận bắn tên lửa chính xác cao trên Đại Tây Dương, khiến Mỹ theo dõi sát sao.

Sự xuất hiện của khinh hạm Amelko và các tàu cùng lớp không chỉ nhằm răn đe đối thủ, mà còn nằm trong chiến lược dài hạn xây dựng “Hải quân Biển xanh” của Nga.

Nga phô diễn dàn khí tài: Từ vũ khí siêu vượt âm tới tên lửa tầm trung hậu INF

VOV.VN - Siêu thanh, tàu ngầm, oanh tạc cơ cùng một số thế hệ vũ khí mới được triển khai sau khi Nga chấm dứt lệnh hoãn hiệp ước vũ khí hạt nhân INF.