Trong khuôn khổ Hội nghị ASEAN, tối 12/11, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Lê Hồng Phong, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - Chủ tịch ASEAN đã chủ trì Hội nghị Thượng đỉnh Lãnh đạo nữ ASEAN với chủ đề “Vai trò của phụ nữ trong xây dựng một Cộng đồng ASEAN gắn kết, năng động, bền vững và bao trùm trong thế giới hậu Covid-19”.

Tham dự và phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN AIPA-41 nhấn mạnh, ASEAN cần đặt người phụ nữ vào trọng tâm công cuộc tái thiết và phục hồi; tăng cường vai trò lãnh đạo và tiếng nói của phụ nữ trong các quá trình đưa ra quyết sách, cũng như cần tăng quyền năng kinh tế cho phụ nữ nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển, củng cố sự tự cường của Cộng đồng trước những cú sốc bên ngoài. 

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, trong bối cảnh thế giới tiếp tục hội nhập và liên kết sâu rộng, phụ nữ ngày càng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của mọi quốc gia, cũng như trong giải quyết những thách thức an ninh quốc tế và khu vực. Trên phương diện chính trị-an ninh, dù chỉ chiếm 2% tổng số các nhà đàm phán, hòa giải, song phụ nữ là nhân tố không thể thiếu được trong các tiến trình kiến tạo hòa bình và an ninh bền vững.

Gần đây nhất, vai trò của người phụ nữ lại được khẳng định trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, khi tại các quốc gia có lãnh đạo nữ, tỉ lệ số bệnh nhân tử vong do Covid-19 thấp hơn 6 lần so với các nơi khác.

"Tuy nhiên, ở chiều ngược lại chúng ta đang chứng kiến sự gia tăng các thách thức đối với phụ nữ trên nhiều phương diện, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, mang lại những hệ lụy đa chiều. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, tới 2021 sẽ có 435 triệu phụ nữ và trẻ em gái rơi vào tình trạng nghèo đói, trong đó 47 triệu là do tác động trực tiếp của Covid-19. Điều này xuất phát từ việc phụ nữ là lực lượng đi đầu chăm sóc sức khỏe bệnh nhân nên có tỉ lệ nhiễm dịch cao; đa số lao động nữ làm việc trong những ngành nghề chịu tác động trực tiếp của dịch bệnh như bán lẻ, dịch vụ và khu vực kinh tế không chính thức. Ngoài ra, các chính sách giãn cách xã hội và tập trung nguồn lực quốc gia cho công tác phòng chống dịch cũng đang góp phần làm gia tăng nạn bạo lực gia đình và giảm chất lượng các dịch vụ y tế thiết yếu đối với phụ nữ".

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc mong muốn, tại hội nghị này, các nước cùng chia sẻ và trao đổi ý kiến về các giải pháp để để bảo vệ quyền lợi của phụ nữ trước những hệ lụy tiêu cực từ Covid-19 và dịch bệnh trong tương lai; xác định những phương thức để phát huy vai trò, đóng góp của phụ nữ trong công cuộc phục hồi tổng thể của khu vực ASEAN; góp phần xây dựng định hướng hợp tác lâu dài của ASEAN cho giai đoạn sau đại dịch, trong đó vị thế của phụ nữ được bảo đảm để Cộng đồng ASEAN ngày càng phát triển bao trùm, bền vững và tự cường. 

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã thông báo với Hội nghị về kết quả của Đại hội đồng AIPA 41 do Quốc hội Việt Nam làm Chủ tịch. Nghị viện các nước ASEAN đã nhất trí thông qua Nghị quyết về “Vai trò của nữ nghị sĩ trong đảm bảo việc làm và thu nhập của lao động nữ”, kêu gọi các nước thành viên ASEAN tiến hành đánh giá kinh nghiệm và đưa ra các giải pháp thiết thực, cụ thể nhằm đảm bảo việc tiếp cận bền vững các cơ hội việc làm và thành quả việc làm tốt hơn cho lao động nữ, đặc biệt là nhóm yếu thế trong bối cảnh hậu đại dịch Covid-19.

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, sau gần 5 năm thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, chúng ta đang hướng đến một Cộng đồng thống nhất, hòa bình, ổn định, cùng chia sẻ sự thịnh vượng, hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm cơ hội tiếp cận bình đẳng cho tất cả mọi người, nhất là phụ nữ, trẻ em gái.

"Đây là lúc chúng ta cùng nhìn lại để xác định những việc cần phải làm để xây dựng một Cộng đồng ASEAN sau năm 2025 vững mạnh, thực sự giữ vai trò trung tâm và đóng góp các giải pháp thực chất cho việc giải quyết các thách thức đang đặt ra hiện nay ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới. Quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN đã cho chúng ta thấy một thực tế là phụ nữ, vốn chiếm gần một nửa (48,7%) dân số trong độ tuổi lao động, có đóng góp đáng kể vào sự phồn vinh của khu vực này. Ngay cả trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang tiếp tục diễn biến phức tạp trong khu vực và trên thế giới, tác động tiêu cực đến mọi người dân, thì giới phụ nữ vẫn là người đóng vai trò quan trọng trong quá trình khắc phục và vượt lên khỏi khủng hoảng".

Để tiếp tục phát huy vai trò của phụ nữ, đóng góp thiết thực cho công cuộc phục hồi toàn diện và bền vững của ASEAN, cũng như trong củng cố và xây dựng Cộng đồng ASEAN giai đoạn tới, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chia sẻ một số kiến nghị như: chống đại dịch Covid-19, phụ nữ cũng nằm trong nhóm đối tượng dễ bị tổn thương. Do đó, để vượt qua đại dịch, điều kiện tiên quyết là phải bảo đảm những quyền lợi chính đáng về kinh tế và sức khoẻ của người phụ nữ bằng những giải pháp hiệu quả và kịp thời, cũng như bảo đảm rằng các nỗ lực quốc tế, khu vực và quốc gia về bình đẳng giới tiếp tục được duy trì, thúc đẩy và không bị cản trở bởi đại dịch. 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, xây dựng, triển khai những chính sách phù hợp, trong đó cần bảo đảm người phụ nữ là nhân tố chủ chốt và là đối tượng được hưởng thụ những thành quả từ quá trình phục hồi: "ASEAN cần đặt người phụ nữ vào trọng tâm công cuộc tái thiết và phục hồi; tăng cường vai trò lãnh đạo và tiếng nói của phụ nữ trong các quá trình đưa ra quyết sách, cũng như tăng quyền năng kinh tế cho phụ nữ nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển, củng cố sự tự cường của Cộng đồng trước những cú sốc bên ngoài.  Đưa bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ thành một ưu tiên quan trọng trong tiến trình xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng sau năm 2025. Trước những chuyển biến nhanh chóng, phức tạp của môi trường quốc tế và khu vực, ASEAN cần có cách tiếp cận mới, sáng tạo và hiệu quả hơn để phát huy vai trò của người phụ nữ trên mọi phương diện, đặc biệt là cần tận dụng các lợi ích do tiến bộ khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ số mang lại để nâng cao năng lực và phát huy tiềm năng của phụ nữ".

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, để hiện thực hoá các vấn đề như đã đề cập, năm 2021 Việt Nam dự kiến sẽ tổ chức Diễn đàn cấp cao ASEAN về vai trò của phụ nữ đóng góp cho phục hồi toàn diện và bền vững. Việt Nam tin rằng, với sự tham dự của các lãnh đạo nữ trong khu vực, các cơ quan chuyên ngành của ASEAN, các học giả và doanh nghiệp, Diễn đàn sẽ đưa ra các khuyến nghị thiết thực để lồng ghép vào các chương trình hợp tác của ASEAN hiện nay, hỗ trợ triển khai Khuôn khổ phục hồi tổng thể ASEAN vừa được Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 thông qua, cũng như bổ trợ cho tiến trình xây dựng Tầm nhìn ASEAN sau năm 2025. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân mong các nước ASEAN, Liên Hợp Quốc, Ngân hàng Thế giới và các tổ chức quốc tế sẽ ủng hộ và phối hợp chặt chẽ trong tổ chức sự kiện này./.