Hệ thống phòng thủ tên lửa chiến lược Vòm Vàng (Golden Dome) của Mỹ sẽ gồm 4 tầng phòng thủ – một tầng đặt trên quỹ đạo và ba tầng trên mặt đất – cùng 11 tổ hợp phòng thủ tầm ngắn bố trí tại lục địa Mỹ, Alaska và Hawaii. Thông tin này được hé lộ trong loạt tài liệu trình chiếu của Chính phủ Mỹ mà Reuters tiếp cận được.

Các tài liệu trình chiếu, mang khẩu hiệu “Hành động nhanh, nghĩ lớn!”, được trình bày trước 3.000 nhà thầu quốc phòng tại Huntsville, bang Alabama tuần trước cho thấy độ phức tạp chưa từng có của dự án, vốn đặt mục tiêu hoàn thành vào năm 2028 theo yêu cầu của Tổng thống Donald Trump.

Chi phí dự kiến của “Vòm Vàng” lên tới 175 tỷ USD, song tài liệu cho thấy nhiều yếu tố trong kiến trúc hệ thống vẫn chưa được chốt, như số bệ phóng, số tên lửa đánh chặn, trạm mặt đất và vị trí triển khai.

“Họ có rất nhiều tiền, nhưng vẫn chưa xác định rõ tổng chi phí”, một quan chức Mỹ cho biết. Quốc hội đã phân bổ 25 tỷ USD cho dự án này trong dự luật thuế và chi tiêu thông qua hồi tháng 7 vừa qua và 45,3 tỷ USD nữa được đưa vào đề xuất ngân sách cho năm tài chính 2026.

Lấy cảm hứng từ Vòm Sắt (Iron Dome) của Israel nhưng có quy mô lớn hơn nhiều do thực tế về diện tích lãnh thổ cần bảo vệ và mối đe dọa đa dạng, Vòm Vàng được thiết kế với 4 tầng phòng thủ tích hợp.

Tầng vũ trụ gồm cảm biến và định vị mục tiêu để cảnh báo và theo dõi tên lửa, kết hợp chức năng phòng thủ. Ba tầng mặt đất gồm tên lửa đánh chặn, mảng radar và tiềm năng sử dụng laser.

Một điểm đáng chú ý là bãi phóng tên lửa quy mô lớn mới – dường như đặt tại vùng Trung Tây – dành cho dòng Tên lửa Đánh chặn Thế hệ mới (NGI) do Lockheed Martin chế tạo. Đây sẽ là một phần của “tầng trên” cùng với các hệ thống THAAD và Aegis, cũng do Lockheed sản xuất. NGI là phiên bản hiện đại của mạng lưới phòng thủ tầm giữa GMD – hiện là lá chắn chính chống tên lửa đạn đạo xuyên lục địa từ các quốc gia đối địch.

Mỹ hiện vận hành các bãi phóng GMD tại miền Nam California và Alaska; kế hoạch mới sẽ bổ sung một điểm thứ ba ở Trung Tây để đối phó mối đe dọa gia tăng.

Tài liệu cũng chỉ ra thách thức kỹ thuật như độ trễ liên lạc trong “chuỗi tiêu diệt”. Các tập đoàn Lockheed Martin, Northrop Grumman, RTX và Boeing đều tham gia với các hệ thống phòng thủ khác nhau. Đáng chú ý, SpaceX của Elon Musk không được nhắc tới, dù từng cùng Palantir và Anduril tham gia đấu thầu một phần dự án.

Mục tiêu then chốt của Vòm Vàng là tiêu diệt mục tiêu ngay trong “giai đoạn tăng tốc” – khi tên lửa mới rời bệ phóng và đang leo chậm với đường đi dễ dự đoán, bằng cách triển khai các tên lửa đánh chặn từ quỹ đạo. Tuy Mỹ đã chế tạo cả tên lửa đánh chặn và đầu đạn tái nhập khí quyển, nhưng chưa từng sản xuất phương tiện có thể chịu nhiệt tái nhập đồng thời tiêu diệt tên lửa đối phương.

Tầng phòng thủ cuối – gọi là “tầng dưới” và “Phòng thủ khu vực hạn chế” – sẽ bao gồm radar mới, các hệ thống sẵn có như Patriot, cùng bệ phóng “dùng chung” cho các loại tên lửa đánh chặn hiện tại và tương lai, được thiết kế dạng mô-đun, cơ động và triển khai nhanh mà không cần hạ tầng cố định.

Phó Tư lệnh phụ trách tác chiến của Lực lượng Không gian Mỹ, Tướng Michael Guetlein - người được chỉ định lãnh đạo dự án Vòm Vàng ngày 17/7 - có 30 ngày để lập đội ngũ, 60 ngày để đưa ra thiết kế sơ bộ và 120 ngày để trình kế hoạch triển khai đầy đủ, bao gồm chi tiết về vệ tinh và trạm mặt đất.

Mỹ chi “khủng” cho đội tàu phá băng: Cuộc đua Bắc Cực nóng trở lại

VOV.VN - Đề xuất chi hơn 8,6 tỷ USD để mở rộng hạm đội phá băng cho thấy Mỹ đang tìm cách củng cố vị thế tại Bắc Cực – khu vực ngày càng trở thành mặt trận quan trọng trong cạnh tranh ảnh hưởng với Nga và Trung Quốc.