Khi Larry Sloven nghe nói về việc Mỹ áp thuế quan, đe dọa ngành kinh doanh các thiết bị điện tử Trung Quốc, ông ta biết rằng nếu thiết lập cửa hàng ở nơi nào khác sẽ là một việc làm đầy khó khăn.

Người đàn ông 70 tuổi này đã dành một nửa cuộc đời để xây dựng chuỗi cung ứng ở miền nam Trung Quốc để sản xuất hàng hóa cho các nhà bán lẻ lớn của Mỹ. Nhưng ông ta chưa bao giờ ngờ được rằng, chỉ một thông báo ngắn (trên Twitter-ND) lại có thể thay đổi cả hệ thống thuế quan “treo trên đầu” ông ta.

“Đây là điều khó khăn nhất mà tôi gặp phải trong suốt 30 năm kinh doanh của mình”, Sloven, chủ tịch Capstone International HK Ltd, chi nhánh của Capstone Enterprises có trụ sở tại Florida, cho biết.

Ông Larry Sloven giới thiệu gương thông minh có màn hình cảm ứng, sử dụng như máy tính bảng (Ảnh: Reuters).

Cuộc chiến thuế quan “ép” các doanh nghiệp thay đổi

Ông Sloven, gốc là người ở Long Island, New York, đã khởi nghiệp ở châu Á trong những năm 1970 tìm nguồn cung ứng các sản phẩm chiếu sáng từ Nhật Bản. Sau đó, ông chuyển đến Đài Loan và Trung Quốc đại lục, sản xuất và cung cấp các sản phẩm điện cho tập đoàn AT & T và Duracell, trước khi trở thành đại lý tập đoàn bán lẻ đồ thể thao Dick.

Ông gia nhập Capstone vào năm 2012 để quản lý mạng lưới các nhà sản xuất Trung Quốc từ Hồng Kông.

Chi phí lao động tăng và các quy định chặt chẽ hơn ở Trung Quốc đã khiến ông cân nhắc chuyển việc kinh doanh đi nơi khác ở châu Á. Nhưng cuộc chiến thương mại đã buộc ông phải hành động sớm hơn.

Sloven chỉ là một trong số hàng ngàn doanh nhân đã bị cuộc chiến thương mại “ép” phải thay đổi hoạt động kinh doanh của họ ở Trung Quốc.

Các công ty như Capstone đóng góp hơn 200 tỷ USD vào việc mua các thiết bị điện tử và máy móc do Trung Quốc sản xuất hàng năm.

Khi Washington áp đặt mức thuế quan đầu tiên vào tháng 7/2018, các sản phẩm cốt lõi của Capstone, như bóng đèn LED chạy bằng pin và cảm ứng không có trong danh mục hàng hóa.

Các đồ nội thất thông minh trong gia đình như gương với màn hình cảm ứng, có thể kết nối internet, được Sloven coi là tương lai của công ty cũng không bị liệt vào danh mục này (danh mục hàng hóa bị áp thuế).

Nhưng bản năng của ông mách bảo rằng, mối quan hệ Mỹ- Trung đang trở nên tồi tệ hơn.

“Bạn không biết chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo ở Trung Quốc”, ông nói.

Ông đặt mục tiêu của mình vào Thái Lan là nơi đặt cơ sở sản xuất thứ hai. Tìm nguồn cung ứng nguyên liệu thô tại địa phương là khó khăn, nhưng ít nhất họ không áp thuế nhập khẩu. Thiết lập một thực thể kinh doanh tại Thái Lan cũng rẻ và nhanh chóng, và một số công việc có thể được ký hợp đồng phụ.

Một quan chức thương mại Mỹ tại Thái Lan đã giới thiệu Sloven với các công ty địa phương có khả năng giúp đỡ.

“Tôi sẽ có thể sản xuất các sản phẩm tại Thái Lan”, Sloven cho biết vào cuối mùa hè năm ngoái. Nhưng, hoạt động này cũng sẽ không dễ dàng.

Vào tháng 9, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cho ông một lý do tốt hơn để thay đổi.

Tổng giá trị hàng hóa Trung Quốc chịu thuế quan của Mỹ đã được mở rộng từ 50 tỷ USD lên 250 tỷ USD, đưa các sản phẩm LED của Capstone vào mức áp thuế 10%.

Đồ nội thất thông minh, nếu được sản xuất tại Trung Quốc, sẽ “ăn đòn đủ”.

Không lâu sau đó, một cuộc khảo sát của Phòng Thương mại Mỹ tại Trung (Amcham China), đại diện cho các doanh nghiệp Mỹ, cho thấy một phần ba số thành viên của họ đang có kế hoạch chuyển nguồn cung ứng linh kiện hoặc lắp ráp một số hàng hóa bên ngoài Trung Quốc.

Những nỗ lực của Sloven ở Thái Lan dường như đã được đền đáp. Sau nhiều cuộc họp, ông tìm thấy một nhà máy sản xuất đồ nội thất và một nhà lắp ráp bên ngoài Bangkok có thể giúp mình.

Cả hai phía đều có kinh nghiệm quốc tế và đang mở rộng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ các công ty Mỹ. Và trong khi đồ nội thất thông minh là khá mới mẻ đối với họ, họ tự tin rằng họ có thể sản xuất và sẵn sàng đầu tư. Các công ty không được đặt tên vì các thỏa thuận giữ bí mật.

Sau chuyến thăm vào tháng 2, Sloven đã đặt mua linh kiện cho mặt hàng gương thông minh của mình được chuyển đến Thái Lan. Đến giữa tháng 3, các kỹ sư của Capstone đã hướng dẫn nhà máy cách lắp đặt.

Ông đã lên kế hoạch một loạt các hoạt động thử nghiệm để kiểm tra xem nhà máy Thái Lan xử lý lắp ráp như thế nào. Ông cũng cần chuẩn bị kiểm tra việc thực hiện quyền lao động và tiêu chuẩn môi trường mà các nhà bán lẻ Mỹ yêu cầu.

Ông ước tính những hoạt động này sẽ mất thêm ít nhất sáu tháng nữa.

“Tôi sẽ bắt đầu di chuyển hoạt động ở quy mô nhỏ vì họ sẽ không thể làm điều đó ngay lập tức”, Sloven cho biết. “Giống như họ thường nói ‘Ồ, tôi có thể làm điều này ngay bây giờ’ - Tôi không làm như vậy”.

Cho dù bất cứ điều gì xảy ra với cuộc chiến thương mại, Sloven cảm thấy được bảo vệ.

“Bạn chuẩn bị cho thương chiến”,- ông nói: “Bạn phải sẵn sàng nếu bị tấn công”.

Sloven cũng có nhiều việc cần làm ở Trung Quốc.

Các nhà cung cấp của ông ở Thâm Quyến, Đông Quan và Quảng Châu không muốn đàm phán các thỏa thuận về việc gửi các linh kiện và nguyên liệu thô ra nước ngoài để lắp ráp.

Nhưng Sloven lo ngại về các phí tổn leo thang ở Trung Quốc, tiếp tục thúc đẩy kế hoạch ở Thái Lan.

Đầu tháng 4, Sloven đã mời Reuters đến gặp luật sư thương mại của ông, Sally Peng của công ty Sandler, Travis & Rosenberg.

Sally Peng mô tả các nhà máy Trung Quốc bị bỏ trống khi công nhân bị sa thải. Rất ít chủ sở hữu có chuyên môn hoặc tài nguyên để tự động hóa hoặc tìm thị trường xuất khẩu mới, vì vậy hầu hết đều chuyển ra ngoài, hy vọng có một thỏa thuận thương mại. Họ đã “mất tiền mỗi ngày”, cô nói.

"Bạn phải sẵn sàng cho thương chiến: Cách một công ty Mỹ "lách" thuế quan của Tổng thống Trump áp cho Trung Quốc (Ảnh: Reuters).

Kêu gọi nhà đầu tư

Cùng ngày Sloven gặp luật sư của mình, các ông chủ của ông ở Florida đã công bố kết quả năm 2018 phản ánh những tác động của cuộc chiến thương mại. Doanh thu thuần đạt 12,8 triệu USD, giảm so với con số 36,8 triệu USD của năm 2017. Lỗ ròng là 1 triệu USD, so với lợi nhuận 3,1 triệu USD.

Giám đốc Tài chính của Gerry McClinton cho biết, “Capstone phải đối mặt với những thách thức trong năm 2018 hơn bao giờ hết trong lịch sử của nó”.

Trong khi đó, sự phát triển của chiếc gương thông minh đã được phát huy. Nguyên mẫu được coi là thành công tại một triển lãm điện tử ở Las Vegas vào tháng 1, và một đại lý PR và một công ty tiếp thị đã được thuê để quảng cáo sản phẩm mới.

Sau đó, Tổng thống Trump đã tăng thuế lên 25% vào ngày 10/5.

Tháng đó, một cuộc khảo sát của AmCham Trung Quốc và AmCham Thượng Hải cho thấy số lượng các công ty đã di chuyển sản xuất hoặc đang xem xét làm như vậy đã nhảy vọt lên trên 40%.

Để tăng tốc mọi thứ, Sloven đã giới thiệu các nhà lắp ráp Thái Lan cho các nhà cung cấp Trung Quốc của mình.

Sau nhiều tháng thương thảo, cuối cùng, công ty Trung Quốc đã đồng ý cung cấp cho công ty Sloven ở Thái Lan.

Với việc cung cấp linh kiện và nguyên liệu thô được đảm bảo, bước tiến lớn tiếp theo là kiểm toán.

35% sản phẩm phải được sản xuất tại Thái Lan để sản phẩm được coi là của Thái Lan, và do đó được miễn thuế của Mỹ.

Giấy chứng nhận từ một kiểm toán viên độc lập sẽ chứng minh điều đó, nhưng việc kiểm toán thường mất từ 4 đến 5 tuần.

Tôi biết những gì tôi phải làm, nhưng tiếp nhận được thông tin là khó khăn. Đây là những vấn đề về chuỗi cung ứng mà tất cả mọi người trên thế giới sẽ phải đối mặt, Sloven nói nói.

Hậu cần là một mối quan tâm khác đối với Sloven. Vận chuyển hàng hóa đến Mỹ từ Thái Lan lâu hơn 8-10 ngày so với từ Trung Quốc.

Mặc dù mất thêm chi phí và thời gian, Sloven nghĩ rằng anh ta sẽ có thể sản xuất sản phẩm với giá tương tự như ở Trung Quốc mà không có thuế quan.

Và đến giữa mùa hè năm 2019, Sloven đã tự tin rằng đã vượt qua hầu hết các thách thức và sản phẩm gương thông minh sẽ xuất xưởng đúng lịch vào ngày 1/10.

Nhưng, ông thừa nhận, “sẽ luôn có thách thức ở phía trước”./.