Trước đây, người ta thường biết nhiều đến những đóng góp và tầm quan trọng của ngựa và chó trong Thế chiến thứ 2. Tuy vậy, những loài vật nhỏ bé hơn như chuột đồng cũng góp phần làm nên chiến thắng lịch sử của Hồng quân Liên Xô trong Trận chiến Stalingrad.

Năm 1942, Tập đoàn quân số 6 dưới sự chỉ huy của Thống chế Đức Friedrich Paulus - mũi tấn công chính trong chiến dịch đánh chiếm Stalingrad, chịu thất bại thảm hại. Dù vậy, sư đoàn xe tăng 22 của quân đoàn tăng 48 vẫn trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu.  

Trong suốt nhiều tháng, những chiếc xe tăng hạng nhẹ Pz.38 nằm im lìm trên cánh đồng, dưới chiến hào và được che chắn bằng rơm để tránh sương giá. Do nhiên liệu khan hiếm nên xe tăng phải ngừng hoạt động khi không có yêu cầu tham chiến.

Kịch bản không lường trước

Vào ngày 19/11/1942, Hồng quân Liên Xô bắt đầu chiến dịch quy mô lớn có tên gọi “Uranus” nhằm bao vây đội quân của Paulus. Các cuộc tấn công lớn hơn được thực hiện nhằm vào hai bên sườn của quân Đức – nơi mà lực lượng Romania liên kết với Đức Quốc xã phụ trách.  Sư đoàn tăng 22 đã nhận được lệnh nhanh chóng xuất quân và chi viện cho Tập đoàn quân số 3 của Romania đang đứng trước nguy cơ bại trận.

Khi đó, điều bất ngờ đã xảy ra. Một số lượng lớn xe tăng không thể khởi động được và nhiều chiếc khác thì chết máy ngay khi vừa khởi động. Hóa ra, thủ phạm là những con chuột đồng sống trong các đống rơm mà sư đoàn 22 đã sử dụng để che chắn xe tăng. Chúng đã gặm nhấm và phá hủy phần lớn hệ thống dây dẫn điện. Kết quả là chỉ có 30 trên tổng số 100 chiếc xe tăng sẵn sàng xuất kích trên chiến trường vào thời điểm quan trọng nhất.

Chưa kể, sư đoàn này lại nhận được những mệnh lệnh trái ngược từ sở chỉ huy, khiến đà tiến của họ càng trở nên chậm hơn. Kết quả là sư đoàn tăng 22 không thể kết nối được với sư đoàn xe tăng của Romania. Sau một cuộc chiến kéo dài đầy cam go với quân đoàn 1 của Liên Xô gần khu vực Peschany, họ buộc phải rút lui.

Nhà sử học Aleksey Isayev lưu ý, dù không bị chuột phá hoại, thì những chiếc xe tăng lỗi thời của Đức Quốc xã do Séc sản xuất vẫn không có nhiều cơ hội chống lại cuộc tấn công dữ dội của Hồng quân Liên Xô, ngay cả khi tất cả 100 chiếc xe tăng đều hoạt động được.

“Phần lớn lực lượng xe tăng của sư đoàn 22 là những chiếc xe tăng Pz.38. Vì thế ngay cả khi không có sự can dự của những con chuột đồng “dũng cảm”, rất khó đảm bảo rằng chúng sẽ thành công trong trận chiến”, ông Aleksey Isayev nói.

Tổn thất nặng nề

Người Đức đã ngay lập tức rút bài học kinh nghiệm từ sự cố chuột phá hoại này. Ngày 5/12/1942, Bộ Chỉ huy của Đức Quốc xã ban hành mệnh lệnh yêu cầu các lực lượng “không bao giờ được phép để xảy ra sự cố như vậy thêm một lần nữa và cần phải giám sát liên tục tình trạng sẵn sàng chiến đấu của trang thiết bị, đặc biệt là xe tăng và các phương tiện cơ giới. Tất cả các sư đoàn phải nhận được chỉ thị phù hợp”.

Trùm phát xít Đức Adolf Hitler cũng phải thừa nhận sức mạnh của những con vật nhỏ bé, và cho rằng thất bại của sư đoàn tăng 22 đã góp phần gây ra tổn thất lớn cho các lực lượng của Đức Quốc xã. Trong một mệnh lệnh gửi tới Tướng Ferdinand Heim, chỉ huy của quân đoàn tăng 48, Hitler cho biết: “Thay vì triển khai mọi nguồn lực sẵn có để tiếp cận với sư đoàn tăng của Romania bằng bất cứ giá nào, sư đoàn 22 đã hành động một cách chậm chạp và không chắc chắn. Sự thiếu phối hợp của quân đoàn tăng 48 đã dẫn đến thảm họa mà quy mô và hậu quả của nó không thể đong đếm được”./.