Cái lạnh của buổi sớm mùa đông cũng không thể làm dịu đi không khí náo nức của thầy và trò tại trường Mầm non Nà Phặc (huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn) bởi hôm nay trường đón một tin vui: công trình nhà vệ sinh của nhà trường được khánh thành và đưa vào sử dụng. 

Các em học sinh trường Mầm non Nà Phặc phấn khởi trong ngày khánh thành nhà vệ sinh

“Em ước trường có nhà vệ sinh mới…”

Được thành lập từ năm 1994 và trải qua một lần tu sửa vào năm 2014, suốt 30 năm qua, điểm trường chính và điểm trường Bản Cầy của trường Mầm non Nà Phặc vẫn không có “nhà vệ sinh” đúng nghĩa. 

“Trước đây điểm trường không có nhà vệ sinh vì khi xây dựng ban đầu không được quy hoạch. Các em học sinh phải đi vệ sinh trong bô ngoài hành lang. Việc này gây ra rất nhiều khó khăn cho các thầy cô trong việc dọn dẹp cũng như đảm bảo vệ sinh cho học sinh,” cô Nguyễn Thị Nga, Hiệu trưởng trường Mầm non Nà Phặc, chia sẻ. 

Đặc biệt, vào những ngày trời mưa rét, việc đi vệ sinh ở ngoài hành lang gió lùa cũng ảnh hưởng tới sức khỏe của các em học sinh theo học tại trường. 

Việc thiếu nhà vệ sinh không phải là trăn trở của riêng thầy cô trường Mầm non Nà Phặc. Cách đó khoảng 3 km, trường TH&THCS Nà Khoang cũng gặp chung vấn đề. Điểm trường chính có 433 em học sinh của cả hai khối tiểu học và trung học cơ sở theo học nhưng chỉ có một nhà vệ sinh chung, gây quá tải trong sử dụng. 

“Vào giờ ra chơi nhà vệ sinh thường khá đông, chúng em phải đợi nhau tới lượt đi vệ sinh khiến thời gian giải lao bị ngắn bớt. Nhà vệ sinh cũng có mùi khó chịu vì mọi người dùng chung quá nhiều,” em Lý A Dương, học sinh lớp 7A1, chia sẻ. 

“Trong suốt những năm qua, nhà trường vẫn luôn mong muốn nhận được sự hỗ trợ để có thể xây dựng nhà vệ sinh cho các con, để các con có điều kiện học tập và sinh hoạt tốt hơn”, cô Nông Thúy Khanh, Hiệu trưởng trường TH&THCS Nà Khoang cho biết. 

Đây cũng là tình trạng chung của nhiều trường học trên cả nước. Kết quả một đợt rà soát toàn quốc của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong năm học 2019 - 2020 về công trình vệ sinh và nước sạch tại trường học cho thấy: Có 30,6% nhà vệ sinh chưa đạt chuẩn và 22,8% nhà vệ sinh chưa được kiên cố hóa. Với tổng cộng 270.695 nhà (phòng) vệ sinh học sinh tại các cơ sở giáo dục vào thời điểm đó, theo tỷ lệ vừa nêu, thì cả nước có tới 82.832 nhà vệ sinh chưa đạt chuẩn và 61.718 nhà vệ sinh chưa được kiên cố hóa.

Nhà vệ sinh trường học đôi khi chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức dẫn tới tình trạng học sinh có tâm lý e ngại, thậm chí sợ đi vệ sinh vì nhà vệ sinh bẩn hoặc thiếu kín đáo. Việc có nhà vệ sinh đủ tiêu chuẩn là điều ước của nhiều em học sinh. 

“Em mong trường có nhà vệ sinh mới để chúng em có thể thoải mái đi vệ sinh vào giờ giải lao,” em Hoàng Ngô Ánh Quốc, học sinh lớp 7A1 trường TH&THCS Nà Khoang, nói. 

Mang “điều ước cho em” tới trường học vùng sâu 

Mong muốn của thầy cô và các em học sinh đã được biến thành sự thật khi vào ngày 31/12/2024 vừa qua, khi 15 nhà vệ sinh cho em đã được Quỹ Vì Tầm Vóc Việt (VSF) phối hợp với Trung tâm Tình nguyện Quốc gia (thuộc Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh), Tỉnh đoàn Bắc Kạn, Tập đoàn TH và Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) khánh thành tại tỉnh Bắc Kạn. 

15 công trình nhà vệ sinh vừa khánh thành trải rộng trên địa bàn 4 huyện: Ngân Sơn, Ba Bể, Pác Nặm và Chợ Đồn. Trong đó, 3 huyện Ngân Sơn, Ba Bể và Pác Nặm là các huyện nghèo của tỉnh với tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo từ 41% tới gần 69%. Đời sống kinh tế và cơ sở hạ tầng, bao gồm điều kiện vật chất tại các trường học trên địa bàn các huyện này, vẫn còn nhiều hạn chế. Đặc biệt, các công trình vệ sinh và cơ sở vật chất phục vụ vệ sinh học đường vẫn chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu của thầy và trò.

Mỗi nhà vệ sinh tự hoại trị giá 60 triệu đồng, được xây dựng theo tiêu chuẩn của Bộ Giáo dục - Đào tạo, gồm hai phòng vệ sinh khép kín riêng biệt cho nam và nữ bên trong và khu vực rửa tay chung phía ngoài. Tại khu vực rửa tay còn có bảng hướng dẫn giúp học sinh rèn luyện thói quen rửa tay đúng cách mỗi ngày. 

Phát biểu tại Lễ khánh thành, cô Nguyễn Thị Nga, Hiệu trưởng trường Mầm non Nà Phặc vui mừng chia sẻ: “Việc được các đơn vị tổ chức, đơn vị đồng hành của chương trình Điều ước cho em trao tặng hai nhà vệ sinh tại điểm trường chính và điểm trường Bản Cầy đã giúp nhà trường tháo gỡ nhiều khó khăn trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ. Thay mặt tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và các bậc cha mẹ học sinh trường Mầm non Nà Phặc, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các cấp lãnh đạo, Quỹ Vì Tầm Vóc Việt, Tập đoàn TH và Ngân hàng TMCP Bắc Á.”

Các công trình vệ sinh được hoàn thiện và đưa vào sử dụng ngay dịp năm mới 2025 sẽ tạo ra điều kiện thuận lợi cho học sinh trong học kỳ mới, giúp các em có môi trường học tập sạch sẽ và an toàn hơn. Việc này không chỉ góp phần bảo vệ sức khỏe mà còn tạo động lực cho các em yên tâm học tập, phát triển toàn diện trong một không gian học đường lành mạnh.

“Trường có nhà vệ sinh mới em vui lắm vì từ giờ có thể thoải mái đi vệ sinh mà không phải xếp hàng đợi các bạn. Nhà vệ sinh mới cũng rất thơm và sạch nữa,” em Lý A Dương vui mừng nói. 

Nhân dịp này, VSF, Tập đoàn TH và BAC A BANK cũng đã trao tặng 3.324 ly sữa cho 174 em học sinh tại trường Mầm non Nà Phặc và 483 em học sinh tại trường Tiểu học và Trung học Cơ sở Nà Khoang, đồng thời tổ chức cho các em học sinh trường Mầm non Nà Phặc trò chơi tìm hiểu về vệ sinh học đường. Thông qua trò chơi, các em đã được học thêm các kiến thức về vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường cũng như kỹ năng sử dụng nước sạch và nhà vệ sinh đúng cách

Bên cạnh 15 công trình nhà vệ sinh cho em vừa được khánh thành, 14 công trình tại Thanh Hoá, 10 công trình tại Lai Châu, 10 công trình tại Hoà Bình và 9 công trình tại Sơn La cũng đang được các bên gấp rút đẩy nhanh tiến độ xây dựng để kịp bàn giao, đưa vào sử dụng trong quý I/2025. 

Dự án 1.000 nhà vệ sinh trường học (“Nhà vệ sinh cho em”) thuộc Chương trình “Điều ước cho em” do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Bộ GD&ĐT, TW Hội Chữ thập đỏ và Đề án Hệ Trí thức Việt số hóa triển khai với sự đồng hành của VSF, Tập đoàn TH và BAC A BANK. Đây là chương trình kêu gọi toàn xã hội chung tay hỗ trợ học sinh và giáo viên tại các địa bàn khó khăn, địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Dự án có tổng trị giá 60 tỷ đồng, triển khai trong 10 năm, từ tháng 4.2021 đến hết năm 2030, với mục tiêu hỗ trợ sửa chữa, xây mới 1.000 nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn cho các trường học thuộc khu vực miền núi, vùng sâu - vùng xa còn nhiều khó khăn. 

Để thực hiện hiệu quả dự án 1.000 nhà vệ sinh trường học, Trung tâm Tình nguyện Quốc gia được Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các bên giao làm đơn vị thường trực, điều phối và tiếp nhận nguồn lực và triển khai. Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp ban hành tiêu chuẩn - quy chuẩn xây dựng nhà vệ sinh trường học và chỉ đạo ngành giáo dục địa phương tham gia đánh giá nhu cầu xây dựng cũng như nghiệm thu công trình hoàn thành. Tập đoàn TH và BAC A BANK - đơn vị tài trợ Dự án xây dựng 1.000 nhà vệ sinh - ủy quyền cho VSF điều phối việc giải ngân kinh phí triển khai dự án này thông qua Trung tâm Tình nguyện Quốc gia.

Danh sách 15 điểm trường được xây mới nhà vệ sinh 

1. Trường THCS Bằng Vân (huyện Ngân Sơn)

2. Trường Mầm non Nà Phặc (huyện Ngân Sơn)

3. Điểm trường Bản Cầy - Trường Mầm non Nà Phặc (huyện Ngân Sơn)

4. Điểm trường Khau Liêu - Trường Mầm non Thượng Quan (huyện Ngân Sơn)

5. Trường TH&THCS Nà Khoang (huyện Ngân Sơn)

6. Trường Tiểu học Vân Tùng (huyện Ngân Sơn)

7. Điểm Hang Slậu - trường TH&THCS Thượng Ân (huyện Ngân Sơn)

8. Trường THCS Vân Tùng (huyện Ngân Sơn)

9. Điểm trường Nà Pán - Mầm non Trung Hòa (huyện Ngân Sơn)

10. Điểm trường Nà Săm - Trường TH Thượng Giáo (huyện Ba Bể)

11. Điểm trường Phiêng Phàng - Trường mầm non Yến Dương (huyện Ba Bể)

12. Điểm trường Đồn Đèn - Trường TH Khang Ninh (huyện Ba Bể)

13. Điểm trường Nà Mặn - Trường phổ thông Dân tộc bán trú TH Công Bằng (huyện Pác Nặm)

14. Trường PTDT Bán trú Xuân Lạc (huyện Chợ Đồn)

15. Điểm trường mầm non Pù Lùng 1 - Trường mầm non Xuân Lạc (huyện Chợ Đồn)