Chất vấn Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL Nguyễn Văn Hùng tại  phiên họp thứ 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều nay (10/8), nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lo lắng vấn đề xuống cấp về đạo đức và văn hóa ứng xử, xây dựng nếp sống văn hóa và bảo tồn, phát triển văn hóa xã hội.

“Đạo đức học đường, có hành vi thiếu văn hóa ngay trong lĩnh vực giáo, gian lận thi cử hay hành hung nhân viên y tế... làm cho hình ảnh “hai người thầy” bị ảnh hưởng nghiêm trọng” – đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình) nêu thực tế và đề nghị muốn biết suy nghĩ của Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL và Bộ trưởng GD-ĐT.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy - Ủy viên Thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội cũng nhấn mạnh, sự xuống cấp văn hóa, đạo đức được chỉ ra từ lâu song chưa ngăn chặn được. Vấn đề này không phải chỉ một ngành có thể giải quyết được, song với vai trò của mình, Bộ trưởng thấy trách nhiệm của mình đến đâu? 

Nữ đại biểu đoàn Đà Nẵng cũng đặt câu hỏi: “Có ý kiến cho rằng Bộ chưa thực sự quan tâm lĩnh vực gia đình. Quan điểm của Bộ trưởng như thế nào?”

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, văn hóa là lĩnh vực rất rộng, liên quan nhiều cấp, nhiều ngành. Bộ VH-TT-DL quản ý nhà nước thông qua việc tham mưu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, tăng công tác thanh tra, kiểm tra.

Ông Nguyễn Văn Hùng cũng khẳng định, Bộ VH-TT-DL phải chủ động phối hợp, liên kết với các bộ ngành, tổ chức đoàn thể để thực hiện hiệu quả hơn. Thời gian qua, Bộ VH-TT-DL đã ký với Bộ GTVT về xây dựng văn hóa giao thông, với Bộ GD-ĐT liên quan văn hóa học đường, hay Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về văn hóa trong công nhân và người lao động… nhằm tạo ra sức mạnh, đề cao vấn đề các ngành, các cấp cùng chung tay xây dựng môi trường văn hóa.

Đây cũng là nội dung trọng tâm của năm 2022 và những năm tiếp theo, trong đó lựa chọn đơn vị cơ sở, thôn, bản, ấp – nơi nuôi dưỡng sinh hoạt, giáo dục hình thành các nếp sống văn hóa.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng thông tin, hiện nhiều địa phương có nhiều cách làm sáng tạo: Hà Nội cấp cho khu phố 70 triệu đồng để hình thành thành khu phố văn hóa thực chất, chọn vấn đề khó để xử lý như môi trường. Nghệ An chi 30 triệu đồng cho thôn bản xây dựng văn hóa. Từ đó môi trường văn hóa đi vào thực chất hơn, tránh công nhận khu phố văn hóa, làng bản văn hóa mà chưa đi vào thực chất.

Liên quan đến văn hóa gia đình, ông Nguyễn Văn Hùng cho biết Bộ có Vụ Gia đình với chức năng tham mưu quản lý nhà nước về lĩnh vực văn hóa trong gia đình. Tuy vậy, gia đình chịu nhiều yếu tố tác động và nhiều cơ quan quản lý khác nhau, nhiều bộ luật chi phối nên “có tính giao thoa trong phân bổ, nói gia đình không chỉ có văn hóa”.

Triển khai Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 24/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác xây dựng gia đình trong tình hình mới, các cấp ủy đang tích cực lãnh đạo thực hiện. Bộ có quyết định tổ chức thực hiện nội dung này theo hướng gắn kết chặt chẽ hơn với các đơn vị như Hội Phụ nữ, Người cao tuổi, Đoàn thanh niên… để giữ cho được truyền thống, “nếp nhà”.

“Lĩnh vực rộng chứ không phải Bộ không quan tâm” – Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định.

Tranh luận lại, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy dẫn báo cáo mà Bộ trưởng gửi đến đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn có tới 9/27 trang nói về xuống cấp về đạo đức và văn hóa ứng xử, xây dựng nếp sống văn hóa và bảo tồn, phát triển văn hóa xã hội.

“Đọc xong tôi thấy lo lắng. Vì trách nhiệm không chỉ riêng của Bộ nên tôi mới hỏi 2 phần: Trách nhiệm của Bộ VH-TT-DL tới đâu và Bộ trưởng có kiến nghị gì thay đổi thực trạng cơ quan quản lý nhà nước lĩnh vực này không đủ thẩm quyền, còn cơ quan đủ thầm quyền lại không có trách nhiệm” – bà Kim Thúy nói.

Nữ đại biểu cũng khẳng định vấn đề đặt ra là quan tâm “đủ” hay chưa chứ không phải “không quan tâm”, thể hiện ở nguồn lực con người làm công tác gia đình và chi phí cho lĩnh vực này. Bởi, trong khoảng trên 5 tỷ đồng mỗi năm thì mục chi cho gia đình trong 15 năm qua chưa năm nào tới 0,05% chi cho lĩnh vực văn hóa.

Cũng phát biểu tranh luận thêm về văn hóa gia đình, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) nhấn mạnh đây là vấn đề hệ trọng trong sinh hoạt gia đình hiện nay. “Môi trường văn hóa bị xâm hại không chỉ ở nhà trường, ngoài xã hội mà cả trong gia đình. Thuần phong mỹ tục, sinh hoạt cũng khác; thậm chí trong giới văn nghệ sĩ trong ngành văn hóa của Bộ trưởng hiện nay cũng có bà con phàn nàn” – đại biểu nêu ý kiến.