Cần cơ chế riêng để "giữ chân" và tạo động lực cho giáo viên GDTX và GDNN

Cập nhật: 6 giờ trước

VOV.VN - Thiếu hụt nhân sự, cơ sở vật chất lạc hậu và đãi ngộ chưa thỏa đáng đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về cơ chế đặc thù cho giáo viên GDTX, GDNN - nhằm đảm bảo công bằng và khơi dậy động lực cống hiến. Đây trở thành vấn đề "nóng" được thảo luận tại Hội nghị giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên năm 2025.

Bổ sung phụ cấp đặc thù, giữ ổn định mạng lưới trung tâm

Ông Nguyễn Quang Tuấn, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, cho biết hiện toàn thành phố có 352 cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên, trong đó có 29 trung tâm GDTX - GDNN cùng hơn một nghìn trung tâm ngoại ngữ, tin học và kỹ năng.

Theo ông Tuấn, số lao động qua đào tạo nghề ở Hà Nội tăng đều qua các năm, cơ cấu ngành nghề đa dạng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường lao động. Giai đoạn 2021 - 2023, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tuyển sinh, đào tạo hơn 720 nghìn người, bình quân mỗi năm đạt hơn 240 nghìn học viên.

Với giáo dục thường xuyên, các đơn vị đã tích cực đổi mới phương thức quản trị, nâng cao chất lượng giảng dạy, góp phần mở rộng cơ hội học tập cho người dân. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều bất cập về đội ngũ và cơ sở vật chất. “Các trung tâm hiện thiếu giáo viên biên chế dạy văn hóa, chất lượng đội ngũ không đồng đều, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học còn nhiều hạn chế”, ông Tuấn cho biết.

Một khó khăn lớn là chưa có chính sách riêng cho giáo viên giáo dục thường xuyên. Hiện các chế độ, chính sách chủ yếu vận dụng theo quy định của giáo viên phổ thông, chưa phản ánh đúng đặc thù công việc phải dạy linh hoạt, ngoài giờ hành chính, buổi tối hoặc cuối tuần.

Từ thực tế đó, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội kiến nghị cần bổ sung chế độ phụ cấp đặc thù riêng cho nhà giáo, nhân viên công tác tại các trung tâm GDTX, phù hợp với tính chất hoạt động linh hoạt, yêu cầu cao về thích ứng nghề nghiệp; đồng thời đề xuất giữ nguyên mạng lưới trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên hiện có, để các trung tâm thực hiện vai trò là trung tâm học tập mở của địa phương, cung cấp các chương trình đa dạng, thúc đẩy học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập.

Đại diện một địa phương miền núi, ông Nguyễn Minh Thuận, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Lào Cai, cho biết toàn tỉnh hiện có 28 trung tâm GDTX - GDNN. “Chúng tôi cố gắng tuyển hết các học sinh có nhu cầu học tập. Hai lần Sở đã trình UBND tỉnh giao bổ sung chỉ tiêu tuyển sinh, cho thấy nhu cầu học tại các trung tâm rất lớn”, ông Thuận chia sẻ.

Tuy nhiên, ông Thuận cho biết tỉnh đang gặp khó khăn lớn về nhân lực và cơ sở vật chất. Số giáo viên trung tâm GDTX cấp trung học phổ thông hiện chỉ đạt bình quân 1,23 giáo viên/lớp, ảnh hưởng đến việc tổ chức đào tạo và nâng cao chất lượng giảng dạy. Thiết bị dạy học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn thiếu, nhiều đơn vị chưa có phòng học bộ môn hay thiết bị dạy nghề phù hợp.

Từ đó, ông Thuận kiến nghị cho phép UBND cấp xã được trực tiếp đặt hàng các chương trình đào tạo nghề và giáo dục thường xuyên theo nhu cầu thực tế, ngân sách được chuyển thẳng đến trung tâm để rút gọn quy trình tài chính. Bên cạnh đó, cần hướng dẫn các trung tâm thực hiện cơ chế tự chủ chi thường xuyên, được giữ lại một phần nguồn thu để hỗ trợ tổ chức lớp học, chi trả thù lao cho cộng tác viên cấp xã. Ông cũng đề xuất xây dựng nền tảng học tập trực tuyến chung (LMS) cấp quốc gia hoặc vùng, chuyên biệt cho giáo dục thường xuyên và giáo dục nghề nghiệp ngắn hạn.

Bảo đảm công bằng và động lực phát triển cho nhà giáo

“Việc sắp xếp các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên nhằm mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng đào tạo, không phải cắt giảm cơ học. Bộ sẽ hoàn thiện phương án sắp xếp trong tháng 11 và lấy ý kiến rộng rãi từ các địa phương, cơ sở giáo dục”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh

Bên cạnh đó, các nhà quản lý và chuyên gia giáo dục tiếp tục nêu những bất cập trong chính sách và đào tạo nhân lực, đề xuất hướng tháo gỡ nhằm bảo đảm công bằng và khích lệ đội ngũ nhà giáo.

Thầy Đỗ Xuân Trường, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật – Công nghệ Tuyên Quang, cho biết nhu cầu học văn hóa của học sinh ở địa phương rất lớn nhưng hiện các trường cao đẳng chưa được phép đào tạo văn hóa, trong khi đội ngũ giáo viên tại các trung tâm liên kết lại chưa đáp ứng yêu cầu. “Đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép hoặc xây dựng cơ chế để các trường cao đẳng được đào tạo văn hóa cho học sinh trình độ trung cấp”, thầy Trường nêu ý kiến.

Thầy cũng kiến nghị Nhà nước có chính sách học bổng và hỗ trợ điều kiện học nghề cho học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông theo học hệ trung cấp từ 1 đến 2 năm, nhằm khuyến khích các em gắn bó với con đường học nghề thay vì bỏ dở vì khó khăn kinh tế.

Từ thực tế đào tạo khối y tế, Tiến sĩ Phạm Văn Tân, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội, phản ánh sinh viên của trường gặp khó khăn khi phải học quốc phòng – an ninh tại trung tâm xa hơn, cơ sở vật chất hạn chế, chi phí cao. Ông mong Bộ Giáo dục và Đào tạo quan tâm bố trí hợp lý hơn địa điểm học quốc phòng – an ninh cho sinh viên khối giáo dục nghề nghiệp.

TS Phạm Văn Tân cũng đề nghị sớm tháo gỡ vướng mắc trong việc tổ chức thi thăng hạng giảng viên chính cho khối giáo dục nghề nghiệp. “Nhiều năm qua, giảng viên của chúng tôi chưa được tổ chức thi để trở thành giảng viên chính, trong khi các ngành khác đã có lộ trình rõ ràng. Điều này ảnh hưởng tới động lực phấn đấu và sự công bằng nghề nghiệp”, ông nói.

Ở góc độ khác, cô Hồ Ngọc Minh, Quyền Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật TP Hồ Chí Minh, cho rằng khi triển khai Công văn 6165/BGDĐT-GDPT về sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục, cần có cơ chế đặc thù cho khối văn hóa, nghệ thuật. “Một số ngành nghệ thuật truyền thống không có giảng viên đạt trình độ đại học, chúng tôi phải mời nghệ sĩ, nghệ nhân tham gia giảng dạy. Tuy nhiên, quy định về ngoại ngữ, tin học lại trở thành rào cản. Rất mong Bộ sớm có cơ chế phù hợp cho các trường nghệ thuật”, cô Minh kiến nghị.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn khẳng định, đã đến lúc cần phải xác định, định vị rõ vai trò của hệ thống các trường cao đẳng trong việc đào tạo nhân lực trong cơ cấu nhân lực Việt Nam. Cần vun đắp, phát triển một số trường cao đẳng thuộc các lĩnh vực có nhu cầu về kinh tế - xã hội, đặc biệt là kinh tế kỹ thuật; một số trường cao đẳng thuộc các nhóm chuyên môn đặc thù. Những trường này là rất cần thiết, không những chỉ giữ mà còn phải đầu tư phát triển tiếp.

 “Hiện nay, Việt Nam có hơn 800 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó có nhiều cơ sở mạnh, nhưng cũng còn không ít đơn vị yếu. Những trường chưa tự chủ, đặc biệt là nhóm văn hóa – nghệ thuật, là lĩnh vực xã hội rất cần. Vì vậy, Nhà nước cần đầu tư chứ không thể sáp nhập chỉ vì chưa tự chủ được”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.

Nghị quyết 71: Cải cách giáo dục nghề nghiệp-cơ hội thật cho người học thật

VOV.VN - Nghị quyết 71 được xem là bước ngoặt trong giáo dục nghề nghiệp, hướng tới xây dựng lực lượng lao động kỹ năng cao phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong đó, điểm nhấn là việc bổ sung cấp trung học nghề, tương đương trung học phổ thông, tạo ra hướng phân luồng rõ ràng sau lớp 9.

 

Từ khóa: giáo dục thường xuyên, chính sách đặc thù, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, chính sách đãi ngộ giáo viên

Thể loại: Xã hội

Tác giả: thu hằng/vov.vn

Nguồn tin: VOVVN

Bình luận






Đăng nhập trước khi gửi bình luận Đăng nhập