cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Khi điểm 29 vẫn trượt đại học: Nghịch lý đến từ đâu?
Cập nhật: 3 giờ trước
Ứng phó bão số 5: 12 địa phương ven biển cấp tốc hộ đê
Bão số 5 tương đối đặc biệt, mức độ nguy hiểm không kém bão Yagi
VOV.VN - Nhiều ngành top đầu năm 2025 ghi nhận điểm chuẩn chạm trần 29-30 điểm, khiến hàng loạt thí sinh đạt kết quả xuất sắc vẫn phải “ngậm ngùi trượt”. Nguyên nhân không chỉ ở mức độ cạnh tranh mà còn nằm trong cơ cấu chỉ tiêu và sự ưu tiên khác biệt giữa các phương thức tuyển sinh.
Trong đợt công bố điểm chuẩn đầu tiên năm 2025, không ít ngành khiến thí sinh “choáng váng” khi đặt ngưỡng trúng tuyển tuyệt đối - 30 điểm cho ba môn thi.
Các ngành lấy điểm chuẩn tuyệt đối gồm: Sư phạm Tiếng Anh và Sư phạm Tiếng Anh (Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội), Quan hệ quốc tế (Học viện Khoa học quân sự), Y khoa (Học viện Quân y), Sư phạm Tiếng Anh và Sư phạm Tiếng Trung (Trường Ngoại ngữ - Đại học Huế).
Ngoài ra, nhiều ngành cũng có điểm chuẩn vượt ngưỡng 29 như: Ngôn ngữ Nga (Học viện Khoa học quân sự, 29,17 điểm), Khoa học dữ liệu & Trí tuệ nhân tạo (ĐH Bách khoa Hà Nội, 29,39 điểm), Trí tuệ nhân tạo (ĐH CNTT - ĐHQG TP.HCM, 29,91 điểm học bạ; 29,6 điểm xét điểm thi), hay Khoa học máy tính (ĐH KHTN - ĐHQG TP.HCM, 29,92 điểm khối A00).
Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, năm nay có tới vài chục phương thức cùng 340 tổ hợp xét tuyển (so với 250 tổ hợp của năm trước), tạo ra sự mù mờ và khó dự đoán trong kết quả, nhất là khi các phương thức và tổ hợp chồng chéo, chuyển đổi lẫn nhau. Bên cạnh đó, số lượng nguyện vọng quá lớn cũng làm tỷ lệ “ảo” tăng cao. Việc lần đầu tiên triển khai hệ thống quy đổi điểm theo bách phân vị, càng khiến nhiều thí sinh thêm lo lắng.
Đánh giá từ các trường đại học cũng cho thấy bức tranh tuyển sinh năm nay nhiều bất ngờ, khi điểm chuẩn tăng cao bất chấp phổ điểm tốt nghiệp THPT giảm.
ThS Cù Xuân Tiến, trưởng phòng tuyển sinh và công tác sinh viên Trường đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP.HCM) nhận định: “Theo quan sát, những trường sử dụng nhiều phương thức xét tuyển thường có mặt bằng điểm chuẩn cao hơn, do quy đổi bách phân vị toàn quốc đưa điểm về thang 30. Năm nay, UEL nhận tới hơn 65.000 nguyện vọng, tăng gần 71% so với năm trước; riêng số thí sinh nộp IELTS hợp lệ tăng gấp 3,7 lần. Ở phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT, điểm chuẩn cao nhất lên tới 28,08 cho ngành Kinh doanh quốc tế (chuyên ngành logistics quốc tế). Trong khi đó, ở phương thức đánh giá năng lực, có tới 20 ngành đạt trên 900 điểm. Như vậy, để trúng tuyển, thí sinh buộc phải đạt trung bình tối thiểu 8,3 điểm/môn - tức là học lực giỏi trở lên”.
Tương tự, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, cho rằng nguyên nhân chính đến từ sự mất cân đối trong cơ cấu chỉ tiêu. Hiện nhiều trường phía Nam dành tới 40–60% chỉ tiêu cho xét học bạ, tuyển thẳng hoặc kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL) của ĐHQG TP.HCM, khiến chỉ tiêu xét bằng điểm thi tốt nghiệp THPT ngày càng ít.
Điều này dẫn tới tình trạng “cung ít - cầu nhiều”, làm điểm chuẩn tăng vọt, đặc biệt ở những ngành “nóng” như Công nghệ thông tin, Bán dẫn, Kinh tế, Luật. Thêm vào đó, năm nay có hơn 7,6 triệu nguyện vọng đăng ký (chiếm hơn 73% tổng số thí sinh), càng tạo sức ép cạnh tranh khốc liệt.
Theo phân tích của các chuyên gia giáo dục, việc nhiều thí sinh đạt điểm thi tốt nghiệp THPT rất cao nhưng vẫn không trúng tuyển đại học bắt nguồn từ một số nguyên nhân chính. Thứ nhất, sự mất cân đối trong cơ cấu chỉ tiêu. Chỉ tiêu xét bằng điểm thi tốt nghiệp THPT bị co hẹp đáng kể, đẩy điểm chuẩn lên mức gần tuyệt đối. Đây là nguyên nhân trực tiếp tạo nên hiện tượng “điểm cao vẫn trượt”.
Thứ hai, sự bất bình đẳng về cơ hội tiếp cận phương thức tuyển sinh. Học sinh thành phố có nhiều thuận lợi trong việc tham gia kỳ thi ĐGNL hoặc sở hữu chứng chỉ quốc tế, trong khi học sinh nông thôn, vùng khó khăn chủ yếu trông cậy vào kết quả thi tốt nghiệp THPT. Những em chỉ dựa vào điểm thi tốt nghiệp THPT gần như “không có cửa” nếu không đạt mức gần tuyệt đối 28-29 điểm. Điều này tạo khoảng cách vùng miền và làm bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục đại học.
Thứ ba, chất lượng đầu vào từ các phương thức chưa đồng đều. Xét học bạ - vốn chiếm tỷ trọng lớn nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ bị “làm đẹp”, không phản ánh đúng năng lực thực chất. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến sự công bằng với thí sinh mà còn đặt ra thách thức lớn đối với chất lượng đào tạo tại các trường đại học.
TS Lê Viết Khuyến - Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam, Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học Bộ GD&ĐT cũng cho rằng, mùa tuyển sinh 2025 bị đánh giá là phức tạp, khó lường chủ yếu vì có quá nhiều phương thức và tổ hợp xét tuyển. Để khắc phục cho mùa tuyển sinh tới, ông Khuyến kiến nghị Bộ GD-ĐT cần công bố quy chế và đề án tuyển sinh sớm, đảm bảo ổn định và hạn chế thay đổi hàng năm. Ngoài ra, cần nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế quy đổi điểm giữa các phương thức nhằm đảm bảo công bằng và minh bạch, đồng thời vẫn giữ được quyền tự chủ nhất định cho các trường. Đồng thời, các trường cũng nên chủ động công bố phương thức tuyển sinh từ sớm để giúp thí sinh có định hướng rõ ràng
Ngoài ra nhiều chuyên gia cho rằng, cần có giải pháp đồng bộ để vừa đảm bảo công bằng, vừa nâng cao chất lượng tuyển sinh. Cụ thể như, cân đối lại cơ cấu chỉ tiêu tuyển sinh: Các trường đại học cần phân bổ hợp lý hơn giữa các phương thức, tránh tình trạng lệch quá nhiều về xét học bạ hoặc ĐGNL. Bộ GD&ĐT nên quy định khung, đảm bảo một tỷ lệ tối thiểu cho xét tuyển bằng điểm thi THPT – phương thức phổ quát và công bằng nhất.
Tiếp đến là, mở rộng phạm vi tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực: ĐHQG Hà Nội, ĐHQG TP.HCM và các trường có kỳ thi riêng cần mở rộng điểm thi ra toàn quốc, giúp học sinh vùng xa giảm chi phí đi lại và có cơ hội tiếp cận công bằng hơn.
Cuối cùng là cần nâng chuẩn xét học bạ và giám sát chất lượng: Cần có cơ chế kiểm chứng học bạ, hạn chế tình trạng “làm đẹp” điểm số. Một số ý kiến đề xuất bổ sung bài kiểm tra chuẩn hóa đi kèm, hoặc chỉ dùng học bạ như tiêu chí phụ thay vì chiếm tỷ lệ lớn trong tuyển sinh.
Có thể nói, đa dạng hóa phương thức tuyển sinh là xu thế tất yếu, nhưng phải đặt trong nguyên tắc công bằng và đảm bảo chất lượng. Mỗi trường cần công khai minh bạch chỉ tiêu cho từng phương thức, đồng thời có đánh giá định kỳ để điều chỉnh, nhằm vừa tạo cơ hội bình đẳng cho thí sinh và chất lượng đào tạo.
Từ khóa: điểm chuẩn, trường đại học, điểm chuẩn cao, công bố điểm chuẩn, trượt đại học , xét tuyển
Thể loại: Xã hội
Tác giả: thu hằng/vov.vn
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
