Đô thị thông minh, cần hiện đại cả thiết bị và cách thức quản lý
Cập nhật: 4 giờ trước
Đang cháy lớn trên núi Tà Dôn ở Bình Thuận
Sở Xây dựng Quảng Bình có tỷ lệ thủ tục hành chính chậm xử lý, quá hạn lên đến 28%
VOV.VN - Việc mở rộng mạng lưới camera giám sát sẽ tạo ra một nền tảng dữ liệu phong phú, giúp nâng cao hiệu quả quản lý, là bước đi quan trọng nhằm tăng cường kiểm soát an ninh, ATGT và trật tự đô thị.
Tuy nhiên, một hệ thống giám sát quy mô lớn đặt ra không ít thách thức về đầu tư, quản lý và vận hành đang chờ các cấp chính quyền giải quyết. Dưới góc nhìn của VOV Giao thông, để có một đô thị thông minh, cần hiện đại cả thiết bị và cách thức quản lý.
Những vụ hành hung, gây thương tích được phát hiện và xử lý kịp thời, làm “nức lòng” dư luận; những tuyến đường giảm mạnh vi phạm của người đi xe ô tô nhờ hệ thống “phạt nguội”;… Thời gian qua, hệ thống giám sát, bao gồm camera của cá nhân và của cơ quan chức năng, đã cho thấy hiệu quả quản lý giao thông - đô thị khi áp dụng công nghệ.
Chính vì vậy, việc mở rộng mạng lưới camera giám sát là cần thiết và sẽ mang đến lợi ích to lớn. Camera sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho cơ quan chức năng trong các vụ việc vi phạm pháp luật, từ hành vi trộm cắp nhỏ lẻ đến tội phạm nghiêm trọng hơn. Nhiều đô thị lớn trên thế giới đã triển khai mô hình này và đạt hiệu quả rõ rệt trong việc giảm tỷ lệ tội phạm.
Với giao thông, camera giám sát không chỉ giúp kiểm soát tốt hơn tình trạng vi phạm, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, mà còn là cơ sở dữ liệu quan trọng cho các ban, ngành chức năng tổ chức giao thông hợp lý hơn, giảm thiểu ùn tắc. Ngoài ra, giám sát môi trường và hạ tầng đô thị cũng là một lợi ích phải kể đến, từ theo dõi tình trạng xả rác trái phép, kiểm soát ô nhiễm đến giám sát hoạt động xây dựng,…
Tuy nhiên, bên cạnh viễn cảnh một thành phố thông minh đầy hứa hẹn, việc triển khai hệ thống camera giám sát cũng đặt ra nhiều thách thức. Trong đó, vấn đề kỹ thuật cần được đặt lên hàng đầu để quản lý và vận hành tốt một hệ thống đồ sộ. Hàng vạn camera đồng nghĩa một khối lượng dữ liệu khổng lồ cần được lưu trữ và phân tích. Nếu thiếu một nền tảng công nghệ hiện đại, đủ khả năng xử lý thông minh thì việc giám sát có thể trở nên kém hiệu quả, thậm chí tạo ra một hệ thống “trang trí” hơn là thực sự hữu dụng.
Ngoài ra, không thể không nhắc đến “bài toán” kinh phí. Lắp đặt camera không chỉ đơn thuần là gắn thiết bị lên cột đèn hay tòa nhà, đằng sau đó là một chuỗi vận hành phức tạp. Ngoài kinh phí ban đầu, Hà Nội cần dự trù ngân sách cho việc bảo trì, nâng cấp hệ thống, đào tạo nhân lực vận hành - một kế hoạch tài chính thực sự minh bạch, hiệu quả. Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia cho thấy, nếu không có lộ trình đầu tư hợp lý thì hệ thống dễ bị lỗi thời, thiếu tính bền vững và không phát huy hiệu quả như kỳ vọng.
Một nghi ngại khác cũng được dư luận đặt ra là quyền riêng tư. Một thành phố với hàng vạn “mắt thần” theo dõi liệu có khiến người dân cảm thấy an toàn hơn hay tạo ra cảm giác bị giám sát quá mức? Để triển khai một hệ thống giám sát trên diện rộng, điều cần làm không chỉ là lắp đặt, vận hành, mà còn phải có những quy định chặt chẽ về quyền tiếp cận dữ liệu, ngăn chặn nguy cơ lạm dụng hoặc rò rỉ thông tin cá nhân. Bởi không ai muốn một ngày nào đó, hình ảnh của mình bị khai thác với mục đích ngoài tầm kiểm soát.
Để biến hệ thống camera giám sát thành một phần của đô thị thông minh thực sự, Hà Nội cần làm rõ những vấn đề này ngay từ bây giờ. Cụ thể, cần có một khung pháp lý nghiêm ngặt về việc thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu giám sát, đảm bảo mục tiêu an ninh nhưng không vi phạm quyền cá nhân. Đồng thời, không thể thiếu sự đầu tư vào công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), giúp hệ thống có khả năng tự động nhận diện hành vi vi phạm thay vì chỉ ghi hình đơn thuần, giảm tải sức người và nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm.
Ngoài cơ sở dữ liệu, phân tích, sử dụng, kết nối và chia sẻ, một trung tâm chỉ huy thông minh với tất cả bộ phận cấu thành đều thông minh là yêu cầu bắt buộc từ khi xây dựng đề án đến triển khai, vận hành; giúp kết nối các dữ liệu thành một hệ thống hiệu quả. Bênh cạnh đó, cần cơ chế giám sát sử dụng dữ liệu, vì để xử lý vi phạm thì sự công bằng, minh bạch là yếu tố cần được đặt lên hàng đầu. Công tác truyền thông đến người dân cũng cần được đẩy mạnh để tạo sự đồng thuận và tránh những hiểu lầm không đáng có.
Xa hơn, cần có những công cụ pháp lý đủ mạnh để phát huy hiệu lực của camera giám sát. Bởi hiện nay, nhiều vi phạm về xả rác, phóng uế, thả rông vật nuôi… rất khó xử lý kể cả khi “bắt tại trận”, vì thiếu cơ chế bắt buộc người vi phạm nộp phạt. Vì vậy, các ban, ngành, địa phương cần tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh chế tài xử lý vi phạm, để những quy định trên giấy thực sự đi vào cuộc sống, và lúc ấy, hình ảnh được camera ghi lại mới thực sự có giá trị.
Một thành phố cần nhiều thời gian để trở nên “thông minh” hơn. Việc Hà Nội triển khai hơn 40.000 camera giám sát có thể trở thành một bước tiến lớn, nhưng nếu không có chiến lược rõ ràng, triển khai thiếu cẩn trọng thì chặng đường có thể còn dài, thậm chí có thể trở thành gánh nặng tài chính và gây ra những hệ lụy không mong muốn. Dẫu khó khăn nhưng đây đòi hỏi của thực tiễn phát triển xã hội, là nhiệm vụ mà người dân đặt ra để các cấp chính quyền thành phố phải hoàn thành với sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Từ khóa: Đô thị , đô thị thông minh, camera giám sát, thiết bị hiện đại, quản lý, Hà Nội, phát triển đô thị,ATGT
Thể loại: Xã hội
Tác giả: minh hiếu/vov-giao thông
Nguồn tin: VOVVN