Dự và chủ trì Diễn đàn có ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; ông Vũ Đức Đam, Phó Thủ tướng Chính phủ; ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH; ông Phạm Tất Thắng, Phó Trưởng ban thường trực Ban dân vận T.Ư; anh Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, anh Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam cho biết, đây là diễn đàn mở màn cho chủ trương tổ chức các diễn đàn chính sách quốc gia về thanh niên hằng năm.

Theo Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) đến năm 2025 có 85 triệu việc làm trên toàn cầu sẽ bị xóa bỏ, nhưng đồng thời có 97 triệu việc làm mới được tạo ra. Theo đó, để đáp ứng yêu cầu của thế giới việc làm mới, ước tính khoảng 50% lao động cần được đào tạo lại và đào tạo nâng cao về kỹ năng, tay nghề.

Trong đó, Việt Nam là nước có dân số trẻ, số người trong độ tuổi lao động chiếm gần 60% dân số, trong đó lực lượng thanh niên đóng vai trò nòng cốt. Qua nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau, thanh niên luôn là lực lượng nhạy bén trong điều chỉnh, đổi mới chính mình, thích ứng, thích nghi nhanh chóng để phát triển nhanh và bền vững hơn.

“Trong bối cảnh nào, thử thách nào, chúng ta vẫn luôn tin tưởng thanh niên sẽ phát huy tinh thần lạc quan, chủ động thay đổi tư duy, cách thức làm việc, biến “nguy” thành “cơ” để đối diện với thời cuộc một cách chủ động nhất”, anh Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, Bí thư thứ Nhất T.Ư Đoàn khẳng định.

Theo anh Tuấn, diễn đàn chính sách quốc gia về thanh niên Việt Nam là một trong các hoạt động nỗ lực và ưu tiên của Quốc hội, Chính phủ Việt Nam trong chủ trương duy trì, phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế, trong đó tạo ra cơ hội cho doanh nghiệp, cho người dân nói chung và thanh niên Việt Nam nói riêng.

“Từ diễn đàn này sẽ góp phần nâng cao nhận thức của thanh niên và toàn xã hội về chính sách đào tạo nghề, cung cấp cho Quốc hội, Chính phủ các cơ sở thực tiễn trong quá trình hoạch định, xây dựng chính sách cho thanh niên ngày càng đáp ứng yêu cầu của thực tiễn hiện nay”, chủ nhiệm Uỷ ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh.

Phát biểu tại Diễn đàn chính sách quốc gia về đào tạo tạo nghề cho thanh niên, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, giai đoạn 2016-2020, tuyển sinh học nghề cả nước đạt trên 11 triệu người, trong đó hơn 22,3% theo học Trung cấp, Cao đẳng chủ yếu là đối tượng thanh niên. Lao động qua đào nghề tham gia vào hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân và đảm nhận được các vị trí công việc phức tạp mà trước đây phải do chuyên gia nước ngoài thực hiện.

Đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn được chú trọng; giai đoạn 2011-2020, cả nước có gần 4,6 triệu lao động nông thôn được hỗ trợ học nghề theo chính sách, trong đó khoảng 57,3% là thanh niên. Chất lượng, hiệu quả đào tạo nghề từng bước được nâng lên, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và thị trường lao động. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp Cao đẳng, Trung cấp có việc làm tăng lên, năm 2020 đạt khoảng 85%...

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, thực tiễn còn đặt ra nhiều vấn đề cần quan tâm giải quyết: tỷ lệ thanh niên có kỹ năng nghề chỉ có 19% so với tỷ lệ bình quân chung của cả nước là 24,1%; lao động trong thanh niên chưa qua đào tạo nghề còn cao, nhất là thanh niên nông thôn chưa tiếp cận được nhiều thông tin đào tạo nghề, cơ hội tìm kiếm việc làm sau đào tạo còn hạn chế; cơ cấu đào tạo còn bất hợp lý về trình độ, ngành nghề, vùng miền, tâm lý thanh niên... 

Đặc biệt, do tác động của đại dịch Covid-19, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động năm 2021 là hơn 1,4 triệu người, trong đó tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 3,22%, tăng 0,54% so với năm 2020, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên là 8,48%, tăng 0,52%... 

Từ thực tế này, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương nghiên cứu và có những giải pháp hiệu quả để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh quốc gia.

“Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Bộ LĐ-TB&XH và Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực hiện thật tốt và giám sát về thực hiện đào tạo nghề cho thanh niên. Đồng thời nghiên cứu, đề xuất kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ ban hành những giải pháp kịp thời tháo gỡ khó khăn, những chính sách đột phá để đẩy mạnh đào tạo nghề cho thanh niên gắn với chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của đất nước”, ông Trần Thanh Mẫn, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội đề nghị.

Diễn đàn chính sách quốc gia về đào tạo tạo nghề cho thanh niên tập trung bàn luận 4 vấn đề quan trọng: Tác động của đại dịch Covid-19 và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đối với công tác đào tạo nghề và tương lai việc làm cho thanh niên; Chính sách và kinh nghiệm của các bộ, ngành, địa phương, đơn vị nhằm chăm lo, hỗ trợ thanh niên trong đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên; Hệ giá trị và hành trang để thanh niên tự tin, thích nghi, thích ứng trong nghề nghiệp, việc làm; Những khuyến nghị, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ xây dựng các chính sách phù hợp để hỗ trợ thanh niên trong đào tạo nghề, xây dựng nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao...