Bên cạnh con đường của Khu Kinh tế Đông Nam tỉnh Quảng Trị qua xã Triệu Trạch của huyện Triệu Phong có nhiều đồi cát trắng. Nơi đây, dân cư thưa thớt, chỉ có ít rừng trồng phòng hộ trên những đồi cát trắng. Đây là địa điểm thuận lợi cho các đối tượng khai thác cát trắng trái phép.

Ông Lê Văn Mẫn, Chủ tịch UBND xã Triệu Trạch, huyện Triệu Phong cho rằng, trên địa bàn xã có 1.500ha đất nằm trong Khu Kinh tế Đông Nam tỉnh Quảng Trị là cát trắng và rừng trồng phòng hộ. Tình trạng khai thác cát trái phép xảy ra thường xuyên.

“Khó khăn trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn là địa bàn rộng, các tuyến đường thì thuận lợi nên khi xã phát hiện ra các trường hợp vi phạm, đến nơi, thì người ta cũng có các hành vi đối phó, tức là đổ đất cát xuống, bỏ chạy hoặc đi chuyển ra khỏi vị trí xúc rồi. Rất khó khăn cho các cơ quan chức năng lập biên bản xử lý hành chính”- ông Mẫn nói.

Từ đầu năm 2022 đến nay, Công an huyện Triệu Phong đã phát hiện 16 trường hợp vi phạm về khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát trắng trái phép, trong đó, riêng xã Triệu Trạch có 13 vụ/13 đối tượng. Đầu tháng 5 vừa qua, UBND huyện Triệu Phong đã có văn bản gửi 6 xã nằm trong Khu Kinh tế Đông Nam Quảng Trị đề nghị các địa phương tăng cường các biện pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm tình trạng khai thác cát trái phép. UBND huyện Triệu Phong giao Công an huyện, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện phối hợp với các địa phương xử lý triệt để các trường hợp vi phạm.

Bà Lê Nữ Mai Trinh, Phó trưởng Phòng Tài Nguyên và Môi trường huyện Triệu Phong cho biết, địa phương đã xử lý kiên quyết nhiều trường hợp nhưng chưa thể ngăn chặn tình trạng này: “Người dân cũng lén lút ngoài giờ hành chính để mà tránh các lực lượng kiểm tra để khai thác. Phòng đã tham mưu Ban Chỉ huy huyện ban hành văn bản chỉ đạo, tăng cường công tác quản lý, công tác tuyên truyền người dân không thực hiện khai thác trái phép và có tuần tra, kiểm tra xử lý nghiêm đối với các trường hợp khai thác trái phép này.”

Khu Kinh tế Đông Nam tỉnh Quảng Trị có diện tích rộng lớn, trải dài theo bờ biển tỉnh Quảng Trị. Tháng 11/2023, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định phê duyệt khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia, trong đó Khu Kinh tế Đông Nam Quảng Trị chiếm tới 50% khối lượng cát trắng dự trữ. Ông Nguyễn Đức Thiện, Phó Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Quảng Trị cho biết, quyết định của Thủ tướng Chính phủ về khu vực dự trữ khoáng sản cát trắng này càng đặt ra yêu cầu cao về quản lý tài nguyên khoáng sản trong khu vực. Vì vậy Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Quảng Trị phối hợp với các địa phương ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép.

 “Chúng tôi đã thành lập những nhóm zalo của 17 xã thuộc khu kinh tế Đông -Nam của chúng tôi. Các xã là có thông tin lên nhóm Ban Quản lý kinh tế cũng có thể nắm được mà huyện cũng có thể nắm được. Từ đó, phối hợp với nhau và thực hiện quy chế quản lý về tài nguyên môi trường ở trong khu vực này”- ông Thiện nói.