Cerro Dominador là tên gọi 1 nhà máy điện tập trung có tổng công suất 210 MW, bao gồm nhà máy điện mặt trời (CSP Cerro Dominador) công suất 110 MW kết hợp với nhà máy pin quang điện (PV Cerro Dominador) 100 MW mới được đưa vào vận hành tại María Elena thuộc vùng Antofagasta của Chile.

Dự án nhiệt điện mặt trời khổng lồ đầu tiên ở Mỹ Latinh này đã được chính phủ Chile phê duyệt năm 2013 và được Abengoa Solar Chile - một chi nhánh Tập đoàn đa quốc gia Abengoa Tây Ban Nha - khởi công xây dựng tháng 5/2014 trên khu đất rộng 1.000 ha.

Tháng 5/2018, đối tác năng lượng toàn cầu của EIG đã đóng khoản tài trợ 758 triệu USD và Abengoa hợp tác với Acciona, để khởi động lại việc xây dựng và thực hiện giai đoạn 2 của CSP Cerro Dominador diễn ra vào tháng 6/2018. Trong số các nhà tài trợ có Natixis, Deutsche Bank, Société Générale, ABN AMRO, Banco Santander, Commerzbank và BTG Pactual.

Tháng 2/2020, quá trình nấu chảy 45.000 tấn muối trong kho nhiệt được bắt đầu. Cuối tháng đó, thiết bị thu năng lượng mặt trời nặng 2.300 tấn đã được nâng lên độ cao 220 mét trong tháp trung tâm của khu phức hợp, làm cho tháp có tổng chiều cao 252 mét - là công trình nhân tạo cao thứ hai ở Chile sau Gran Torre Costanera.

Dự án CSP Cerro Dominador được lắp đặt 10.600 gương, trải rộng trên diện tích 700 ha bao quanh tòa tháp trung tâm tại vùng Antofagasta - phía Bắc Chile trên sa mạc Atacama - một trong những nơi khô hạn nhất với bức xạ mặt trời cao nhất trên Trái Đất, có thể tiết kiệm phát thải hơn 400.000 tấn CO2 mỗi năm. Với diện tích bề mặt phản chiếu mỗi mặt là 140 m2, các tấm gương sẽ “bám” theo mặt trời trên 2 trục và tập trung năng lượng mặt trời vào bộ thu nằm ở trên tháp trung tâm có công suất 110 MW.

Các tấm gương tập trung bức xạ mặt trời vào 1 bộ thu ở phần trên của tháp, nơi nhiệt được truyền đến các muối nguội chứa trong 2 bể để làm nóng chảy chúng; nhiệt độ đầu vào và đầu ra của đầu thu sẽ lần lượt là 300 độ C và 550 độ C. Các muối nóng chảy sau đó truyền nhiệt trong bộ trao đổi nhiệt thành hơi nước quá nhiệt, cung cấp cho tuabin biến đổi động năng của hơi nước thành năng lượng điện theo nguyên lý chu trình mang tên Rankine. Cerro Dominador là nhà máy điện CSP có kho chứa lớn nhất ở Mỹ Latinh. Cơ sở có tổng diện tích 1.484.000 m2 đã được nối lưới vào tháng 4/2021.

Nhà máy sẽ có một hệ thống lưu trữ tiên tiến cho phép sản xuất điện đến 17,5 giờ mà không cần bức xạ mặt trời trực tiếp, cho phép cung cấp nguồn điện ổn định mà không bị gián đoạn, nếu cần. Dự án đảm bảo doanh số bán hàng lên đến 950 GWh mỗi năm. Ngoài ra, nhà máy sẽ có một trạm phụ và đường dây truyền tải.

Nhà máy PV Cerro Dominador công suất 100 MW bao gồm 392.000 tấm pin mặt trời, được gắn trên các thiết bị gá 1 trục trên một khu đất rộng 300 ha. Nhà máy PV bắt đầu đi vào hoạt động với công suất 62 MW và đạt công suất tối đa vào tháng 1/2017, được kết nối với lưới điện Chile vào tháng 8/2017.

Dự án điện mặt trời hỗn hợp thuộc sở hữu của Cerro Dominador - một công ty Chile thuộc quỹ đầu tư do EIG Global Energy Partners có trụ sở tại Mỹ điều hành. APW1 - một liên doanh giữa Abengoa (45%) và EIG (55%), được thành lập để phát triển dự án vào tháng 3/2015. Tuy nhiên, EIG đã nắm toàn quyền sở hữu và kiểm soát dự án vào tháng 10/2016.

Nhà máy Cerro Dominador có tuổi thọ ước tính từ 30 - 50 năm. Chi phí của dự án ước tính khoảng 1 tỷ USD. Chính phủ Chile thông qua CORFO, đang cung cấp 20 triệu USD tài trợ và cũng đang cho mượn đất nơi đặt nhà máy. Chính phủ Chile cũng đàm phán các khoản vay từ Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ, Quỹ Công nghệ Sạch, Ngân hàng Phát triển thuộc sở hữu nhà nước Đức (KfW) và Liên minh châu Âu.

Cerro Dominador cũng được hỗ trợ bởi hợp đồng mua bán điện kéo dài 15 năm, với mức giá 114 USD/MWh bắt đầu từ tháng 1/2019 và thỏa thuận mua bán điện đã được ký với Empresas Copec vào tháng 12/2019 và kéo dài 5 năm kể từ tháng 7/2020.

Được trang bị khả năng lưu trữ nhiệt 17,5 giờ để cung cấp điện liên tục, dự án Cerro Dominador là một phần của chương trình năng lượng tái tạo quốc gia, nhằm cung cấp cho Chile năng lượng sạch hơn, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch như than đá và khí đốt tự nhiên. Cerro Dominador sẽ ngăn chặn việc phát thải khoảng 870.000 tấn CO2 vào khí quyển mỗi năm - tương đương lượng khí thải từ hơn 300.000 ô tô trong 1 năm.

Việc xây dựng, vận hành và bảo dưỡng nhà máy cũng sẽ đóng vai trò là chất xúc tác cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực, tạo ra hơn 1.000 việc làm làm trực tiếp và gián tiếp trong xây dựng, phát triển, vận hành nhà máy cũng như mạng lưới dịch vụ, đóng góp đáng kể vào nền kinh tế địa phương, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong khu vực.

Chương trình dự định nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế của Chile và giảm sự phụ thuộc vào than đá và khí đốt tự nhiên, đồng thời nỗ lực sản xuất 20% điện năng từ các nguồn năng lượng sạch vào năm 2025. Với khả năng sản xuất 210 MW năng lượng tái tạo, tổ hợp Cerro Dominador đủ để đáp ứng nhu cầu sử dụng của 380.000 hộ gia đình.

Theo Tổng thống Chile Sebastian Pinera, để hiện thực hóa các mục tiêu về năng lượng sạch, sẽ có thêm nhiều dự án năng lượng sạch được đưa vào hoạt động ở Chile trong năm 2021, bao gồm việc điện khí hóa phương tiện giao thông công cộng, thay thế năng lượng dựa trên carbon bằng các giải pháp xanh và mở rộng rừng hấp thụ CO2./.