Vấn đề phòng chống thiên tai tìm kiếm cứu nạn, đơn vị chuyên tránh trong công tác cứu hộ cứu nạn, có hay không cần thiết thành lập “bộ tình trạng khẩn cấp như một số nước?” Đây là những vấn đề được đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi với Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng trong phiên chất vấn chiều 9/11.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, trước tình hình thiên tai diễn biến phức tạp, thực hiện quy định của Luật Phòng chống thiên tai, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai. Thủ tướng đã giao cho một Phó Thủ tướng làm Trưởng ban và cơ quan thường trực là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đồng thời Thủ tướng cũng thành lập Ủy ban Quốc gia về ứng phó sự cố và tìm kiếm cứu nạn mà cũng do Phó Thủ tướng là Trưởng ban và Bộ Quốc phòng là cơ quan thường trực.

“Đây là 2 cơ quan rất quan trọng phối hợp liên ngành vừa có trách nhiệm chỉ đạo trực tiếp nhưng đồng thời thực hiện chức năng tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo các ngành, các địa phương trong công tác phòng, chống thiên tai” - Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói.

Theo thống kê của Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo Liên hợp quốc, trên thế giới có nhiều mô hình khác nhau về phòng, chống thiên tai. Hiện nay có khoảng độ 10 nước thành lập Bộ tình trạng khẩn cấp như Nga, Trung Quốc, Ukraina, Belarus… Bộ này ngoài việc ứng phó thiên tai, thảm họa còn có trách nhiệm xử lý những khủng hoảng về an ninh để phòng, chống dịch bệnh trên quy mô lớn và một số quốc gia, vùng lãnh thổ khác như Mỹ, Canada và nhiều nước khác thành lập các cơ quan phòng, chống thiên tai quốc gia mà nhiều nước cũng tương tự như mô hình của Việt Nam.

Việc đại biểu Quốc hội đặt vấn đề có cần một đạo luật giao cho một bộ chuyên trách về tình trạng khẩn cấp để chịu trách nhiệm về phòng, chống thiên tai, dịch bệnh? Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, Chính phủ sẽ tiếp tục tổng kết thực tiễn, tiếp tục đổi mới trong quá trình chỉ đạo chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn và các kinh nghiệm quốc tế để nghiên cứu những mô hình phù hợp nhất cũng như những giải pháp để huy động sức dân trong việc phòng, chống thiên tai rồi cứu hộ, cứu nạn, giúp đỡ nhau trong quá trình chịu thiệt hại do thiên tai để báo cáo Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Về lực lượng ứng phó sự cố, tìm kiếm, cứu nạn thì tùy tình huống sự cố thiên tai cụ thể, Ủy ban Quốc gia và Ban Chỉ huy ứng phó sự cố phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn huy động lực lượng tham gia công tác ứng phó phù hợp, trong đó lực lượng quân đội và công an vẫn là lực lượng nòng cốt trong quá trình ứng phó sự cố thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn và bên cạnh đó còn có các lực lượng của Bộ Giao thông vận tải, các bộ, các cơ quan liên quan và đặc biệt là lực lượng tại chỗ tại địa phương có vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện 4 tại chỗ.

Tuy nhiên, Phó Thủ trướng Trịnh Đình Dũng cũng thừa nhận trong thời gian vừa qua thì công tác cứu hộ, cứu nạn vẫn còn những hạn chế. Nguyên nhân thì do tính chuyên nghiệp của các lực lượng ứng phó thiên tai, cứu hộ, cứu nạn của chúng ta còn hạn chế, phương tiện, trang thiết bị phục vụ ứng phó sự cố thiên tai vừa thiếu, vừa chưa hiện đại, chưa đáp ứng được tình hình cụ thể. Chúng ta thấy rất rõ là cả phòng cháy, chữa cháy, tìm kiếm, cứu nạn ngoài biển…

“Về công tác phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn được triển khai kịp thời, có hiệu quả hơn, cần bổ sung thêm máy bay trực thăng chuyên dùng cho các lực lượng cứu nạn thay vì hiện nay chúng ta phải kiêm nhiệm, bổ sung các tàu cứu hộ, cứu nạn, nhất là các tàu cứu hộ cứu nạn xa bờ, tàu lớn chịu được sóng to, gió lớn; thường xuyên tổ chức diễn tập, ứng phó các lực lượng và người dân với loại hình thiên tai, sự cố khác nhau.

Vì nếu có phương tiện, chúng ta không thực tập thì chúng ta cũng không hạ cánh được hoặc cứu hộ được những khi sóng to, gió lớn… khẩn trương xây dựng Trung tâm Điều hành quốc gia về phòng, chống thiên tai” - Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói./.