cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Cần hướng đi ổn định cho nghề trồng cây Sơn ta Bắc Kạn
Cập nhật: 27/05/2025
Bà Rịa - Vũng Tàu ngăn chặn vi phạm IUU từ sớm
Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh điều tra, sớm kết luận vụ buôn bán sữa giả
VOV.VN - Cây Sơn lấy nhựa (hay còn gọi là cây Sơn ta) được người dân tỉnh Bắc Kạn đưa vào trồng gần 30 năm qua đã giúp nhiều hộ dân thoát nghèo, từng bước thay đổi cuộc sống. Tuy nhiên, thị trường thiếu ổn định, giá cả bấp bênh do phụ thuộc vào người mua khiến người trồng sơn chưa thể an tâm gắn bó.
Cây Sơn hiện được trồng chủ yếu ở các xã Đồng Lạc, Tân Lập, Quảng Bạch, Nam Cường của huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Loại cây này được người dân trồng từ năm 1997 và trồng đại trà vào năm 2002. Hiện xã Đồng Lạc có khoảng 35-40ha cây Sơn, thời kỳ cao điểm lên tới hơn 70ha.
Bà Hán Thị Ngữ, thôn Nà Ón, xã Đồng Lạc cho biết: Gia đình có khoảng 2ha cây Sơn và thu nhập từ loại cây này đã giúp gia đình thoát diện hộ nghèo: “Gia đình tôi chỉ thu nhập từ cây sơn, mọi chi tiêu trong nhà đều trông từ cây sơn, căn nhà này làm được cũng từ đó ra. Nghề sơn này tuy vất vả, nhưng mà cũng chỉ cần bón phân cho cây là được, chứ không phải đầu tư nhiều như chăn nuôi lợn, gà".
Cây Sơn được người dân ở đây ví von như cây cao su của miền núi. Nhựa cây Sơn sau thu hoạch được dùng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp như sơn tàu thuyền, làm phụ gia trong sản xuất vật liệu cách điện và trong sản xuất đồ mỹ nghệ như làm sơn mài, sơn dầu, sơn phủ các mặt hàng thủ công từ tre, nứa, gỗ...
Tuy nhiên, thị trường nhựa cây Sơn tại địa phương hiện phụ thuộc hoàn toàn vào tư thương; Giá cả cũng lên xuống theo nhu cầu thị trường Trung Quốc. Ông Hoàng Đức Quốc, Chủ tịch Hội Nông dân xã Đồng Lạc cho biết, giá Sơn trung bình 300.000đ-400.000đ/kg. Nhưng khoảng từ 2013-2015, giá Sơn nguyên liệu có lúc xuống 70.000đ/kg khiến hàng chục ha bị chặt bỏ. Năm 2019, giá Sơn bất ngờ tăng đến 500.000đ/kg. Vì vậy, chỉ vài năm qua, diện tích cây sơn của xã đã tăng thêm gần 20ha.
“Tính ra thì cây Sơn này hiệu quả hơn nhiều loại cây trồng rừng khác. Cây Sơn này thời gian chăm sóc ít, chủ yếu là thu hoạch thôi, chăm sóc sau 3 năm đã được thu rồi. Tuy nhiên hiện đầu ra từ phía Nhà nước là không có, chỉ có bán cho tư thương bên ngoài thôi, nếu nhà nước có kênh nào đó thu mua, chế biến sẽ ổn định về giá cả thì rất tốt cho người dân”. - Ông Hoàng Đức Quốc nói.
Sơn là loại cây dễ trồng, có thể tự ươm giống để phát triển diện tích. Cây cho thu hoạch sau khoảng 3 năm trồng và thời gian lấy nhựa lên đến 10 tháng mỗi năm, chỉ trừ lúc rét đậm, cây rụng lá hoặc khi trời mưa. Người dân thường sẽ cắt cây lấy nhựa từ nửa đêm về sáng, cho đến khi có nắng lên. Trung bình khoảng 100 cây sẽ được 1kg nhựa và mỗi ngày bà con có thể gom được từ 1-3kg, nhựa cây sẽ được tư thương đến tận nhà thu mua. Nếu với giá bán trung bình 400.000đ/kg, người dân có thể thu nhập lên đến hơn 300 triệu đồng/ha/năm.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Đồng Lạc, huyện Chợ Đồn cho biết, mặc dù cho hiệu quả kinh tế khá cao, nhưng toàn bộ diện tích cây Sơn ở Đồng Lạc đều do người dân trồng tự phát và thiếu tính bền vững. Thời điểm hiện tại, giá nhựa Sơn lại xuống chỉ còn hơn 200.000đ/kg khiến người dân không còn mấy mặn mà.
“Chúng tôi cũng mong muốn có nhà máy sản xuất, chế biến để tiêu thụ sản phẩm ổn định cho bà con để tránh tình trạng giá cả bấp bênh, phụ thuộc. Nữa là cần có tập huấn kỹ thuật cho bà con. Đồng thời nghiên cứu quy hoạch, phát triển diện tích vì hiện bà con trồng nhưng cũng rất cầm chừng sợ giá bấp bênh, tư thương ép giá. Chúng tôi cũng khuyến cáo bà con giữ và duy trì diện tích, không phá đi nhưng cũng không trồng ồ ạt…” - ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết thêm.
Được người dân duy trì suốt gần 30 năm qua đã cho thấy tiềm năng, giá trị của loại cây trồng này. Tuy nhiên, câu chuyện được mùa mất giá, được giá mất mùa khiến người dân không khỏi băn khoăn trong việc trồng đại trà. Do đó, để cây Sơn có thể phát triển bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao cần sự quan tâm đầu tư, nghiên cứu của chính quyền địa phương. Trong đó, cần có những đánh giá đúng về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nhu cầu thị trường để có quy hoạch, định hướng phát triển vùng trồng cũng như quy mô diện tích. Tránh tình trạng người dân tự phát mở rộng diện tích sau đó lại chặt bỏ theo biến động của giá cả thị trường.
VOV.VN - Ngày 28/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Kạn (PC01) thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối với bị can Hồng Sỹ Hưng, sinh năm 1968, trú tại tổ 2, phường Phan Đình Phùng, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên về tội “Gây ô nhiễm môi trường” quy định tại Điều 235 Bộ Luật hình sự.
Từ khóa: Bắc Kạn, Bắc Kạn, cây Sơn ta, nông dân
Thể loại: Kinh tế
Tác giả: công luận/vov-đông bắc
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
