Ngày 7/3 giá dầu Brent đã bất ngờ chạm mức 139 USD/thùng và nhiều dự báo về khả năng còn tăng cao hơn nữa, nếu căng thẳng Nga - Ukraine và các biện pháp trừng phạt của Mỹ và phương Tây chưa có hồi kết.

Nhằm giảm áp lực tăng giá xăng dầu tại thị trường trong nước trong thời gian tới để giảm áp lực lạm phát và hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, phát triển kinh tế, cơ quan quản lý cần tính tới phương án giảm thuế, phí phù hợp đối với mặt hàng này.

Giá dầu thế giới tăng mạnh, vượt qua ngưỡng 100 USD/thùng trong suốt gần 2 tuần qua, sớm hơn và vượt qua cả những dự báo về khả năng giá dầu tăng trên 100 USD của năm 2022. Theo giới phân tích, giá dầu đã tăng khoảng 60% kể từ đầu năm 2022 tới nay, gây áp lực lạm phát và khả năng suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu - mà Việt Nam không là ngoại lệ.

Cần có ngay những biện pháp mạnh mẽ để giảm đà tăng của giá xăng dầu trong nước - khi vẫn đang còn phải nhập khẩu tới 40% nguồn cung từ thế giới.

Trong bối cảnh nguồn Quỹ bình ổn giá được lập trên cơ sở trích lập từ mỗi lít xăng dầu tiêu thụ, thời gian qua để góp phần kiềm chế đà tăng của giá xăng dầu trong nước, nhiều thời điểm phải vừa “trích” vừa “chi”; trích ít, chi nhiều; thậm chí không trích vẫn chi, dẫn đến “âm quỹ”.

Theo nhiều chuyên gia, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu dầu thô, vì vậy, cần phải tính đến nguồn Quỹ bình ổn giá xăng dầu trong nước trên cơ sở trích nộp từ nguồn dầu thô xuất khẩu để tăng hiệu quả sử dụng Quỹ bình ổn, vừa góp phần chủ động ứng phó với những biến động mạnh giá dầu thế giới, vừa đảm bảo sử dụng hiệu quả, giá trị của nguồn tài nguyên dầu khí của quốc gia.

Trong ngắn hạn, để chủ động điều hành, ứng phó với biến động của giá dầu thế giới, cần tính tới việc giảm thuế, phí phù hợp hơn.

Các tính toán cho thấy, việc Bộ Tài chính dự kiến giảm thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng dầu ở  mức giảm 500 đồng một lít và mặt hàng xăng là 1.000 đồng/lít là thấp, cần phải giảm mạnh hơn nữa. Trong cơ cấu giá xăng dầu, thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng (trừ etanol) đang là 4.000 đồng/lít; Dầu diesel và mazut là 2.000 đồng/lít; Dầu hỏa là 1.000 đồng/lít (Bộ Công Thương - cơ quan điều hành giá xăng dầu đề xuất giảm 50% so với mức thuế BVMT hiện hành).

Nếu giá dầu thế giới tiếp tục “leo thang”, Việt Nam cần tính tới các giả định, dự báo về khả năng giá dầu có thể lên tới 200 USD/thùng, thậm chí 300 USD để có phương án điều chỉnh giảm các loại thuế, phí khác trong cơ cấu giá xăng dầu hiện nay, trong đó có thuế tiêu thụ đặc biệt, bởi xăng dầu là loại hàng hoá tiêu dùng thiết yếu, không nên coi là hàng hoá đặc biệt.

Tuy nhiên, xăng dầu là mặt hàng chiến lược, nguồn cung hữu hạn. Việc sử dụng xăng dầu tiết kiệm và hiệu quả với các chỉ tiêu cụ thể cũng cần được quyết liệt triển khai. Việc chuyển đổi năng lượng thay thế, giảm dần tiêu dùng xăng dầu cũng chính là giải pháp hữu hiệu góp phần đảm bảo nguồn cung, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và giảm chi phí cho loại nhiên liệu đắt đỏ này!./.