Nỗ lực cứu hộ đang diễn ra hết sức khẩn trương sau hai trận động đất lớn làm rung chuyển Vanuatu, khiến Thủ tướng lâm thời nước này Charlot Salwai vừa phải ban bố tình trạng khẩn cấp trong 7 ngày và áp đặt lệnh giới nghiêm trong vòng 12 giờ, ngoại lệ cho các dịch vụ thiết yếu. Ngay lập tức, nhiều quốc gia lên tiếng đề nghị hỗ trợ quốc đảo Nam Thái Bình Dương này.

Các đội cứu hộ hôm nay (18/12) tiếp tục chạy đua với thời gian, đào bới để tìm kiếm những người sống sót bị mắc kẹt trong những tòa nhà đổ nát do động đất tại Vanuatu-quốc đảo hiện có khoảng 320.000 người sinh sống. Hàng chục người bao gồm cảnh sát, nhân viên y tế và tình nguyện viên, đã làm việc xuyên đêm, sử dụng máy xúc, cưa cắt bê tông và bất kỳ dụng cụ nào có thể với hy vọng tìm kiếm thêm người sống sót.

Văn phòng Quản lý Thảm họa Quốc gia của Vanuatu cho hay, 10 tòa nhà ở Port Vila đã bị hư hại nghiêm trọng về mặt kết cấu. Cầu cống bị phá hủy, một số con đường dẫn đến cảng hàng hải quốc tế cũng bị hư hỏng nghiêm trọng, cản trở hoạt động vận chuyển hàng cứu trợ. Các cảnh quay video trên mạng xã hội cho thấy, các phương tiện bị đè bẹp dưới đống đổ nát, những tảng đá nằm rải rác trên đường cao tốc, đất lở gần nhà ga quốc tế của thủ đô Port Vila. Điện, nước và thông tin liên lạc bị gián đoạn.

Nhà báo Dan McGarry tận mắt chứng kiến cảnh hoang tan, đổ nát sau động đất cho biết: "Đó là trận động đất dữ dội nhất mà tôi từng trải qua trong 21 năm sống ở Vanuatu và Quần đảo Thái Bình Dương. Tôi đã chứng kiến rất nhiều trận động đất lớn, nhưng chưa bao giờ ở mức độ như thế này. Vợ tôi, người sinh ra ở Vanuatu, cũng nói rằng đó là trận động đất tồi tệ nhất mà cô ấy từng trải qua trong đời. Thiệt hại mà chúng tôi chứng kiến ở thủ đô còn lớn hơn bất kỳ trận động đất nào tôi từng chứng kiến trước đây".

Các phái đoàn ngoại giao của Mỹ, Pháp, Australia, New Zealand và Anh đặt trụ sở tại một tòa nhà 4 tầng ở Port Vila may mắn không ghi nhận trường hợp thương vong nào, dù tầng trệt của tòa nhà này bị sập do động đất. Hiện tại, một số khu vực của thủ đô đã bình thường trở lại, dù người dân vẫn xếp hàng dài tại các trạm xăng. Do thông tin liên lạc bị gián đoạn, nên hiện tại chưa thống kê chính xác được rằng 2 trận động đất đã cướp đi sinh mạng của bao nhiêu người. Nguồn tin chính phủ sáng nay cho hay, đã có ít nhất 14 người thiệt mạng và 200 người khác bị thương.

Đại diện UNICEF tại Vanuatu Eric Durpaire bày tỏ lo ngại:"Số người chết vẫn sẽ còn tăng lên. Tình hình rất dáng lo ngại với tình trạng các tòa nhà có nhiều vết nứt như thế này. Chính phủ đã ban bố tình trạng khẩn cấp. UNICEF, đang làm việc với chính phủ để xem xét nhiều vấn đề liên quan đến trẻ em. Ngay sau khi động đất xảy ra, chúng tôi đã đến bệnh viện để hỗ trợ cung cấp dụng cụ sơ cứu, lều bạt, vì bệnh viện cũng bị hư hại và kết cấu tòa nhà không ổn định. Mọi người không muốn vào bên trong, vì vậy phải dựng lều bạt bên ngoài".

Giữa lúc Vanuatu chưa đánh giá được toàn diện thiệt hại, Australia là một trong những quốc gia đầu tiên triển khai hỗ trợ. Australia sẽ cử một đội y tế khẩn cấp và các đơn vị tìm kiếm cứu nạn đô thị tới Vanuatu. Một đường dây nóng đã được thiết lập để giúp đỡ những công dân Australia gặp nạn trong động đất.

Bộ trưởng Tài chính Australia Jim Chalmers cho biết: "Chúng tôi nhận được thông tin từ các báo cáo ban đầu cho thấy thiệt hại ở đó là khá lớn. Và theo yêu cầu của chính phủ Vanuatu, chúng tôi đang triển khai công tác hỗ trợ ngay lập tức trong ngày hôm nay. Sự hỗ trợ đó sẽ dưới hình thức các đội tìm kiếm và cứu hộ cũng như hỗ trợ y tế".

Cùng ngày (18/12), Phó thủ tướng New Zealand Winston Peters tuyên bố nước này sẵn sàng cung cấp trợ giúp y tế, quốc phòng và nhân đạo cho Vanuatu. Máy bay do thám quân sự được huy động tới Vanuatu để giúp đánh giá thiệt hại do trận động đất. Trong khi đó, Pháp cũng đang hợp tác với Australia và New Zealand để phối hợp ứng phó với thảm họa.