Dịch Covid-19 diễn biến phức tạp khiến học sinh trên cả nước không thể đến trường. Các địa phương đồng loạt chuyển sang hình thức học online. Đây được coi là giải pháp hữu hiệu, song với những học sinh miền núi, học online cũng không hề dễ dàng, bởi đường đến với sóng wifi, 3G của các em còn gập ghềnh, khó khăn.

Từ Bản Háng Á - Rạng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, cứ đều đặn 7h30 và 13h30 mỗi ngày, Tráng A Thỷ (dân tộc Mông), lại mở điện thoại vào phần mềm học trực tuyến với thầy cô trường Dự bị Đại học Dân tộc trung ương ở thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ- nơi em đang theo học. Lớp học của em ở quê không có bàn ghế, bục giảng, bè bạn. Thỷ một mình ngồi trên cây, nơi mỏm đá ở sườn đồi hoặc bãi ngô trên núi... để học tập. Cứ nơi nào “bắt” được mạng internet, sóng 3G, 4G, chỗ đó đều thành lớp học của nam sinh. Có hôm, Thỷ phải đi bộ hơn 3km đường rừng để “hứng” mạng từ bản bên kia sườn núi.

Ở một bản khác thuộc huyện Tuần Giáo (tỉnh Điện Biên) -bản Bản Nát-Quài Cang, nữ sinh Lường Thị Thắm (dân tộc Thái) hằng ngày vừa chăn bò, cắt cỏ, vừa tranh thủ học tập.

Lường Thị Thắm tranh thủ học online khi đi chăn bò, cắt cỏ cho bố mẹ. (Ảnh: NVCC)

Thắm kể, em thường cố ý đuổi bò lên núi xa hoặc leo đồi vài km đến mỏm đá cao để bắt sóng 3G cho ổn định. Có hôm vừa cắt cỏ cho bò, vừa nghe thầy cô giảng, Thắm bị lưỡi liềm cứa vào tay. “Đau mà vẫn vui vì em vẫn được học với thầy cô, để thực hiện tiếp ước mơ vào đại học”, nữ sinh lớp trường Dự bị Đại học dân tộc Trung ương nói.

Thắm cho biết, với những học sinh vùng núi, điều kiện tiếp cận với con chữ thường ngày vốn đã gian nan, khi phải nghỉ học vì dịch Covid-19, mọi việc còn vất vả hơn nhiều phần. Học sinh phải tham giúp việc cho gia đình, có bạn nghỉ học nhiều, bố mẹ bắt tảo hôn. Với mong muốn được bước tiếp vào giảng đường đại học, khi phải nghỉ đến trường, Thắm rất lo bị thiếu hụt kiến thức. Vì thế, khi nhà trường thông báo sẽ tổ chức dạy học từ xa, học tập tương tác trực tuyến với giáo viên, nữ sinh dân tộc Thái vui mừng, nhưng đi kèm niềm lo lắng.

“Học sinh miền núi chúng em vì điều kiện kinh tế khó khăn nên ít bạn có laptop, điện thoại di động cấu hình thấp, đường truyền internet, wifi lại càng không có do hạ tầng kết nối không đảm bảo. Ở nhà em, sóng điện thoại khá yếu, nhiều lúc không có vạch sóng nào. Việc học online vì thế gặp nhiều khó khăn. Nhưng chính niềm khao khát được học tiếp con chữ, em và các bạn trong lớp đã tìm kiếm khắp nơi có sóng 3G tốt, tranh thủ vừa làm việc phụ giúp gia đình, vừa tham gia học tập trên không gian mạng”, nữ sinh Lường Thị Thắm nói.

Học sinh trường Dự bị Đại học dân tộc Trung ương cho biết, trước khi học trực tuyến, em được nhà trường hướng dẫn cài đặt và sử dụng phần mềm Office 365 Education, Shub Classroom, Quizizz và các biện pháp tương tác, kết nối khác với giáo viên. Do nghỉ học bất ngờ, học sinh không mang giáo trình ở trường nội trú về, nên để hỗ trợ các em học tập, nhà trường đã xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn tự học với nội dung tinh giản từ chương trình gốc, để gửi học sinh tự học tập. Một ngày các thầy cô bố trí mỗi lớp thành 2 nhóm, tổ chức 2 ca sáng - chiều để dạy trực tuyến cho học sinh.

“Em học nhóm 2, ca 2 nên trong lúc chờ học có thể làm xong việc nhà rồi tham gia học tập. Nhiều khi đi làm về muộn phải vội vàng ăn cơm để kịp giờ lên lớp buổi chiều. Cũng có vài lần vì mất mạng, mạng yếu mà trễ học, lúc đó em rất sợ bị thầy cô nhắc nhở nhưng thấu hiểu hoàn cảnh của chúng em, thầy cô luôn ân cần động viên, giúp đỡ em vượt qua khó khăn. Các bài giảng online được thầy cô truyền tải một cách ngắn gọn, dễ hiểu nên hỗ trợ tốt việc tự học của chúng em”, Thắm nói.

Còn Giàng A Anh, học sinh trường Dự bị Đại học dân tộc trung ương, người dân tộc H’Mông, ở bản Háng Tày xã Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái do không có điện lưới nên buổi tối phải dùng đèn dầu học bài. Sóng điện thoại kém nên cô trò phải hẹn nhau đúng 8h sáng sau khi Anh đến được chỗ có sóng liên lạc, để gọi điện trao đổi bài với nhau.

Giàng A Anh vẫn miệt mài học bài bên ngọn đèn dầu leo lét. (Ảnh: NVCC)

Không để bất cứ học sinh nào ở lại phía sau

TS Nguyễn Tuấn Anh Phó Hiệu trưởng trường Dự bị Đại học Dân tộc Trung ương cho biết, nhà trường hiện có gần 900 học sinh đến từ 18 tỉnh miền núi phía Bắc theo học.100% các em là người dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn.

Từ tháng 2/2020, trường Dự bị Đại học dân tộc Trung ương đã xây dựng các phương án dạy học từ xa, đảm bảo chất lượng và phù hợp với đặc thù học sinh và điều kiện học tập ở nơi các em sinh sống. Theo đó, nhà trường đã xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn học sinh tự học theo các modul và video hỗ trợ. Tài liệu này tinh giản nội dung chương trình, chỉ giữ những kiến thức cơ bản, cốt lõi, nhằm tạo thuận lợi cho các em trong quá trình tự học tập, tự nghiên cứu.

Hệ thống tài liệu tự học được đăng tải trên không gian học tập trực tuyến chung của nhà trường, gửi email tới từng học sinh và sử dụng phương thức truyền tải khác, để đảm bảo toàn bộ người học đều tiếp cận được. Với những học sinh ở vùng không có điện lưới, internet, tài liệu được gửi đến bằng đường gửi bưu điện. Các giáo viên sẽ chủ động liên lạc với học trò để chắc chắn các em nhận được tài liệu và nhắc nhở học sinh tự học, tự nghiên cứu trước khi tham gia lớp học tương tác trực tuyến.

Thông qua các phần trả bài của học sinh, giáo viên sẽ biết phần kiến thức nào các em đã nắm bắt được, phần nào còn thiếu sót, để từ đó có sự hỗ trợ hợp lý người học khi tổ chức lớp học trực tuyến. Những học sinh không thể tham gia học tương tác hoặc do đường truyền không đảm bảo nên không tham gia được đầy đủ, sau buổi học sẽ được giáo viên chủ động liên lạc để hỗ trợ thêm.

“Nhà trường quyết tâm thực hiện mục tiêu 100% học sinh đều được thầy cô hỗ trợ bằng nhiều hình thức, để các em nắm bắt được đầy đủ kiến thức của chương trình tinh giản. Cứ 2 ngày một lần, nhà trường sẽ xét công nhận kết quả học tập cho học sinh theo từng modul, để nắm bắt khó khăn của các em, nếu thấy cần thiết sẽ chuyển hình thức hỗ trợ hoặc kết hợp nhiều hình thức hỗ trợ, để đảm bảo học sinh được học tập tốt nhất trong điều kiện không thể đến trường. Chúng tôi quyết tâm không để lại phía sau bất cứ học sinh nào, dù điều kiện học tập của các em có khó khăn đến đâu”, TS Nguyễn Tuấn Anh, Hiệu phó trường Dự bị Đại học Dân tộc Trung ương nói./.